Có mặt tại phiên điều trần trước Quốc hội Mỹ ngày 7/11, Arturo Bejar – cựu Giám đốc kỹ thuật kiêm cố vấn của Facebook – tố cáo các lãnh đạo cao cấp Meta, gồm Mark Zuckerberg, phớt lờ các cảnh báo trong nhiều năm về tác hại đối với thanh thiếu niên trên các nền tảng Instagram.

Ông cho biết Meta thúc đẩy văn hóa “không nghe, không nhìn, không thấy”, bỏ qua bằng chứng về tác hại của mạng xã hội trong khi công bố những số liệu được tỉa tót để giảm nhẹ vấn đề.

Bejar là cựu nhân viên mới nhất cáo buộc Meta “mắt nhắm mắt mở” làm ngơ trước các vấn đề mà chính sách và công nghệ của họ không thể giải quyết với giá rẻ hoặc dễ dàng.

xy96cs5u.png
Arturo Bejar – cựu Giám đốc kỹ thuật kiêm cố vấn của Facebook - làm chứng trước Tiểu ban Tư pháp Thượng viện về Quyền riêng tư, Công nghệ và Luật trong phiên điều trần ngày 7/11. (Ảnh: AP)

Ông làm chứng sau khi không được Zuckerberg chú ý vào mùa thu năm 2021 dù đã gửi nghiên cứu mà nhóm của mình thực hiện về trải nghiệm của thanh thiếu niên và những người dùng khác trên nền tảng của Meta.

Quấy rối tình dục thanh thiếu niên

Một tuần trước khi phiên điều trần hôm 7/11 diễn ra, tờ The Wall Street Journal đăng tải bài báo chứa nhiều tuyên bố của Bejar. Ông chia sẻ lần đầu tiên có động lực nghiên cứu vấn đề này vì con gái 14 tuổi bị người lạ quấy rối tình dục trên Instagram.

"Không thể chấp nhận được việc một bé gái bị gạ gẫm trên mạng xã hội", Bejar làm chứng và trích dẫn một thống kê từ nghiên cứu của ông cho thấy hơn 25% trẻ em từ 13 đến 15 tuổi đã báo cáo nhận được quấy rối tình dục không mong muốn trên Instagram.

Trước cơn bão chỉ trích, Meta triển khai khoảng 30 tính năng kiểm soát dành cho phụ huynh để quản lý đối tượng mà con cái họ có thể nói chuyện hoặc thời gian chúng dành cho Facebook và Instagram.

Phiên điều trần một lần nữa đặt Meta vào tầm ngắm lưỡng đảng của Quốc hội. Trong khi đó, cả hai đảng thống nhất đổ lỗi cho Meta vì góp phần vào cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần trên toàn quốc.

Lời khai của Bejar được đưa ra gần hai năm sau khi Frances Haugen, một cựu nhân viên khác của Meta và là thành viên của Hội đồng Truyền thông xã hội có trách nhiệm, cung cấp một kho tài liệu nội bộ chứng minh Instagram nhận thức được dịch vụ của mình có thể gây hại cho trẻ em.

Trả lời phỏng vấn của CNN, Haugen nhận xét nghiên cứu của Bejar “về cơ bản là bằng chứng không thể chối cãi”. "Thực tế là ông ấy đã nhận email và phản hồi từ các giám đốc điều hành cấp cao như cựu Giám đốc vận hành Sheryl Sandberg. Đây là một vấn đề thực sự, thực sự lớn", Haugen nói.

Phát ngôn viên Meta, Andy Stone, khẳng định mỗi ngày Meta có vô số người đang tìm cách giữ an toàn cho người trẻ tuổi trên mạng, đồng thời công ty đã tạo ra những tính năng như thông báo ẩn danh về nội dung có khả năng gây tổn thương, cảnh báo bình luận. Meta cũng thực hiện nhiều cuộc khảo sát nhận thức người dùng khác và một số công cụ - như tắt tiếng người dùng – là kết quả trực tiếp của khảo sát đó.

Các nhà lập pháp chỉ trích Meta

Hôm 7/11, các nhà lập pháp cho biết “không ngạc nhiên” trước những cáo buộc của Bejar và kêu gọi nhanh chóng thông qua luật để kiềm chế Meta và những gã khổng lồ công nghệ khác.

"Họ đã trốn khỏi ủy ban này và tất cả các bằng chứng của Quốc hội về những tác hại mà họ biết là đáng tin cậy", Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Connecticut Richard Blumenthal tuyên bố.

