Sự cuốn hút không chỉ đến từ những màn gọi vốn gay cấn của các start-up mà còn bởi sự xuất hiện của các “cá mập” lão làng trong giới kinh doanh. Tuy nhiên, thời gian gần đây không ít “cá mập” lại nổi tiếng theo một cách khác: Dính vào các vụ lùm xùm.

Shark Khải, triết lý trung thực nhưng vi phạm đạo đức kinh doanh

Ông Hoàng Khải, Chủ tịch tập đoàn Khải Silk từng được chương trình Shark Tank Việt Nam công bố là một trong 4 nhà đầu tư khách mời (mùa 1). Giai đoạn khởi động mùa 1 rất nhiều khán giả còn nhớ đến thông điệp của Shark Khải về triết lý kinh doanh như: “Tôi kinh doanh với một tấm lòng trung thực và theo suy nghĩ của riêng tôi thì lòng đố kỵ sẽ phải gục ngã trước sự trung thực”. Hay “Trong kinh doanh đôi khi không được tham… Và vì sao không được tham? Là vì không bao giờ nên lấy những mục tiêu ngắn hạn mà làm sao nhãng đi những mục tiêu dài hạn”.

{keywords}
Shark Hoàng Khải nổi tiếng với câu nói “Tôi kinh doanh với một tấm lòng trung thực” nhưng bán hàng Trung Quốc đội mác “Made in Viet Nam”

Không lâu sau, ông Hoàng Khải dính vụ bán lụa Trung Quốc gắn mác “Made in Vietnam”. Cụ thể, một doanh nghiệp ở Hà Nội cho biết đã mua sản phẩm của Khaisilk tại cửa hàng trên phố Hàng Gai (quận Hoàn Kiếm) để làm quà tặng cho đối tác. Số khăn tay lụa tơ tằm Việt Nam thương hiệu Khai Silk (kích thước 50 x 50 cm), với đơn giá 644.000 đồng/chiếc. Sau khi nhận hàng, khách hàng đã phát hiện một chiếc khăn trong lô hàng 60 chiếc này có gắn 2 nhãn mác khác nhau: một nhãn với nội dung “Khaisilk made in Vietnam” còn một nhãn nữa với nội dung “made in China”, 59 chiếc còn lại có dấu hiệu của việc cắt mác cùng màu với dòng chữ “made in China”.

Đến ngày 25/10/2017, ông Hoàng Khải đã chính thức thừa nhận có bán hàng tơ lụa xuất xứ từ Trung Quốc và cúi đầu xin lỗi người tiêu dùng.

Bộ Công Thương đã có kết luận, Công ty Khải Đức – hạt nhân chính trong hệ sinh thái Tập đoàn Khải Silk có dấu hiệu vi phạm quy định pháp luật hình sự đối với tội buôn bán hàng giả về chất lượng, quản lý thuế và quản lý hóa đơn và vi phạm các quy định pháp luật về ghi nhãn hàng hóa, có dấu hiệu che giấu thông tin hoặc cung cấp thông tin không đầy đủ, sai lệch, không chính xác cho người tiêu dùng.

Căn cứ kết luận kiểm tra, Bộ Công Thương đã chỉ đạo các đơn vị chức năng chuyển hồ sơ, vật chứng cho cơ quan cảnh sát điều tra xử lý theo quy định đối với các dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.

Đến bây giờ, thương hiệu Khaisilk vẫn được dùng để minh họa cho những vụ sai phạm về nguồn gốc hàng hóa.

Shark Hưng – “Người nhà” của công ty đa cấp

Ông Phạm Thanh Hưng (Shark Hưng), Phó chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần tập đoàn Thế Kỷ là gương mặt thân quen của chương trình Shark Tank với 3 mùa liên tiếp. Shark Hưng nổi lên từ những phát ngôn gây sốt như: “Hãy làm những gì không ai làm. Khi người ta đi chơi, giải trí thì các bạn học hỏi, nghiên cứu tăng trưởng kiến thức của mình. Như vậy các bạn mới có thể bảo vệ mình khi bước ra khỏi vòng an toàn”; “Cần cù thôi chưa đủ. Muốn làm chủ phải tinh khôn”…

{keywords}
Shark Hưng cùng dàn lãnh đạo bị tố lừa đảo của Cty BBI Việt Nam

Ông còn là gương mặt thân quen của rất nhiều chương trình khởi nghiệp trong mấy năm gần đây. Cũng từ sự nổi tiếng này, Shark Hưng rất được các thương hiệu, đơn vị ưa chuộng mời làm gương mặt đại diện và tham dự các sự kiện như để khẳng định sự uy tín của mình. 

Tuy nhiên, gần đây Shark Hưng lại dính lùm xùm liên quan đến một công ty được coi là “đa cấp” với hiệu suất sinh lời lên đến 200%/năm mà báo vừa phản ánh trong loạt bài:  Ma trận gọi vốn đa cấp thời 4.0.

