Phát biểu tại hội nghị kêu gọi đầu tư cao tốc Bắc - Nam phía Đông sáng nay, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Nhật cho biết, theo nghị quyết của QH, giai đoạn 2017-2010 sẽ đầu tư 654 km cao tốc Bắc - Nam phía Đông và được chia làm 11 dự án thành phần.
Trong đó có 3 dự án đầu tư công, 8 dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP).
Theo quy định của pháp luật VN, việc lựa chọn nhà đầu tư các dự án cao tốc Bắc - Nam theo hình thức PPP sẽ áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi quốc tế theo 2 giai đoạn: Sơ tuyển quốc tế và giai đoạn đấu thầu.
Rất đông các tổ chức, DN trong và ngoài nước tham dự hội nghị |
Đến nay hồ sơ mời sơ tuyển quốc tế của 8 dự án thành phần đầu tư theo hình thức PPP đã được phát hành tới các nhà đầu tư, tổng mức đầu tư khoảng 118.700 tỷ đồng, trong đó vốn nhà nước tham gia khoảng 55.000 tỷ đồng. Tiến độ cơ bản hoàn thành vào năm 2021.
Theo Phó vụ trưởng Đối tác Công tư (Bộ GTVT) Nguyễn Viết Huy, trong hồ sơ chọn nhà đầu tư, Bộ GTVT đặt ra điều kiện năng lực về vốn với các nhà đầu tư tham gia cao tốc Bắc - Nam phía Đông.
Theo đó, nhà đầu tư phải có giá trị tài sản ròng của năm tài chính liền kề bằng 20% giá trị phần vốn góp của nhà đầu tư vào dự án tham gia; có vốn pháp định (vốn điều lệ) bằng ít nhất 20% giá trị phần vốn góp của nhà đầu tư vào dự án.
Trường hợp nhà đầu tư là liên danh từ nhiều doanh nghiệp, tổng năng lực giá trị tài sản, vốn pháp định phải đạt được điều kiện trên.
Trong phần vốn nhà đầu tư tham gia vào dự án, phần vốn tự có phải bằng 20% giá trị vốn góp, còn lại là phần vốn vay. Điều này nhằm ngăn chặn các nhà đầu tư tay không bắt giặc.
Ngoài ra, nhà đầu tư cũng phải có các văn bản chứng minh cam kết của các tổ chức tài chính tài trợ vốn cho dự án.
Sau khi ký hợp đồng 6 tháng, nhà đầu tư phải ký hợp đồng tín dụng, nếu quá thời hạn hợp đồng sẽ bị huỷ. Sau khi mở bán hồ sơ 2 tháng, Bộ GTVT sẽ thực hiện sơ tuyển, sau đó tổ chức đấu thầu.
Đại diện vụ PPP cho biết, nếu việc kêu gọi nhà đầu tư thuận lợi, khoảng tháng 4/2020 có thể khởi công dự án.
Mức phí khởi điểm của cao tốc Bắc - Nam dự kiến là 1.500 đồng/km/xe dưới 12 chỗ ngồi, và tăng dần tới 3.400 đồng/km/xe dưới 12 chỗ ngồi.
Nhà đầu tư ngoại chưa mặn mà, nội khó đáp ứng?
Đánh giá sơ bộ về khả năng tham gia của các nhà đầu tư nước ngoài, Phó Vụ trưởng Vụ Đối tác công tư Bùi Quang Thái cho biết, ngay trong bước nghiên cứu tiền khả thi, Chính phủ đã có tờ trình báo cáo QH về chủ trương đầu tư, trong đó nêu rõ việc lựa chọn nhà đầu tư áp dụng hình thức đấu thầu công khai, minh bạch.
Chính phủ cũng đánh giá trong điều kiện chỉ số tín nhiệm của Việt Nam chưa cao, hành lang pháp lý và điều kiện hiện nay chưa cho phép Chính phủ cung cấp các bảo lãnh như yêu cầu các nhà đầu tư và ngân hàng nước ngoài (như: bảo lãnh doanh thu, cam kết chuyển đổi ngoại tệ, bảo hiểm bên thứ 3 thay thế Chính phủ thực hiện cam kết trong hợp đồng). Vì vậy, chưa thể khẳng định việc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư nước ngoài sẽ thành công.
