Có thể ô tô Nga hiện nay không phổ biến nhất thế giới, nhưng không thể phủ nhận thành tựu to lớn mà nền công nghiệp ô tô Liên Xô đã đạt được, nhiều mẫu xe từng là niềm mơ ước của các đại gia toàn thế giới.

Hãng xe hơi huyền thoại Lada Nga giờ ra sao
Siêu xe bí ẩn phục vụ Tổng thống Nga Putin lần đầu lộ diện
Nga có siêu xe dùng linh kiện Lada, được đặt tên là Crưm

Công nghiệp ô tô ngày nay của Nga kế thừa rất nhiều những thành tựu từ thời kỳ Liên Xô, chiếc xe ô tô đầu tiên được Liên Xô chế tạo vào năm 1924. Trong suốt những năm tháng tồn tại của mình cho đến nay, ngành công nghiệp ô tô của Liên Xô và Nga đã cho ra đời những mẫu xe huyền thoại và mang tính biểu tượng.

GAZ-69

GAZ-69 về bản chất là xe tải hạng nhẹ 2 cầu, hay xe truyền động 4 bánh (4x4). Đây là mẫu xe off-road nổi tiếng và phổ biến nhất tại Liên Xô. GAZ-69 được chế tạo bởi Nhà máy Ô tô Gorky (Gorkovsky Avtomobilnyi Zavod – GAZ) từ năm 1953 đến 1956, sau đó được chế tạo bởi Nhà máy Ô tô Ulyanovsky (Ulyanovsky Avtomobilny Zavod – UAZ) từ năm 1956 đến 1972.

{keywords}
GAZ-69. (Ảnh: Wasile)

Đến nay, GAZ-69 vẫn được sử dụng ở nhiều quốc gia, tại Việt Nam mẫu xe này còn được biết đến với biệt danh “Com-măng-ca”. Do có độ bền cao và khả năng hoạt động rất tốt trên mọi địa hình, GAZ-69 được quân đội nhiều nước chọn lựa làm xe quân sự tiêu chuẩn.

GAZ-13 Chaika

GAZ-13 Chaika (Hải âu) là một trong những chiếc xe ô tô đẹp nhất của Liên Xô. Đây là mẫu xe ô tô hạng sang cỡ lớn và được coi là limousine rút gọn. GAZ-13 Chaika được sản xuất vào thời kỳ từ năm 1959 đến năm 1981.

{keywords}
GAZ-13 Chaika (Hải âu) trong triển lãm kỷ niệm 50 năm ngành Công nghiệp Ô tô của Liên Xô năm 1974. (Ảnh: Sputnik)

Chỉ có các cơ quan và các quan chức cấp cao của chính phủ Liên Xô mới được phép sở hữu GAZ-13 Chaika còn người dân không được phép mua chiếc xe này. Ngoại lệ duy nhất là khi các cơ quan cho phép người dân thuê GAZ-13 Chaika để phục vụ cho lễ cưới.

ZAZ Zaporozhets

Không phải tất cả sản phẩm của Liên Xô đều có kích thước đồ sộ và hình dáng cục mịch, trong đó có mẫu xe siêu gọn ZAZ Zaporozhets. Đây là sản phẩm của Nhà máy Ô tô Zaporizkyi (Zaporozhian Automobile Factory – ZAZ) của Ukraine, được sản xuất từ năm 1958 đến tận năm 1994.

{keywords}
ZAZ-965 Zaporozhhets (Ảnh: Sputnik)

ZAZ Zaporozhets được thiết kế chuyên biệt cho việc di chuyển trong nội thành với động cơ làm mát bằng không khí được đặt ở phía sau. Nguyên mẫu của ZAZ Zaporozhets là Fiat 600, do có giá thành hợp lý nên mẫu xe này được đặt biệt danh “xe ô tô của nhân dân”. Lúc đầu, ZAZ Zaporozhets có động cơ 23 mã lực, nhưng sau đó phiên bản có động cơ 30 mã lực được sản xuất.