Đó là ứng dụng BBI Mall của Công ty cổ phần Công nghệ Internet BBI Việt Nam (Cty BBI Việt Nam). Ứng dụng này được quảng cáo có phép thuật “thần kỳ” khi kết nối người bán và người mua, cho phép tích điểm, hoàn tiền (cash back) lên đến 100% giá trị sản phẩm.

Trong mọi hoạt động của Cty BBI Việt Nam đều có hình ảnh của Shark Hưng, từ lễ ra mắt tháng 1/2019 đến lễ ký kết tháng 3/2019. Shark Hưng chia sẻ sau lễ ký kết, ông đã trở thành “người nhà” của BBI Việt Nam.

Đây cũng là dự án mà Shark Hưng dành những lời có cánh như “khá hay” và  cho biết “đã dành thời gian hơn 1 tháng nghiên cứu sâu về mô hình kinh doanh này”. Thời điểm đó, Shark Hưng còn nhận định, việc cash back sẽ giúp BBI hướng đến một công ty Fintech và nếu có cổng thanh toán trực tiếp, giá trị của BBI có thể đạt đến vài tỷ USD thậm chí 10 tỷ USD. Vào sinh nhật của BBI Việt Nam, tháng 10/2019, Shark Hưng xuất hiện với vai trò là cố vấn cấp cao.

Sau khi dư luận phản ánh mô hình của BBI Việt Nam giống đa cấp huy động vốn, công ty này đã ra thông cáo báo chí thừa nhận một số yếu tố chưa phù hợp với các quy định của pháp luật. Điều đặc biệt, trong thông cáo báo chí có nêu: Shark Hưng là nhà đầu tư thiên thần của công ty trong giai đoạn start-up. Và đến nay Shark Hưng đã thoái vốn, không còn liên quan đến Cty BBI Việt Nam.

Tuy nhiên, hiện nay hàng nghìn nhà đầu tư đang gửi đơn tố cáo tới cơ quan công an lãnh đạo Cty BBI Việt Nam đang chiếm đoạt nhiều tỷ đồng mà họ bỏ vào các ứng dụng của Cty BBI Việt Nam. Nhiều người cho biết, vì họ tin tưởng vào sự chia sẻ và xuất hiện của Shark Hưng trong các sự kiện của Cty BBI Việt Nam nên vét tiền, vét của đổ vào BBI.

Shark Liên – Từ đội giá nước sạch đến bảo hiểm COVID-19

{keywords}
Shark Liên liên tục dính các lùm xùm liên quan đến nước sạch và bảo hiểm

Nổi lên từ Shark Tank mùa 3 năm 2019, bà Đỗ Thị Kim Liên (còn gọi là Shark Liên) Chủ tịch HĐQT CTCP Nước Xuân Mai - Hòa Bình, Chủ tịch HĐQT CTCP nước mặt Sông Đuống… xuất hiện với vai trò là nhà đầu tư cho các start-up, là người truyền nguồn cảm hứng cho các bạn trẻ về các định hướng phát triển kinh doanh trong tương lai.

Tuy nhiên, sau đó, hàng loạt lùm xùm đến đến với vị nữ “cá mập” này. Trong đó đầu tiên phải kể đến vụ giá nước sông Đuống.

Nhà máy nước mặt sông Đuống khởi công hồi tháng 3/2017, với tổng mức đầu tư giai đoạn 1 là 5.000 tỷ đồng, trong đó, vốn góp để thực hiện dự án là hơn 999,6 tỷ đồng, chiếm 20% tổng vốn đầu tư. Gần 4.000 tỷ đồng còn lại là vốn vay.

Dự án này được đánh giá là dự án cung cấp nước sạch sinh hoạt có quy mô lớn nhất miền Bắc do Tập đoàn AquaOne của Shark Đỗ Kim Liên làm chủ đầu tư. Bà Liên khi đó cũng là Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm TGĐ Nhà máy nước mặt Sông Đuống (công ty con của Tập đoàn AquaOne).

Tháng 9/2019, nhà máy hoàn thành giai đoạn 1 và bắt đầu vận hành, cung cấp khoảng 150.000 m3 nước sạch mỗi ngày đêm cho người dân Hà Nội với mức giá được TP Hà Nội duyệt là cao nhất lên đến 10.246 đồng/m3. Mức giá này thời gian đó cũng khiến dư luận “nổi sóng” bởi mức giá cao nhất này đắt gấp 2 lần so với giá nước thông thường (giá nước sông Đà là khoảng hơn 5.000 đồng/m3).

Đến tháng 10/2019, dự án này tiếp tục bị Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng) tuýt còi. Đơn vị này cho biết, qua một số lần kiểm tra, chủ đầu tư (Nhà máy Nước sạch sông Đuống) chưa cung cấp đầy đủ các số liệu liên quan đến việc đảm bảo an toàn đường ống qua đường, chỉ tiêu cơ lý của đường ống cấp nước, thử áp tuyến ống… nên Cục Giám định chưa chấp thuận kết quả nghiệm thu của chủ đầu tư.

Những lùm xùm trên chưa kịp lắng xuống, ngày 18/11/2019, Shark Liên lại “nổi sóng” mạng xã hội khi bà chia sẻ những hình ảnh đang chơi golf bên cạnh hồ chứa nước của Nhà máy nước mặt sông Đuống.

