Bác sĩ Trần Lê Duy Anh, Trung tâm Thận niệu - Nam khoa, Bệnh viện Nhân dân 115 (TP.HCM), cho biết cương dương kéo dài được hiểu là tình trạng dương vật cương cứng kéo dài trên 4 giờ mà không có kích thích tình dục. Đây là tình trạng rất hiếm gặp, tại Mỹ, mỗi năm ước tính 1,5/100.000 nam giới mắc. Một số nghiên cứu khác ghi nhận tỷ lệ mắc khoảng 0,3-1/100.000 nam giới.

Cương dương kéo dài do bệnh lý

Nguyên nhân gây cương dương kéo dài khác nhau tùy vào từng thể bệnh. Tuy nhiên, hầu hết trường hợp là không rõ nguyên nhân, 21% do lạm dụng rượu hay thuốc, 12% do chấn thương vùng tầng sinh môn, 11% do bệnh hồng cầu hình liềm.

Cương dương kéo dài được chia làm 3 nhóm: nhóm thiếu máu (chiếm trên 95%), nhóm không thiếu máu và nhóm ngắt quãng.

Nhóm không thiếu máu (còn gọi là thể lưu lượng cao, thể động mạch) là bệnh lý hiếm gặp, chiếm chưa đến 5%. Bệnh nhân thường có tình trạng cương không đau kéo dài trên 4 giờ, không kèm bất thường về khí máu trong xoang hang, những rối loạn về huyết học bẩm sinh, bệnh lý ác tính về máu.

Biểu hiện lâm sàng của chứng bệnh này thường là "chỗ ấy" không cương cứng hoàn toàn, gần như không cảm thấy đau, chỉ cảm giác căng cứng, khó chịu khi làm việc hoặc đi lại.  

Một ca phẫu thuật nam khoa tại Bệnh viện Bình Dân TP.HCM. Ảnh: Trần Nhung

Nhiều nguyên nhân gây cương dương vật kéo dài thể này, thường gặp nhất là chấn thương đụng dập vùng tầng sinh môn hay chấn thương niệu đạo. Những tổn thương này dẫn đến tình trạng rách động mạch trung tâm thể hang hay các nhánh của nó, từ đó gây rò giữa động mạch này và các khe hở của xoang hang, làm tăng lưu lượng máu, biểu hiện là cương dương kéo dài.

Bệnh viện Nhân dân 115 từng tiếp nhận người đàn ông 57 tuổi cương dương suốt 10 ngày. Bệnh nhân cho biết sau cú ngã đập vùng tầng sinh môn vào cây gỗ cứng, ông thấy đầu dương vật chảy ít máu. Sau khi quan hệ với vợ ngay hôm đó, "của quý" không mềm xìu mà vẫn cương cứng suốt 10 ngày kèm đau tức nhẹ. Ông đi khám nhiều nơi nhưng không thay đổi được tình trạng cương.

Siêu âm mạch máu thể hang, chụp MRI, xét nghiệm khí máu, bác sĩ Bệnh viện Nhân dân 115 chẩn đoán ông bị cương dương kéo dài thể lưu lượng cao do rách, vỡ mạch máu thể hang, được can thiệp nội mạch đưa "của quý" trở lại trạng thái như bình thường.  

Một số nghiên cứu và thực tế chỉ ra tình trạng cương dương kéo dài thể lưu lượng cao có thể xuất hiện muộn sau chấn thương từ 2-3 tuần. 

Thể bệnh này cũng đã được ghi nhận xảy ra sau một số phẫu thuật như nội soi xẻ niệu đạo, phẫu thuật Nesbit, cắt bao quy đầu, sinh thiết tuyến tiền liệt qua ngả trực tràng, xạ trị trong ung thư tuyến tiền liệt.

Cương dương kéo dài thể lưu lượng cao không phải là một cấp cứu niệu khoa, có thể được điều trị bảo tồn, can thiệp tắc mạch hoặc phẫu thuật. Can thiệp nội mạch là phương pháp ít xâm lấn, tỉ lệ thành công 83,3%, tuy nhiên nguy cơ gây rối loạn cương có thể đến 33%.  

Cương dương kéo dài có thể do "nghịch dại"

Theo Tiến sĩ Nguyễn Hoài Bắc, Trưởng khoa Nam học và Y học giới tính Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, khác với thể cương dương kéo dài hiếm gặp như người đàn ông trên đây, cương đau “cậu nhỏ” thể thiếu máu là thể hay gặp nhất, thường do tắc mạch. Đây là cấp cứu ngoại khoa cần can thiệp sớm tránh ảnh hưởng tới chức năng cương sau này.

Ông Bắc cho biết tình trạng thiếu máu nếu quá 4 -6 giờ, các mô xốp vật hang sẽ có xu hướng xơ hóa, dễ khiến bệnh nhân rối loạn cương suốt đời. Đặc điểm của thể này là dương vật cương cứng kéo dài trên 4 giờ, đau, căng, cứng, đổi màu tím do giảm hoặc mất sự lưu thông của máu trong vật hang.

Rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng cương đau dương vật kéo dài. Trong đó, nguyên nhân liên quan các bệnh lý về mạch máu hoặc thường xuyên căng thẳng, stress; lạm dụng thuốc cương dương cấp tốc, thuốc kích thích cương dương… 

Thực tế, các bác sĩ tại Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội và nhiều cơ sở y tế từng tiếp nhận những quý ông dưới 30 tuổi có "cậu nhỏ" cương cứng liên tục 2 ngày vì tự uống thuốc tăng cường sinh lý chỉ để khiến bạn gái bất ngờ bản lĩnh quý ông.

Hay một nam thanh niên 31 tuổi ở Quảng Ninh cũng vào viện trong bệnh cảnh tương tự. Có tiền sử rối loạn cương, 2 tháng trước, anh tự mua thuốc cường dương không rõ nguồn gốc về uống trước khi quan hệ. Sai lầm này khiến "của quý" của anh không mềm được, liên tục đau dù tiểu tiện bình thường.

Khi nhận thấy “cậu nhỏ” có biểu hiện bất thường, nhiều người thay vì đến viện khám ngay thì lại loay hoay tự xử lý, dùng các biện pháp thủ công như chườm đá. Sau một thời gian không thấy hiệu quả, họ mới đi viện. Các bác sĩ cảnh báo ngay sau nhận thấy “cậu nhỏ” có sự cương cứng bất thường không giống như tình trạng trước đây, quý ông cần chú ý ngừng tất cả các kích thích tình dục, đi khám ngay.