Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 18/11 thông báo, Washington hiện không còn xem các khu định cư của Israel ở Bờ Tây là "không phù hợp với luật pháp quốc tế" như các tuyên bố năm 1978 của Bộ Ngoại giao nước này nữa.

{keywords}
Tổng thống Mỹ Trump bắt tay Thủ tướng Israel Netanyahu tại một cuộc tiếp xúc song phương. Ảnh: The Globe Post

Theo CNN, tương tự như việc di dời Đại sứ quán Mỹ từ Tel Aviv đến Jerusalem vào năm 2017, lập trường gây tranh cãi trên về các khu định cư Do Thái tại những vùng đất bị Israel chiếm đóng tiếp tục tước đoạt các lợi ích của người Palestine, đồng thời xác nhận mối quan hệ thân thiết giữa Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu với lãnh đạo Nhà Trắng đúng vào thời điểm quan trọng đối với người đứng đầu chính phủ Do Thái.

Lâu nay, cả Liên Hợp Quốc và Liên minh châu Âu (EU) đều coi việc Israel xây dựng các khu định cư tại Bờ Tây là bất hợp pháp.

Giới quan sát nhận định, việc đột ngột thay đổi chính sách kéo dài hơn 4 thập niên qua của Mỹ có lẽ rất quan trọng đối Tổng thống Trump. Quyết định nhiều khả năng là quà tặng của ông Trump dành cho các cử tri bảo thủ ủng hộ Israel vì các lí do tiên tri trong Kinh Thánh cũng như các nhà tài trợ ông tại Mỹ, những đối tượng ủng hộ các chính trị gia cánh hữu ở Israel.

Bề ngoài, chính quyền ông Trump khẳng định, thay đổi này có thể giúp tiến gần hơn đến một nền hòa bình Trung Đông. Một quan chức chính quyền tiết lộ, Bộ Ngoại giao Mỹ phối hợp với Nhóm hòa bình của Nhà Trắng, do Jared Kushner, con rể của Tổng thống Trump dẫn đầu đã mất một năm phân tích pháp lý mới đi đến quyết định.

Các khuynh hướng chính trị của mọi tổng thống đương nhiên ảnh hưởng đến chính sách đối ngoại của Mỹ. Song, theo các nhà phân tích, không có chính quyền nào gần đây lại quan tâm đến việc phá vỡ các quan điểm chính sách định hình từ lâu của Washington, thậm chí ngay cả khi phải đối mặt với nguy cơ xâm phạm các giá trị Mỹ như chính quyền ông Trump.

Từ Iran đến Triều Tiên và các quan hệ xuyên Đại Tây Dương, Nhà Trắng dưới thời ông Trump nổi tiếng về việc điều chỉnh chính sách nhằm phù hợp với quan điểm chính trị mấu chốt của tổng thống. Mùa hè này, ông Trump quả quyết với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình rằng, ông sẽ để mắt đến các cuộc biểu tình ở Hong Kong trong quá trình đàm phán nhằm chấm dứt chiến tranh thương mại giữa hai nước.

Cuộc điều tra luận tội do Hạ viện Mỹ khởi xướng cũng đang tập trung tìm hiểu xem liệu Tổng thống Trump có chính trị hóa các viện trợ quân sự cho Ukraina bằng cách gây áp lực buộc Kiev phải điều tra cha con cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden, người dự kiến sẽ là đối thủ chính của ông trong cuộc tổng tuyển cử năm 2020 hay không.

Theo lời khai trong phiên đầu trần kín của Đại sứ Mỹ tại EU Gordon Sondland, trợ lý ngoại giao Mỹ David Holmes đã tiết lộ những thông tin cho thấy, Tổng thống Trump quan tâm tới "chuyện lớn" có lợi cho bản thân.

Tuấn Anh