GAZ-24 Volga

GAZ-24 Volga là chiếc xe không hề xa lạ với nhiều người Việt Nam, người dân Liên Xô một thời cũng ao ước được ngồi lên chiếc xe này. Người dân Liên Xô cũng coi GAZ-24 Volga là biểu tượng của sự sang trọng, giàu có và có địa vị trong xã hội, bởi không phải cứ có đủ tiền là mua được GAZ-24 Volga.

{keywords}
 GAZ-24 Volga được sản xuất bởi Nhà máy Ô tô Gorky (GAZ). (Ảnh: Sputnik)

Sau khi được sản xuất, GAZ-24 sẽ được chở thẳng từ nhà máy đến các cơ quan nhà nước, các hãng taxi hay được xuất khẩu ra nước ngoài. Có nhiều phiên bản GAZ-24 khác nhau, nhưng phổ biến nhất là bản sedan và bản wagon, kiểu xe với khung sau được kéo dài để chuyên chở hàng hóa.

Moskvitch-412

Được sản xuất từ năm 1967 đến tận năm 1997, Moskvitch-412 mà mẫu xe gia đình với kích thước nhỏ gọn, động cơ 4 xi lanh với dung tích 1,5 l và có công suất 72 mã lực. Có điều thú vị là các hãng chế tạo ô tô ở Liên Xô không thể chế tạo được loại xe nào tốt hơn ở cùng phân khúc với Moskvitch-412 cho tới tận những năm 1980.

{keywords}
Xe ô tô Moskvitch-412 tại dây chuyền lắp ráp của Nhà máy Ô tô Kosomol Lênin (AZLK). (Ảnh: Sputnik) 

Sau khi chiếc xe Moskvitch-2141 ra đời, mẫu xe này được sản xuất và được đưa ra thị trường cùng với Moskvitch-412. Ngoài ra, Moskvitch-412 cũng là mẫu xe Liên Xô được xuất khẩu nhiều ra thị trường nước ngoài, được sản xuất tại Bulgaria hay thậm chí tại Bỉ với thương hiệu Scaldia.

Vaz-2121 Niva

Vào năm 1970, các hãng sản xuất ô tô của Liên Xô được giao một nhiệm vụ rất khó khăn là thiết kế mẫu xe đa địa hình 4x4 thoải mái cho người sử dụng. 4 năm sau, các kỹ sư từ Nhà máy Ô tô Volga (Volzhsky Avtomobilny Zavod – VAZ) giới thiệu mẫu xe Vaz-2121 Lada Niva.

{keywords}
VAZ-2121 Niva đang được thử nghiệm tại Siberia. (Ảnh: Sputnik)

Khung xe của Vaz-2121 Lada Niva độc lập với hệ thống treo phía trước, các lò xo cuộn cho phép chiếc xe này có thể vượt qua những đoạn đường với địa hình hiểm trở nhất.

Nhờ điều này, Lada Niva trở nên nổi tiếng khắp thế giới và là mẫu xe đầu tiên của Liên Xô được bán tại Nhật Bản. Tới ngày nay, Lada Niva vẫn được sản xuất và mang tên gọi mới, Lada 4x4.

Vaz-2101

Vaz-2101 là chiếc sedan cỡ nhỏ, được giới thiệu vào năm 1970 và có biệt danh Kopeyka. Cùng với Moskvitch-412, Vaz-2101 trở thành mẫu ô tô phổ biến nhất Liên Xô một thời. Sau này VAZ phát triển 1 dòng xe sedan dựa trên cơ sở của Kopeyka.

{keywords}
 VAZ-2101, được biết đến với tên gọi Zhiguli tại Liên Xô và Nga, còn ở nước ngoài là Lada. (Ảnh: Sputnik)

Vaz-2101 Kopeyka cũng được xuất khẩu sang nhiều nước, ngày nay người ta có thể bắt gặp nhiều chiếc Vaz-2101 trên đường phố Cuba.

Năm 2000, tạp chí xe hơi uy tín của nước Nga Za Rulem khảo sát 80.000 tài xế Nga và phần lớn những người này đều cho rằng Vaz-2101 là chiếc xe tốt nhất của nước Nga trong thế kỷ 20.

(Theo Sputnik/ VTC News)