Liên Hợp Quốc và nhiều tổ chức nhân quyền đồng loạt lên tiếng đòi Mỹ truy tố các quan chức liên quan những gì mà báo cáo của Thượng viện nước này xác nhận là sự tra tấn "tàn ác" của CIA đối với các nghi phạm khủng bố.

TIN BÀI LIÊN QUAN

{keywords}

CIA đã dùng nhiều biện pháp cực hình để khai thác thông tin từ nghi phạm khủng bố. (Ảnh: The Independent)

Hãng tin BBC dẫn lời một phái viên hàng đầu của Liên Hợp Quốc về nhân quyền nhận xét rằng đã có một "chính sách rõ ràng được sắp đặt ở một cấp độ cao".

Ben Emmerson là người đặc trách chuẩn bị báo cáo của Liên Hợp Quốc về Nhân quyền và Chống khủng bố. Theo ông, phải khởi tố các nhân vật cấp cao trong chính quyền cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush đã sắp đặt và cho phép phạm tội ác, cũng như những quan chức CIA chịu trách nhiệm về các biện pháp tra tấn nghi phạm khủng bố để hỏi cung.

"Về phương diện luật pháp quốc tế, Mỹ có nghĩa vụ phải đưa những người chịu trách nhiệm ra trước công lý", ông Emmerson nhấn mạnh trong một thông điệp từ Geneva. "Bộ trưởng Tư pháp Mỹ có nhiệm vụ pháp lý phải buộc tội những người chịu trách nhiệm".

Trong khi đó, Giám đốc điều hành Tổ chức Giám sát Nhân quyền (HRW) Kenneth Roth bình luận, hành động tra tấn của CIA là vô đạo đức và "có thể không bao giờ bị phán xét".

"Tra tấn sẽ vẫn là một 'lựa chọn chính sách' cho các tổng thống tương lai, trừ phi tiến trình nói lên sự thật quan trọng này dẫn tới việc khởi tố các quan chức", BBC dẫn lời ông Roth.

Liên đoàn Các quyền tự do Dân sự Mỹ (Aclu) yêu cầu Bộ trưởng Tư pháp Mỹ chỉ định một công tố viên đặc biệt, để thực hiện "một cuộc điều tra độc lập và toàn diện nhằm vào những quan chức chính quyền Bush đã thiết lập, thông qua, tiến hành và che đậy chương trình tra tấn".

Trước đó, ngày 9/12, Tổng thống Mỹ Barack Obama bày tỏ hy vọng việc công bố báo cáo sẽ không làm "tái chiến" những tranh luận cũ mà sẽ khiến mọi người "gạt bỏ các biện pháp hỏi cung được nêu lại phía sau".

Ông Obama đã "khai tử" các biện pháp tra tấn tàn ác của CIA sau khi nhậm chức năm 2009.

Theo giới quan sát, có rất ít cơ hội truy tố các thành viên của chính quyền Bush liên quan bê bối tra tấn nghi phạm khủng bố.

Trong báo cáo tóm lược mà Thượng viện Mỹ vừa công bố, CIA được khẳng định đã tiến hành các biện pháp thẩm vấn "tàn ác" đối với các nghi phạm al-Qaeda, nhằm khai thác thông tin từ họ sau vụ khủng bố 11/9/2001. Văn bản này cũng kết luận rằng, CIA đã làm cho dân chúng Mỹ hiểu sai về tính hiệu quả của "các cuộc hỏi cung tần suất mạnh".

Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ đã nghiên cứu hơn 6,3 triệu trang tài liệu của CIA và khẳng định, cơ quan tình báo này không chặn được một âm mưu nào dù tra tấn nhiều nghi phạm al-Qeada tại các trại giam bí mật trên toàn cầu, trong thời gian 2002-2006 dưới quyền George W. Bush.

Thanh Hảo