Người trẻ Trung Quốc tìm vận may ở xổ số

Trong bối cảnh nền kinh tế khó khăn, người trẻ Trung Quốc nỗ lực tìm cách làm giàu nhanh chóng. Nhiều người chấp nhận một thứ từ lâu được coi là vô vọng: xổ số do nhà nước phát hành.

Trong bữa tiệc tân gia gần đây của mình, Zheng Jiaying đã mong các đồng nghiệp tặng cho mình một ít hoa tươi, nước hoa, hay có thể là một phong bì màu đỏ nhét đầy tiền mặt. Nhưng thay vào đó, cô nhận được một món quà lạ hơn: 100 chiếc thẻ cào xổ số.

Cô thích món quà này. Các vị khách cũng dành phần lớn thời gian trong buổi tối để cào những chiếc thẻ. Tiếng la hét trong vui sướng và thất vọng tràn ngập căn phòng. Cuối cùng, họ chỉ trúng 200 nhân dân tệ (650 nghìn đồng) - chưa đến một nửa số tiền họ đã chi để mua vé số, nhưng dường như không có ai bận tâm quá nhiều về điều này.

“Cảm giác thật tuyệt” - Zheng, chủ nhà, 33 tuổi, người làm việc cho một công ty quảng cáo ở Thượng Hải, nói với tờ Sixth Tone. “Những gì họ tặng cho tôi là một kỷ niệm tuyệt vời, chứ không phải tiền mặt”.

Xổ số do nhà nước phát hành có vẻ đang phục hưng ở Trung Quốc vào năm 2023.

Từng bị coi là vô vọng, trò chơi này bất ngờ thu hút được vô số thanh niên Trung Quốc, những người đang tìm kiếm các giải pháp làm giàu nhanh chóng và rẻ tiền trong bối cảnh nền kinh tế khó khăn.

Theo Bộ Tài chính Trung Quốc, doanh số bán vé số đạt 50 tỷ nhân dân tệ trong tháng 4 năm nay - cao nhất trong một thập kỷ qua - một phần nhờ vào sự phổ biến tăng vọt của các sản phẩm được người trẻ ưa chuộng, chẳng hạn như trò chơi xổ số ăn liền. Tổng doanh thu trong 4 tháng đầu năm 2023 đã vượt 175 tỷ nhân dân tệ, tăng hơn 49% so với năm ngoái.

Cờ bạc là bất hợp pháp ở Trung Quốc, nhưng xổ số thể thao và xổ số phúc lợi do nhà nước phát hành đã đạt được thành công lớn kể từ khi chúng được thành lập vào những năm 1980. Trò may rủi này tạo ra doanh thu hàng trăm tỷ nhân dân tệ mỗi năm, trong đó một phần tiền thu được được sử dụng để tài trợ cho các dự án từ thiện và nộp vào ngân sách nhà nước.

Trong một thời gian dài, xổ số của Trung Quốc chủ yếu thu hút người tiêu dùng trung niên và cao tuổi. Vé số được bán tại các sạp báo truyền thống và các cửa hàng do nhà nước điều hành. Tuy nhiên, gần đây, sự bất ổn kinh tế đang khiến những người trẻ tuổi cũng quan tâm nhiều hơn đến việc thử vận may.

“Những năm trước, gian hàng của tôi chủ yếu là đàn ông ở độ tuổi 40. Nhưng bây giờ tôi thấy một số gương mặt trẻ đến đây thường xuyên hơn” - Liang, người điều hành một cửa hàng xổ số ở tỉnh Thiểm Tây chia sẻ. “Mọi người đều muốn trở nên giàu có chỉ sau một đêm”.

Nền kinh tế Trung Quốc đang vật lộn để phục hồi sau 3 năm áp dụng các biện pháp kiểm soát đại dịch nghiêm ngặt. Tăng trưởng phục hồi lên 4,5% trong quý đầu tiên, nhưng dữ liệu trong tháng 4 cho thấy sự phục hồi đang yếu đi.

Thế hệ Y (những người sinh từ năm 1980 đến 2000) của Trung Quốc đang gặp phải những khó khăn đặc biệt, với tỷ lệ thất nghiệp đạt mức cao kỷ lục 20%. Nhiều người đang tìm kiếm lối thoát khỏi cuộc sống cạnh tranh ngày càng gay gắt ở các thành phố lớn.

Một số đã tìm cách thay đổi vận mệnh của họ bằng cách đi theo Phật giáo. Những người khác chỉ đơn giản là bỏ cuộc và quyết định “tang ping” - hay còn gọi là “nằm yên”.

Giờ đây, có vẻ như ngày càng nhiều thanh niên tin rằng xổ số có thể là tấm vé giúp họ thoát khỏi tình trạng bất an về tài chính - hoặc ít nhất là cung cấp một lối thoát tạm thời.

Các bài đăng về xổ số thường xuyên được lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc trong những tháng gần đây. Hồi tháng 5, chủ đề “Bạn nên làm gì sau khi trúng giải độc đắc 170 triệu nhân dân tệ” trở thành xu hướng trên nền tảng Weibo, thu hút 390 triệu lượt xem.

Nhiều bài đăng tập trung vào việc đưa ra lời khuyên về những việc cần làm nếu trúng giải độc đắc, trong đó nhấn mạnh rằng điều quan trọng là phải tự bảo vệ mình khỏi những kẻ lừa đảo. Những người chiến thắng được khuyên nên giấu mặt và giữ thái độ kín đáo.

Bên dưới bài đăng, những người xem đã để lại hàng nghìn bình luận với cùng một thông điệp: “Chúc mừng sinh nhật thần tài! Tôi yêu tiền! Tiền yêu tôi! Làm ơn làm ơn làm ơn!".

Sự “hồi sinh” của xổ số cũng đang được thúc đẩy bởi những thay đổi trong chiến lược tiếp thị, trong đó các nhà chức trách cố tình thu hút nhiều người chơi trẻ tuổi. Vé số bây giờ được bán tại các trung tâm thương mại và máy bán hàng tự động. Các quầy xổ số thể thao thậm chí còn có mặt trong các cửa hàng trà sữa trân châu và nhà hàng đồ ăn nhanh.

Xổ số dạng thẻ cào được người trẻ chọn nhiều nhất vì nó có cơ hội trúng cao hơn và cũng là cách giải toả những áp lực.

Tuy nhiên, một số nhà kinh tế lo ngại về việc nhắm mục tiêu có chủ ý vào người tiêu dùng trẻ tuổi. Ông Dan Wang, nhà kinh tế trưởng tại Ngân hàng Hang Seng, nói với tờ South China Morning Post rằng động thái này có thể được thúc đẩy bởi nhu cầu tăng doanh thu của chính phủ, vốn bị ảnh hưởng bởi sự sụt giảm doanh thu bán đất và doanh thu thuế kinh doanh trong vài năm qua.

Nhưng trên thực tế, xổ số có xu hướng hoạt động như một hình thức đánh thuế lũy thoái (thuế tăng khi thu nhập giảm), vì những người có thu nhập thấp mới thường chọn chơi xổ số - và mất tiền.

Bao Jiayin, một sinh viên đại học 22 tuổi ở Thượng Hải, nói với Sixth Tone: “Trước khi bạn bắt đầu cào và xem kết quả, sự kỳ vọng và căng thẳng khiến bạn cảm thấy thực sự phấn khích. Ngay cả khi bạn thua, cảm giác thất vọng đó cũng sẽ sớm biến mất”.

Tuần nào Bao cũng mua một thẻ cào. “Bất cứ khi nào tôi cảm thấy mình đang gặp khó khăn và cần một chút may mắn, tôi sẽ mua cho mình một thẻ cào” - cô nói.

Cho đến hiện tại, chiến thắng lớn nhất của cô là giải thưởng 100 nhân dân tệ từ chiếc vé giá 50 tệ. Bao lại dùng tiền đó để mua thêm xổ số.

“Đó là một số tiền nhỏ, nhưng nó có thể mang lại sự phấn khích cho bạn nhiều lần” - cô nói.