Kiểm duyệt phim đen - càng cấm càng gặp khó

Theo The Verge, chính phủ Anh trong nhiều năm cố gắng đưa ra các giải pháp ngăn chặn người dùng dưới độ tuổi cho phép vô tình hay hữu ý tiếp cận với phim đen.

Năm 2017, giới chức nước này ban hành Đạo luật thương mại điện tử nhằm xây dựng bộ kiểm duyệt trên các trang phim, xác minh liệu người truy cập có ở mức tuổi cho phép. Sau đó vài năm, Vương quốc Anh chặn hẳn các trang web người lớn ở cấp độ ISP. Tuy nhiên, động thái này chặn luôn những nội dung thương mại từ các đối tác cung cấp quảng cáo.

Đầu tháng này, công cụ kiểm duyệt tuổi người dùng tiếp tục được sửa đổi. Các nhà làm luật tại Anh bắt đầu nhận ra sự phức tạp khi vừa phải cân bằng giữa việc bảo vệ triệt để trẻ em khỏi nội dung đen mà không bóp chặt các nền tảng khác.

Lượng truy cập vào các trang web phim đen ngày càng gia tăng. Ảnh: TheVerge.

Từ ngày Internet thành hình, nhiều công ty công nghệ đưa ra những lời hứa hẹn bảo vệ con trẻ khỏi nội dung đồi trụy, đồng thời cung cấp môi trường Internet lành mạnh. Tuy nhiên, những ứng dụng "chặn phim đen" không hề hữu dụng như quảng cáo. Lý do là vì lằn ranh giữa phim người lớn và những nội dung "có vẻ là phim đen" nhưng lại mang mục đích giáo dục giới tính hoàn toàn không rõ ràng.

Giữa tháng 10, Apple cho ra mắt tính năng kiểm soát trẻ em trên iOS 12. Mục đích của ứng dụng nhằm giúp đỡ các bậc phụ huynh bảo vệ con trẻ khỏi những nội dung nhạy cảm. Tuy nhiên, theo tổ chức O.school, bộ lọc kiểm duyệt những thông tin có ích và bỏ qua những từ khóa cực kì nhạy cảm.

Cụ thể, bộ kiểm duyệt không cho phép các từ khóa như "tình dục an toàn", "đường dây nóng hiếp dâm", "giáo dục giới tính" hiển thị kết quả khi người dùng tìm kiếm trên Google. Hệ thống của Apple cho rằng chỉ cần hạn chế từ khóa "tình dục" là đủ.

Ngược lại, những từ khóa miêu tả trực tiếp đến hành vi thực hiện tình dục và khủng bố lại bị bỏ qua. Vì thế, để một bộ kiểm duyệt kiểm soát tốt nội dung, nhiệm vụ của chúng là chặn tất cả mọi thứ.

"Vấn đề của các bộ kiểm duyệt là chúng được thiết kế để chặn chứ không phải để lọc", Michael Stabile, đại diện tổ chức Tự do ngôn luận trong ngành công nghiệp người lớn phát biểu. Stabile chỉ ra rằng phụ huynh có xu hướng phàn nàn về những thông tin xấu không được chặn hơn là những nội dung trong sáng bị chặn sai. Điều này làm cho các công ty vận hành nền tảng kiểm duyệt thực hiện chính sách "giết nhầm hơn bỏ sót".

Trong mắt các thuật toán kiểm duyệt, nội dung người lớn với nội dung giáo dục giới tính đều nhạy cảm như nhau và cần phải cách ly khỏi trẻ em. Bên cạnh đó, hành vi lướt Internet của người dùng cũng góp phần làm cho vấn đề kiểm duyệt thêm phần rối rắm.

Những từ khóa có đề cập đến tình dục nhưng đến từ các trang web giáo dục, sinh học, xã hội,... sẽ bị cấm. Ví dụ, từ khóa "sữa" vốn hoàn toàn bình thường, nhưng lại nằm trong danh sách cấm vì nó có nghĩa là "tinh trùng" trong tiếng Tây Ban Nha.

Người trẻ sẽ hạn chế vào các trang người lớn nếu gia đình đủ cởi mở về vấn đề giới tính. Ảnh: TheVerge.

Sau khi ban hành Đạo luật thương mại điện tử, chính phủ Anh đã hợp tác với ngành công nghiệp người lớn nhằm tạo ra một bộ kiểm duyệt hoàn chỉnh. Hệ thống dự định đáp ứng nhu cầu của mọi đối tượng từ già đến trẻ. Tuy nhiên, theo các nhà giới tính học, việc ngăn chặn luồng thông tin đen một cách hiệu quả lại dẫn đến một hệ quả khó lường khác.

Deb Hauser, chủ tịch tổ chức giáo dục giới tính Vì Người trẻ biểu lộ sự thông cảm trước nỗi lo sợ của phụ huynh về việc tiếp cận nội dung đồi trụy trên mạng Internet của con trẻ. Nhưng, việc cấm đoán không nên quá cực đoan.

"Việc phát triển xu hướng tình dục lành mạnh là điều cần thiết và bọn trẻ cần phải được cung cấp thông tin đúng đắn", Hauser trả lời The Verge. Deb Hauser còn nhấn mạnh rằng "càng cấm lũ trẻ, chúng càng mong muốn phá rào". Thực hiện việc cấm đoán quá quắt sẽ làm con trẻ tích cực tìm hiểu nhiều thông tin hơn. Lượng thông tin người lớn đã bị chặn lại quá nhiều, người trẻ sẽ khó có đủ nguồn để tra cứu và chấp nhận nguồn thông tin sai lệch đó.

Hauser cho rằng câu hỏi cần phải giải quyết cho vấn đề kiểm duyệt thay vì "làm cách nào bảo vệ con tôi khỏi việc xem phim con heo?" trở thành "làm thế nào để con trẻ nhận ra phim người lớn chỉ là những sản phẩm giả tạo?"

Bộ lọc của iOS 12 vẫn còn để sót nhiều từ khóa nhạy cảm. Ảnh: TheVerge.

"Một chương trình giáo dục đủ tốt nên được tuyên truyền trên mạng xã hội, truyền tải thông điệp nâng cao nhận thức về sức khỏe tình dục", Hauser nói.

Deb Hauser còn khuyến khích các bậc phụ huynh tạo ra môi trường thoải mái và tự nhiên khi trẻ em đề cập đến vấn đề giới tính, đồng thời cung cấp đầy đủ thông tin một cách chính xác. Từ đó, vấn đề kiểm duyệt nội dung nhạy cảm có thể được giải quyết từ gốc rễ một khi con trẻ đã rõ ràng mọi thông tin về giới tính.