Nghị sĩ Đảng Cộng hòa Josh Hawley của bang Missouri chỉ trích Big Tech vì đã chi hàng núi tiền để vận động hành lang, ngăn chặn các dự luật hạn chế quyền lực của ngành. Ông cũng cáo buộc Meta "xào nấu" dữ liệu liên quan đến tác hại sức khỏe tâm thần.

ctwxo97v.png
Lãnh đạo cao cấp của Meta bị cáo buộc phớt lờ bằng chứng về tác hại của các nền tảng như Facebook, Instagram với thanh thiếu niên. (Ảnh: AP)

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Marsha Blackburn của bang Tennessee lưu ý rằng Giám đốc điều hành Instagram Adam Mosseri đã làm chứng trước Thượng viện ngay sau khi Bejar thông báo cho ông, Zuckerberg, Sandberg cùng Giám đốc sản phẩm Chris Cox về những lo ngại của ông.

"Trên thực tế, Mosseri đã làm chứng chỉ vài tháng sau khi ông gửi hai email cho anh ta về tác hại đối với thanh thiếu niên trên nền tảng", Blackburn đặt câu hỏi cho Bejar. “Trong lời khai của mình, Mosseri nói 'chúng tôi quan tâm sâu sắc đến thanh thiếu niên trên Instagram, đó là một phần lý do tại sao chúng tôi nghiên cứu các vấn đề phức tạp như bắt nạt, so sánh xã hội và thực hiện thay đổi’. Ông có đồng ý với điều đó không?”

Bejar trả lời: "Tôi đồng ý với việc họ thực hiện nghiên cứu; Tôi không đồng ý rằng họ thực hiện thay đổi".

Bejar rời Facebook năm 2015 nhưng trở lại với tư cách là một cố vấn viên về các vấn đề sức khỏe của người dùng vào năm 2019 sau khi con gái ông đối mặt với quấy rối tình dục không mong muốn. Mặc dù con gái ông đã báo cáo các vụ việc, ông nói, Facebook không làm gì cả.

Được Facebook thuê để nghiên cứu vấn đề này, Bejar cho biết ông sớm gặp phải những rào cản về thể chế. “Đối với tôi, dường như văn hóa công ty là một kiểu ‘không nghe, không nhìn, không thấy điều ác’”, Bejar nói trước các nhà lập pháp. "Chúng tôi không muốn hiểu những gì mọi người đang trải qua. Và chúng tôi không sẵn sàng đầu tư vào điều đó cùng các công cụ giúp ích".

Bejar tin rằng trải nghiệm của người dùng sẽ được cải thiện đáng kể nếu Zuckerberg được yêu cầu tiết lộ dữ liệu khảo sát tại mọi cuộc họp báo cáo kết quả kinh doanh về những trải nghiệm xấu do người dùng báo cáo trên nền tảng của công ty.

Theo Wall Street Journal, khảo sát của Bejar cho thấy hơn 1/4 dùng dưới 16 tuổi báo cáo có "trải nghiệm tồi tệ" với Instagram do "chứng kiến sự thù địch chống lại ai đó dựa trên chủng tộc, tôn giáo hoặc danh tính của họ". Hơn 1/5 “cảm thấy tồi tệ hơn về bản thân sau khi xem bài đăng của người khác", tờ báo viết, "và 13% đã trải qua những quấy rối tình dục không mong muốn trong bảy ngày qua".

Bằng chứng khác từ nghiên cứu của Bejar được trình bày hôm 7/11 bao gồm "gần một phần ba thanh thiếu niên đã thấy sự phân biệt đối xử dựa trên giới tính, tôn giáo, chủng tộc và khuynh hướng tình dục", theo Nghị sỹ Blumenthal.

Kêu gọi trách nhiệm giải trình

Một trong những cáo buộc chính của Bejar là Meta đã đổ nguồn lực khổng lồ vào việc tự động phát hiện nội dung vi phạm quy tắc rõ ràng, không chú trọng đầu tư vào con người để đánh giá các tình huống không vi phạm rõ ràng quy tắc của Meta nhưng có thể gây khó chịu cho người dùng.

Sau khi Bejar liên lạc với Zuckerberg, Sandberg, Cox và Mosseri, Sandberg đã viết thư riêng cho anh ta để bày tỏ thông cảm và Mosseri đã tổ chức một cuộc họp với Bejar để thảo luận về vấn đề này, theo Wall Street Journal. Nhưng Bejar, người đã rời công ty vài tuần sau đó vào tháng 10/2021, khẳng định các khiếu nại của ông không được giải quyết và ông chưa bao giờ nhận được tin tức gì từ Zuckerberg.

Một phần của vụ kiện liên bang chống lại Meta được đệ trình vào tháng trước, có thể khuyến khích nhiều người lên tiếng tố giác hơn, Haugen nói. Nó bổ sung cho bức tranh không đầy đủ mà công chúng được thấy khi cô làm chứng lần đầu tiên.

Các nhà lập pháp bao gồm Hawley và Blumenthal tuyên bố sẽ cố gắng thúc đẩy một dự luật cao cấp - Đạo luật An toàn Trực tuyến của Trẻ em – “về đích” vào cuối năm nay.

(Theo CNN)