Nhật Bản dự Asian Cup 2024, Wataru Endo và di sản Philippe Troussier

Khi Wataru Endo trở về tập trung cùng đội tuyển Nhật Bản tham dự Asian Cup 2023, HLV Jurgen Klopp thừa nhận đó là sự tổn thất đáng kể đối với Liverpool.

Trong kỳ chuyển nhượng mùa hè 2023, Liverpool chỉ mua Endo sau khi thất bại trước Chelsea trong cuộc đua giành Moises Caicedo và Romeo Lavia.

Endo cần thời gian để hòa nhập ở Anfield và thích nghi với chiến thuật của Klopp. Trong thời gian gần đây, vai trò của cầu thủ Nhật Bản rất nổi bật.

Cầu thủ 30 tuổi góp phần giúp duy trì cân bằng ở giữa sân trong thời điểm Alexis Mac Allister chấn thương.

Ngoài ra, chính anh ghi bàn quan trọng làm nên cuộc ngược dòng ngoạn mục thắng Fulham 4-3. Trận ấy, Liverpool bị đối thủ đến từ London dẫn 3-2 cho đến phút 87.

Lối chơi mà Klopp xây dựng đòi hỏi duy trì áp lực cường độ cao. Đội trưởng đội tuyển Nhật Bản di chuyển trung bình 12,17 km mỗi 90 phút, đứng thứ 3 đội hình.

Tỷ lệ di chuyển tốc độ cao mỗi 90 phút Premier League của anh là 6,91 km. Chỉ có Curtis Jones là năng động hơn.

Klopp chọn Endo cũng vì những gì anh làm trong 3 mùa giải ở Bundesliga: 1.274 pha tranh chấp tay đôi với hơn 50% chiến thắng. Anh cũng đoạt bóng 706 lần, đứng thứ 2 trong số các tiền vệ thi đấu tại Đức trong cùng thời gian.

Giới chuyên môn đánh giá Endo là tiền vệ tốt nhất trong danh sách các cầu thủ tham dự Asian Cup tại Qatar.

Năm 1992, Nhật Bản lần đầu tiên vô địch Asian Cup. Chiến thắng này có dấu ấn lớn từ Ruy Ramos, nhạc trưởng nhập tịch gốc Brazil.

Trong thập kỷ cuối cùng của thế kỷ 20, bóng đá Nhật Bản trên đà phát triển nhanh chóng. Dù vậy, "Samurai Xanh" vẫn cần những cầu thủ nhập tịch, mà Wagner Lopes là trường hợp khi đội dự World Cup đầu tiên trong lịch sử năm 1998.

Bước ngoặt cho bóng đá hiện đại Nhật Bản đến từ sự xuất hiện của Philippe Troussier sau World Cup 1998.

Thất bại nặng nề với vị trí cuối bảng Copa America 1999 (với tư cách khách mời) khiến HLV Troussier phải đón nhận làn sóng tiêu cực từ truyền thông Nhật Bản.

Dù vậy, cách tiếp cận trẻ trung của chiến lược gia người Pháp vẫn nhận được sự ủng hộ từ bộ phận truyền thông khác.

HLV Troussier tạo tính kế thừa và một nét riêng cho Nhật Bản. Một năm sau thất bại ở Paraguay, ông đưa đội tuyển xứ sở mặt tròi mọc đến với danh hiệu vô địch châu Á.

Lúc này, không còn cầu thủ nhập tịch. Tiền vệ Hiroaki Morishima (28) lớn tuổi nhất trong đội ngũ vô địch ấy. Ngoài ra, có 5 người khác cùng tuổi 27 (Daijiro Takakuwa, Keiji Kaimoto, Shigeyoshi Mochizuki, Hiroshi Nanami, Toshihiro Hattori).

Chín thành viên đăng quang ở Lebanon 2000 trong độ tuổi dự Olympic, 15 trường hợp chưa quá 25 tuổi. Hai năm sau, ở World Cup trên sân nhà (cùng tổ chức với Hàn Quốc), đội hình mà Troussier triệu tập có 5 cầu thủ U23, 16 người chưa quá 25 tuổi.

Xen giữa hai sự kiện này là á quân Confederations Cup 2001. Nhật Bản - với 16 cầu thủ chưa quá 25 tuổi - chỉ thua Pháp ở chung kết. Trong 3 trận vòng bảng và bán kết, họ không thủng lưới, gồm cả khi đối đầu Brazil.

Ông Troussier thay đổi mãi mãi nền bóng đá Nhật Bản. Trước năm 2000, những chiến thắng chỉ có trên truyện tranh.

Sau năm 2000 là bước ngoặt khác, khi Nhật Bản xác định được phong cách phù hợp với thể chất, cải thiện tư duy về chiến thuật. Nhờ vậy, họ vô địch châu Á thêm 2 lần khác (2004, 2011), không vắng mặt ở World Cup.

Từ khi Troussier đến châu Á, Nhật Bản có 3 lần vô địch Asian Cup, bằng tổng số lần chiến thắng của tất cả các đối thủ khác cộng lại.

Endo là những người lớn lên và phát triển tư duy bóng đá từ niềm cảm hứng và cuộc cách mạng mà HLV Troussier đặt nền móng.

Thay đổi đó còn đánh dấu bằng việc cầu thủ Nhật Bản liên tục xuất ngoại, với 20 trong 26 tuyển thủ dự Asian Cup 2023 đang chơi bóng ở châu Âu, bao gồm đội trưởng Endo.

Giống như Endo, tuổi thơ của Shogo Taniguchi, Junya Ito, Takuma Asano, Daiya Maekawa gắn với niềm tự hào về những chiến thắng mà HLV Troussier là kiến trúc sư.

HLV trưởng hiện tại, Hajime Moriyasu, cũng chịu ảnh hưởng, vào thời điểm ông là tiền vệ kỳ cựu J-League đang thi đấu những mùa cuối sự nghiệp.

Chủ nhật này, trên sân Al Thumama (18h30, theo giờ Hà Nội), Endo cùng các đồng đội sẽ gặp trực tiếp HLV Troussier khi Nhật Bản đá trận mở màn bảng D Asian Cup với Việt Nam. Cho dù kết quả thế nào thì họ mãi mãi tôn trọng di sản mà nhà cầm quân 68 tuổi để lại từ hơn 2 thập kỷ trước.