Ô tô vượt bên phải vẫn có thể không bị xử phạt

Ba trường hợp được phép vượt phải

Trong thực tế khi lái xe ô tô trên đường, hành vi vượt ẩu, vượt phải là rất nguy hiểm, tiềm ẩn nguy cơ cao dẫn tới tai nạn giao thông. Nếu bị cảnh sát giao thông (CSGT) phát hiện còn có thể bị xử phạt rất nặng.

Tuy vậy, có 3 trường hợp sau đây được phép vượt phải được quy định tại khoản 4, điều 14 Luật Giao thông đường bộ mà lái xe cần nắm rõ để lưu thông được an toàn, đồng thời tránh bị lực lượng chức năng xử phạt “oan”:

a. Khi xe phía trước có tín hiệu rẽ trái hoặc đang rẽ trái:

Khi vượt xe mà chiếc xe phía trước đang rẽ trái hoặc đang có tín hiệu rẽ trái thì lái xe được vượt xe ở phía bên phải.

Nếu xe phía trước rẽ trái hoặc có tín hiệu rẽ trái, bạn có thể vượt phía bên phải.

Trường hợp này rất hay xảy ra trong thực tế như tại các ngã ba, ngã tư khi xe phía trước chuẩn bị rẽ trái để sang đường hoặc quay đầu, lúc này, xe phía sau bắt buộc phải vượt phía bên phải, đồng thời tuân thủ các quy tắc về an toàn giao thông khi vượt.

b. Khi xe điện đang chạy giữa đường:

Tại các tuyến đường có bố trí xe điện (tàu điện) tham gia giao thông cùng mức với các phương tiện khác và chạy cố định ở vị trí giữa đường thì ô tô có thể vượt về phía bên phải. Tuy vậy, đây là trường hợp ít gặp trên thực tế tại Việt Nam hiện nay 

c. Khi xe chuyên dùng đang làm việc trên đường mà không thể vượt bên trái được:

Đây là trường hợp xảy ra khá phổ biến trên thực tế tại các đô thị khi những xe chuyên dùng như xe sửa chữa đường, xe cắt tỉa cây xanh, xe thu gom rác, xe thoát nước, xe cảnh sát,… đang làm việc ở giữa đường hoặc phía bên trái làn đường xe chạy mà ô tô không thể vượt trái được, lúc này các lái xe có thể vượt phải.

Khi xe chuyên dùng như xe vệ sinh môi trường, xe sửa chữa đường,... đang làm việc ở sát mép bên trái, lái xe có thể vượt phía bên phải. (Ảnh minh hoạ: Hoàng Hiệp)

Ngoài 3 trường hợp trên, ở tất cả các tình huống khác, lái xe đều phải vượt xe về phía bên trái. Nếu vi phạm lỗi "vượt phải", lái xe có thể bị xử phạt từ 3-5 triệu đồng, tước GPLX từ 1-3 tháng theo điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt.

Lái xe cần hiểu rõ về lỗi "vượt phải" để tránh phạt oan

Theo quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật 41:2016/BGTVT: “Vượt phải là tình huống giao thông trong đó một phương tiện vượt phương tiện khác về phía bên phải của phương tiện bị vượt trên cùng một chiều đường tại các đường chỉ có một làn xe cơ giới mỗi chiều”.

Như vậy, hành vi "vượt phải" chỉ cấu thành khi diễn ra trên đường chỉ có một làn xe cơ giới mỗi chiều; còn đối với đường cao tốc hay đường quốc lộ có hai làn xe trên mỗi chiều trở lên thì hành vi vượt này không được coi là vi phạm vượt phải.

Đây là điểm đã gây ra khá nhiều hiểu lầm, tranh cãi giữa lái xe và CSGT trong quá trình xử lý vi phạm thời gian vừa qua.

Ô tô có thể chuyển làn và vượt phía bên phải trên đường có từ 2 làn trở lên. (Ảnh minh hoạ)

Tuy nhiên, dù vượt trái hay vượt phải (đối với các trường hợp được phép vượt phải) thì khi vượt xe khác, lái xe vẫn cần tuân thủ tuyệt đối theo các quy định về an toàn dưới đây:

Khoản 2, điều 14, Luật giao thông đường bộ 2008 quy định: Xe xin vượt phải có báo hiệu bằng đèn hoặc còi; trong đô thị và khu đông dân cư từ 22 giờ đến 5 giờ chỉ được báo hiệu xin vượt bằng đèn.

Xe xin vượt chỉ được vượt khi không có chướng ngại vật phía trước, không có xe chạy ngược chiều trong đoạn đường định vượt, xe chạy trước không có tín hiệu vượt xe khác và đã tránh về bên phải.

Không được vượt xe khi có một trong các trường hợp: 

Không bảo đảm các điều kiện quy định tại khoản 2, điều 14 Luật Giao thông đường bộ 2008 (phía trên); Trên cầu hẹp có một làn xe; Đường vòng, đầu dốc và các vị trí có tầm nhìn hạn chế; Nơi đường giao nhau, đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt; Khi điều kiện thời tiết hoặc đường không bảo đảm an toàn cho việc vượt; Xe được quyền ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên đi làm nhiệm vụ.

Khi có xe xin vượt, nếu đủ điều kiện an toàn, người điều khiển phương tiện phía trước phải giảm tốc độ, đi sát về bên phải của phần đường xe chạy cho đến khi xe sau đã vượt qua, không được gây trở ngại đối với xe xin vượt.

Hoàng Hiệp

Bạn có góc nhìn nào về câu chuyện trên? Hãy gửi ý kiến dưới phần bình luận của bài viết. Mọi câu hỏi tư vấn về sử dụng, mua bán xe xin gửi tới Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

Dừng đỗ xe trên cầu bị phạt nặng như thế nào?

Dù vô tình hay cố ý, việc đỗ xe trên cầu không chỉ gây cản trở giao thông, ảnh hưởng đến các phương tiện khác mà còn có thể bị xử phạt nặng theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP.