Một cháu bé 3 tuổi ở xã Cẩm Tú (tỉnh Thanh Hóa) được đưa đi cấp cứu trong tình trạng ngừng tuần hoàn, hôn mê do hóc quả nhãn.
Khoảnh khắc sinh tử ngoại viện
Khoa Hồi sức Tim mạch, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa điều trị thành công một bệnh nhân nam, 51 tuổi, quê Thanh Hóa, bị ngừng tuần hoàn do nhồi máu cơ tim cấp.
Bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp, phình động mạch chủ bụng và rối loạn mỡ máu. Trong lúc đang ăn sáng, bệnh nhân đột ngột mất ý thức và ngã gục.
Ngay lập tức, chủ quán ăn đã tiến hành ép tim ngoài lồng ngực và duy trì liên tục trong suốt quá trình vận chuyển bệnh nhân tới Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa, kéo dài gần 1 giờ đồng hồ.
Tại đây, bệnh nhân tiếp tục được hồi sinh tim phổi nâng cao, ép tim và sốc điện nhiều lần. Tổng thời gian cấp cứu từ lúc ngừng tuần hoàn đến khi có nhịp tim trở lại kéo dài 2 giờ đồng hồ – một khoảng thời gian đặc biệt dài đối với trường hợp ngừng tuần hoàn ngoài bệnh viện.
Sau khi có tuần hoàn tự phát trở lại, bệnh nhân được chuyển tuyến khẩn cấp đến Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và nhập Khoa Hồi sức Tim mạch trong tình trạng hôn mê sâu, thở máy, huyết động không ổn định, phụ thuộc ba thuốc vận mạch liều cao.
Kíp điều trị do PGS.TS Đỗ Văn Chiến, Phó Chủ nhiệm Khoa Hồi sức Tim mạch, trực tiếp tiếp nhận và đánh giá. Dựa trên các dữ liệu lâm sàng, điện tâm đồ và diễn biến hồi sức, ê-kíp xác định nhồi máu cơ tim cấp là nguyên nhân gây rối loạn nhịp dẫn đến ngừng tuần hoàn.
Bệnh nhân được chỉ định chụp và can thiệp mạch vành cấp cứu, đánh giá tổn thương mạch vành bằng hệ thống siêu âm trong lòng mạch (IVUS) nhằm xác định chính xác đặc điểm tổn thương và tối ưu chiến lược tái thông. Quá trình can thiệp đặt stent được tiến hành khẩn trương, an toàn và hiệu quả.
Sau can thiệp, tình trạng huyết động của bệnh nhân cải thiện rõ rệt, liều thuốc vận mạch được giảm dần. Bệnh nhân được chỉ định lọc máu liên tục cấp cứu. Ý thức tiến triển tốt, được rút ống nội khí quản sớm. Sau 7 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân hồi phục hoàn toàn, tỉnh táo, không để lại di chứng thần kinh và ra viện sau 2 tuần điều trị.
Sống sót sau ngừng tuần hoàn chỉ 8–12%
PGS.TS Đỗ Văn Chiến, Phó Chủ nhiệm Khoa Hồi sức Tim mạch, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết ngừng tuần hoàn là một trong những tình huống cấp cứu nguy kịch nhất, đặc biệt khi xảy ra ngoài bệnh viện.
“Theo các thống kê quốc tế, tỷ lệ sống sót sau ngừng tuần hoàn ngoài bệnh viện hiện chỉ dao động khoảng 8–12%, trong đó tỷ lệ bệnh nhân sống sót không để lại di chứng thần kinh nặng chỉ vào khoảng 3–5%.
Mỗi phút không có tuần hoàn hiệu quả đều làm gia tăng nguy cơ tử vong và tổn thương não không hồi phục.
Việc cứu sống và phục hồi hoàn toàn một bệnh nhân ngừng tuần hoàn kéo dài là kết quả đặc biệt hiếm gặp, kể cả tại các quốc gia có hệ thống cấp cứu tiền viện phát triển hàng đầu như Mỹ và nhiều nước châu Âu”, PGS.TS Chiến thông tin.
Ngừng tuần hoàn hô hấp là tình trạng tim đột ngột ngừng bơm máu, khiến máu không thể lưu thông đến các cơ quan trong cơ thể. Theo các chuyên gia y tế, nếu không được cấp cứu sớm, tình trạng này có thể gây tử vong với tỷ lệ lên tới 90% hoặc để lại những di chứng nặng nề như tổn thương não vĩnh viễn.
Ngừng tuần hoàn hô hấp thường xảy ra đột ngột và không có dấu hiệu cảnh báo. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng sớm như đau tức ngực, đánh trống ngực, khó thở, hồi hộp, da và mặt tái xanh.
Những dấu hiệu rõ ràng bao gồm mất ý thức đột ngột, không phản ứng khi được lay gọi, ngừng thở hoặc thở ngáp cá, không bắt được mạch lớn như mạch cảnh ở cổ hoặc mạch bẹn.
Các bác sĩ nhấn mạnh, việc phát hiện sớm và cấp cứu đúng cách đóng vai trò quyết định trong việc cứu sống nạn nhân. Khi phát hiện người bị ngừng thở, người xung quanh cần nhanh chóng tiến hành cấp cứu theo trình tự: Ép tim ngoài lồng ngực, giải phóng đường thở và thực hiện hô hấp nhân tạo.
Vào viện vì nhồi máu cơ tim cấp, người đàn ông bất ngờ ngừng tuần hoàn, cơ hội sống rất thấp, các bác sĩ cấp cứu lập tức kích hoạt báo động đỏ.
Do hệ thống cảm biến an toàn bị hỏng, trong lúc cúi người đi qua cửa cuốn tự động, trẻ bị kẹp cổ trong 5-7 phút. Tai nạn khiến trẻ tím tái, ngừng tuần hoàn.
.svg){kind=icon}