Có 8 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam đầu tư theo hình thức PPP |
Còn đối với nhà đầu tư trong nước, Vụ PPP cũng đánh giá khi các nhà đầu tư trong nước phải đáp ứng các tiêu chí tối thiểu theo quy định như vốn chủ sở hữu bảo đảm tối thiểu 20% tổng vốn đầu tư; đã triển khai dự án có tổng vốn đầu tư tối thiểu bằng 50% tổng vốn đầu tư dự án đang xét nên đây cũng là hạn chế cho các nhà đầu tư trong nước.
Do vậy các nhà đầu tư trong nước sẽ phải liên danh với các nhà đầu tư khác trong và ngoài nước để bảo đảm năng lực và kinh nghiệm theo yêu cầu.
Ngoài ra, trong điều kiện dư nợ tín dụng dài hạn của các tổ chức tín dụng trong nước đang ở mức cao, tỷ lệ huy động vốn ngắn hạn cho vay dài hạn đã ở mức giới hạn theo quy định, trong khi NHNN có chủ trương giảm dần tỷ lệ này nên khả năng huy động nguồn vốn từ các tổ chức tín dụng trong nước cũng gặp nhiều khó khăn.
11 đoạn cao tốc Bắc - Nam phía Đông sắp đầu tư gồm: 3 đoạn đầu tư công: Cao Bồ - Mai Sơn, dài 15km, tổng vốn đầu tư 1.607 tỷ đồng; Cam Lộ - La Sơn, dài 98km, tổng vốn đầu tư hơn 7.669 tỷ đồng; và cầu Mỹ Thuận 2 dài 7km, tổng vốn đầu tư hơn 5.003 tỷ đồng 8 đoạn kêu gọi đầu tư hợp tác công tư (PPP) theo hình thức BOT: Mai Sơn - QL45, dài 63km, tổng vốn hơn 12.000 tỷ đồng, trong đó nhà nước hỗ trợ hơn 3.169 tỷ đồng. QL45 - Nghi Sơn, dài 43km, tổng vốn đầu tư hơn 6.333 tỷ đồng, nhà nước hỗ trợ hơn 2.003 tỷ đồng. Nghi Sơn - Diễn Châu, dài 50km, tổng vốn đầu tư hơn 8.381 tỷ đồng, nhà nước hỗ trợ 2.550 tỷ đồng. Diễn Châu - Bãi Vọt, dài 49km, tổng vốn đầu tư hơn 13.338 tỷ đồng, nhà nước hỗ trợ hơn 8.077 tỷ đồng. Nha Trang - Cam Lâm, dài 50km, tổng vốn đầu tư hơn 7.615 tỷ đồng, nhà nước hỗ trợ hơn 5.058 tỷ đồng. Cam Lâm - Vĩnh Hảo, dài 79km, tổng vốn đầu tư hơn 13.687 tỷ đồng, nhà nước hỗ trợ hơn 9.311 tỷ đồng. Vĩnh Hảo - Phan Thiết, dài 101km, tổng vốn đầu tư hơn 11.603 tỷ đồng, nhà nước hỗ trợ hơn 3.884 tỷ đồng. Phan Thiết - Dầu Giây, dài 99km, tổng vốn đầu tư hơn 14.359 tỷ đồng, nhà nước hỗ trợ hơn 2.480 tỷ đồng. |
2019: Khởi công 3 dự án giao thông ngàn tỷ cao tốc Bắc - Nam
3 dự án được đầu tư bằng vốn ngân sách sẽ được khởi công trong năm nay. Bộ GTVT sẽ sơ tuyển chọn nhà đầu tư 8 dự án đầu tư theo hình thức PPP từ tháng 1/2019.
Vũ Điệp