Nhiều người cho rằng chưa cần biết những quả bóng golf này có gây ô nhiễm nguồn nước hay không nhưng với thái độ chơi golf đưa những quả bóng này xuống hồ là thiếu tôn trọng khách hàng, đặc biệt trong bối cảnh lùm xùm thông tin giá nước sông Đuống cõng thêm lãi vay ngân hàng.

Mới đây nhất, trong thời điểm dịch COVID-19 đang diễn căng thẳng, Cty cổ phần Bảo hiểm Viễn Đông (VASS) của Shark Liên tiếp tục gây sóng dư luận khi tung ra sản phẩm mới mang tên “Corona Care - Chung tay đẩy lùi Corona”.

Theo đó, người mua chỉ cần bỏ ra 200 ngàn đồng/người/năm sẽ được hưởng quyền lợi tối đa lên đến 100 triệu đồng nếu xét nghiệm dương tính với Sars-CoV-2 sau thời điểm mua bảo hiểm, mà không giới hạn độ tuổi.

Tuy nhiên, Cục Quản lý giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) sau đó đã lập biên bản xử lý vi phạm hành chính của Cty VASS do vi phạm chỉ đạo của Thủ tướng về việc “Yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm không giới thiệu và triển khai gói bảo hiểm liên quan đến bảo hiểm đối với bệnh COVID-19”. Corona Care của Shark Liên sau đó đã dừng triển khai từ ngày 1/4.

Vào ngày 29/9, một thông tin gây chú ý tiếp tục liên quan đến Shark Liên là việc Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) Bộ Công an vừa gửi công văn đề nghị Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội cung cấp tài liệu về việc xây dựng dự án Nhà máy nước mặt sông Đuống, trước ngày 30/9.

Được biết, hiện nay Cty cổ phần Nước mặt Sông Đuống đã chính thức thay đổi vị trí Tổng giám đốc. Shark Liên đã không còn ngồi ở vị trí này và người thay bà Liên là ông Tạ Đức Hoàng. Tuy nhiên, bà Liên vẫn đang là Chủ tịch HĐQT Cty cổ phần Nước mặt Sông Đuống.

Shark Tam - Nghi vấn hàng Trung Quốc giả mác hàng Việt

{keywords}
Sau 1 năm điều tra, cơ quan công an kết luận chưa có căn cứ xác định ASANZO “lừa dối khách hàng”

Một trong những “cá mập” tiếp tục dính tới lùm xùm là ông Phạm Văn Tam, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn ASANZO.

Năm 2019, khi vừa ghi hình xong tất cả các tập của Thương vụ bạc tỷ và trong thời gian chờ phát song, Tập đoàn ASANZO của Shark Tam dính nghi vấn sản phẩm nhãn hiệu Asanzo là hàng Trung Quốc “đội lốt” xuất xứ Việt Nam.

Sau đó, VTV đã thông báo, ông Phạm Văn Tam sẽ không tiếp tục tham gia chương trình với vai trò là nhà đầu tư khách mời của mùa 3.

Sau hơn một năm làm việc, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) gần đây cho rằng do pháp luật hiện hành chưa điều chỉnh về xuất xứ hàng hóa lắp ráp và lưu thông trong nước, cũng chưa có quy định tiêu chí để hàng hóa được ghi nhãn “Sản xuất tại Việt Nam” nên việc Asanzo mua linh kiện từ các công ty và cá nhân trong nước, sau đó thực hiện việc gia công, lắp ráp tạo ra sản phẩm điện tử hoàn chỉnh, ghi nhãn “Sản xuất tại Việt Nam”, hoặc “Chế tạo tại Việt Nam”, “Nước sản xuất Việt Nam”, “Xuất xứ Việt Nam” hoặc “Sản xuất bởi Việt Nam” là phù hợp quy định và chưa có căn cứ xác định doanh nghiệp này “lừa dối khách hàng”.

Với sự cố này, Shark Tam tuyên bố ASANZO thiệt hại cả nghìn tỷ đồng.

Đầu tháng 9/2020, ông Tam đã thành lập và giữ vai trò Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Đầu tư Tập đoàn Winsan với tổng số vốn dự kiến 1.000 tỷ đồng.

Không chỉ tập trung đầu tư vào startup điện tử, phần cứng như trước, Winsan có kế hoạch mở rộng danh mục đầu tư thêm nhiều lĩnh vực khác như nha khoa, thực phẩm tiêu dùng, thức uống giải khát...Bên cạnh đó, Winsan cũng khẳng định sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ tuyển dụng nhân sự giỏi, chuyên gia đầu ngành để đảm nhận các vị trí cấp cao, hỗ trợ các công ty này bứt phá trên cuộc đua cạnh tranh, giảm tỷ lệ thất bại. 

Gần đây Shark Hưng lại dính lùm xùm liên quan đến một công ty được coi là “đa cấp” với hiệu suất sinh lời lên đến 200%/năm mà báo vừa phản ánh trong loạt bài:  Ma trận gọi vốn đa cấp thời 4.0.

(Theo Tiền Phong)