Trong ngành cơ khí chế tạo, cơ khí công nghiệp hỗ trợ, đa số các doanh nghiệp quy mô nhỏ, năng lực tài chính thấp mặc dù năng lực, kinh nghiệm ngành nghề rất tốt.
Một số doanh nghiệp phát triển tốt do chủ doanh nghiệp năng động, nắm bắt được cơ hội phát triển, sẳn sàng đầu tư để đáp ứng nhu cầu thị trường.
Tuy nhiên, nhìn chung các doanh nghiệp còn nhiều khó khăn, phát triển chậm, Sự chậm phát triển chung của ngành cơ khí chế tạo là do chính sách dành cho ngành không phù hợp, Ngành Cơ khí chế tạo, công nghiệp hổ trợ có chi phí đầu tư mặt bằng sản xuất lớn và chi phí đầu tư máy móc thiết bị công nghệ sản xuất cũng rất lớn, khả năng tiếp cân thị trường chưa thật sự tốt nên ít có DN dám đầu tư, vì khả năng khấu hao thu hồi vốn lâu, hiệu quả sản xuất kinh doanh không cao, vì còn nhiều rào cản.
Trong nhiều thập niên qua doanh nghiệp Cơ khí chế tạo bị hàng rào thuế quan ngược triệt tiêu động lực phát triển ví dụ như các công ty cơ khí chế tạo máy vẫn đang cạnh tranh bất bình đẳng với hàng nhập vì nhập máy đồng bộ thuế nhập khẩu 0%, nhưng chế tạo máy trong nước phải nhập một số loại nguyên vật liệu, linh kiện có thuế nhập khẩu đến 15-20%, và mãi đến gần đây, Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13 đã có hiệu lưc từ tháng 9/2016, tại điều 10, qui định “nguyên tắc ban hành biểu thuế, thuế suất”, khoản 5 có nội dung:“thuế suất thuế nhập khẩu giảm dần từ thành phẩm đến nguyên liệu thô”.
Tuy nhiên đến hiện nay thì các doanh nghiệp cơ khí chế tạo vẫn phải nhập lịnh kiện phụ tùng có thuế nhập khẩu đến 15%.
Theo ông Đỗ Phước Tống, nếu Bộ tài chính không nhanh chóng ban hành sớm các biểu thuế suất thuế nhập khẩu các linh kiện để lắp ráp máy đảm bảo nguyên tắc thuế suất thuế nhập khẩu phải giảm dần từ thành phẩm đến nguyên liệu thô thì các doanh nghiệp chế tạo máy của Việt Nam sẽ không cạnh tranh được.
Hiệp hội cơ khí điện TPHCM kiến nghị, chính phủ có chính sách hổ trợ để thành lập lập các cụm công nghiệp dành cho ngành cơ khí công nghiệp hổ trợđược hưởng các chính sách tương tư như khu Công nghệ cao.
Miễn giảm, hoặc cấp bù tiền thuê đất để hình thành các cụm Công nghiệp hỗ trợ ngay trong lòng các khu Công nghiệp để các doanh nghiệp cơ khí CNHT nhỏ có cơ hội đầu tư!
Về Chính sách Thuế:, phải thực hiện nghiêm túc luật thuế xuất khẩu và thuế nhập khẩu, rà soát lại biểu thuế Xuất khẩu để đảm bảo nguyên tắc: “thuế suất thuế nhập khẩu giảm dần từ thành phẩm đến nguyên liệu thô”
Cần điều chỉnh, bổ sung mã HS của Hải quan để phân biệt các dòng sản phẩm phục vụ cho công nghiệp chế tạo máy và dân dụng như màn hình dung trong chế tạo máy tự động và màn hình máy tính, ti vi; phân biệt động cơ thường và động cơ servo điều khiển bằng bộ điều khiển chuyên dùng; các loại thiết bị dùng trong công nghệ tự động hóamà Việt Nam chưa sản xuất, có tên gọi gần giống với hàng hóa dân dụng, để có thuế suất nhập khẩu 0% vì các loại máy tự động đều có thuế nhập khẩu là 0%.
Thu Ngân