Ngày này năm xưa: Huyền thoại kéo nước Mỹ thoát Đại suy thoái

Ngày 4/3/1933, Franklin Delano Roosevelt đọc diễn văn nhậm chức Tổng thống Mỹ thứ 32, ông được coi là nhân vật trung tâm của nhiều sự kiện thế giới giữa thế kỷ 20 và được biết đến như một huyền thoại của lịch sử.

Play

Thường được gọi tắt là FDR, ông là Tổng thống Mỹ duy nhất được bầu hơn 2 nhiệm kỳ và đã góp phần tạo ra một liên minh bền vững giúp tái tổ chức nền chính trị của nước này trong nhiều thập niên.

Hình màu Roosevelt, lúc ông được bầu chọn là "Nhân vật của năm" của Tạp chí Time, tháng 1/1933.

FDR đắc cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11/1932 khi cuộc Đại khủng hoảng đang ở thời điểm tồi tệ nhất. Với sự lạc quan và năng động, ông đã làm sống dậy tinh thần quốc gia và chèo lái con thuyền Mỹ vượt qua khó khăn, từ năm 1933 tới năm 1945. Ông qua đời khi đang bắt đầu nhiệm kỳ thứ 4.

FDR và mẹ, bà Sara Ann Delano.

Sinh ngày 30/1/1882 trong một gia đình cả cha và mẹ đều xuất thân nhà giàu, Franklin là con một và được chiều chuộng hết mức. Ông ảnh hưởng nhiều từ người mẹ nghiêm khắc, dành cả tuổi trẻ cho việc học tập chăm chỉ và miệt mài. Ngày nhỏ, ông không học ở trường mà học tại nhà, được cha mẹ thuê các giáo viên giỏi chuyên dạy cho con cái các gia đình quý tộc.

Franklin D. Roosevelt lúc 3 tuổi

Ông được rèn luyện nhiều trò thể thao như cưỡi ngựa, bắn súng, chèo thuyền và tennis. Ông thường xuyên được cha mẹ đưa đi du lịch châu Âu. Vốn sống phong phú và sự thành thạo cả tiếng Đức và tiếng Pháp đã giúp ích cho FDR rất nhiều khi ông trở thành người lãnh đạo cao nhất của Mỹ.

Franklin D. Roosevelt, đi thuyền với cha và Helen R. Roosevelt năm 1899.

Năm 1990, ông học tại Đại học Harvard và là một sinh viên nổi bật. Ông lấy bằng cử nhân chỉ trong 3 năm và từng giữ chức vụ biên tập cho tờ báo Havard Crimson. Trong thời gian này, người anh họ năm đời của Franklin là ông Theodore đắc cử Tổng thống. Với phong thái lãnh đạo cương quyết và lòng tâm huyết cho sự nghiệp cải cách xã hội Mỹ, vị Tổng thống này trở thành tấm gương sáng để Franklin học tập, noi theo. Sau này, chính Theodore đã giúp Franklin đến với con đường tiến vào Nhà Trắng với bệ đỡ là gia tộc Roosevelt giàu có.

Franklin D. Franklin Roosevelt và vợ, Eleanor Roosevelt.

FDR kết hôn với Eleanor, một người họ hàng xa, vào năm 1905. Ông là một người tài hoa và giỏi giao tiếp trong khi Eleanor sống kín đáo, không thích đời sống xã hội mà chỉ muốn ở nhà chăm nuôi con cái. Họ có 6 người con.

Với khẩu hiệu Chính sách Kinh tế Mới (New Deal), Franklin đã đắc cử Tổng thống và nhậm chức trong bối cảnh nước Mỹ gần như đang chìm dưới đáy của cuộc Đại suy thoái. Tỉ lệ thất nghiệp lên tới 25% (khoảng 13 triệu người) trong khi nông phẩm hạ giá tới 60%. Sản xuất công nghiệp chỉ còn hơn một nửa so với cùng kỳ năm 1929. Hai triệu người vô gia cư. Vì thiếu việc làm nên các tổ chức tội phạm và giới sống ngoài pháp luật ngày càng gia tăng.

Áp phích vận động tranh cử của liên danh Cox/Roosevelt

Vào chiều ngày 4/3/1933, tất cả ngân hàng tại 32 trên 48 tiểu bang và đặc khu Columbia đều đóng cửa. Ngày 5/3/1933, Ngân hàng Dự trữ Liên bang tại New York không thể mở cửa, do khách hàng hốt hoảng đã rút một khối lượng lớn tiền mặt.

Nhưng FDR là điển hình của những chính khách biết tận dụng những khó khăn chung để làm nổi bật thế mạnh của mình. Ông biết đưa ra những lời hứa tuy hào nhoáng nhưng khả thi. Ông khởi động nhiều chương trình lớn, hướng dẫn Quốc hội thông qua chương trình Kinh tế Mới nhằm cứu nước Mỹ phá vỡ khủng hoảng và cải cách kinh tế. Ngay lập tức, kinh tế Mỹ được cải thiện nhanh chóng và vượt qua được cuộc khủng hoảng lịch sử.

Franklin D. Roosevelt cùng gia đình

Với tầm nhìn xa trông rộng và trí tuệ hơn người, những kết quả tích cực trong 4 năm đầu làm Tổng thống Mỹ đã giúp FDR tái đắc cử thêm 3 nhiệm kỳ nữa vào các năm 1936, 1940 và 1944.

Franklin D. Roosevelt - huyền thoại kéo nước Mỹ thoát Đại suy thoái.Franklin D. Roosevelt, FDR, huyền thoại, Tổng thống Mỹ, Đại suy thoái, Mỹ

FDR đột ngột qua đời ngày 12/4/1945 khiến người dân Mỹ bàng hoàng và thương tiếc.

Thanh Hảo

Những siêu vũ khí hiện đại của TQ khiến Nga, Mỹ 'hoảng hốt'

Trung Quốc đang ngày càng đuổi kịp Nga, Mỹ, trở thành một lực lượng quân đội hiện đại nhất thế giới. Dưới đây là những vũ khí của tương lai của Trung Quốc, có thể khiến các cường quốc khác phải bất ngờ.

Ngày này năm xưa: Trận chiến biên giới Trung-Xô 1969

Cuộc chiến tranh biên giới giữa Liên Xô và Trung Quốc bùng nổ trên hòn đảo tranh chấp mà Liên Xô gọi là Damansky, Trung Quốc gọi là Trân Bảo vào 2/3/1969.

Điểm danh các ứng viên Tổng thống Nga trước 'giờ G'

Các ứng viên sẽ tham gia cuộc chạy đua vào cương vị tổng thống Nga ngày 18/3 tới.

Vị tướng có thể thành Bộ trưởng Quốc phòng TQ

Một vị tướng "ít nói" đang được dự đoán nhiều khả năng trở thành Bộ trưởng Quốc phòng mới của Trung Quốc.

Putin tiết lộ vũ khí vượt âm mới nhất của Nga

Sarmat, tên lửa đạn đạo liên lục địa mới nhất của Nga, nhanh gấp 5 lần tốc độ âm thanh, đã được thử nghiệm thành công, Tổng thống Nga Putin tuyên bố hôm 1/3.