Ông Biden thừa nhận Afghanistan sụp đổ 'nhanh hơn dự tính'

Tuy nhiên, người đứng đầu nước Mỹ vẫn tuyên bố "kiên quyết ủng hộ" quyết định rút quân, đồng thời đổ lỗi cho các lực lượng Afghanistan đã không đủ sẵn sàng để chiến đấu với Taliban, CNN đưa tin.

"Tôi kiên quyết ủng hộ quyết định của mình. Sau 20 năm, tôi hiểu được một điều khó khăn rằng không có thời điểm nào là thích hợp để rút các lực lượng của Mỹ", ông Biden phát biểu tại Nhà Trắng vào chiều 16/8 (giờ Mỹ). "Đó là lý do tại sao chúng tôi vẫn ở lại Afghanistan. Chúng tôi đã nhìn thấy rõ những rủi ro và lên kế hoạch cho mọi tình huống bất ngờ. Tuy vậy, tôi luôn hứa với người dân Mỹ rằng tôi sẽ luôn thẳng thắn với các bạn. Cho nên, sự thật là điều này xảy ra nhanh hơn những gì chúng tôi đã dự tính từ trước".

Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu về tình hình Afghanistan tại Nhà Trắng hôm 16/8. Ảnh: AP

Tổng thống Biden nói thêm rằng, lợi ích quốc gia của Mỹ ở Afghanistan luôn là "ngăn chặn một cuộc tấn công khủng bố trên đất Mỹ", và sứ mệnh này đã được đáp ứng. Ông cũng cho biết sẵn sàng đón nhận những lời chỉ trích về quyết định rút quân khỏi Afghanistan, song cũng đổ lỗi cho nhiều người khác về cuộc khủng hoảng đang diễn ra.

Theo ông Biden, một phần lỗi thuộc về các lực lượng vũ trang của Afghanistan, những người đã không thể đứng vững trước cuộc tấn công chớp nhoáng của Taliban, và các nhà lãnh đạo hàng đầu của Afghanistan, những người đã bỏ chạy khỏi đất nước. Tổng thống Mỹ tiết lộ ông đã có "các cuộc nói chuyện thẳng thắn" với người đồng cấp Afghanistan Ashraf Ghani và Abdullah Abdullah, Chủ tịch phái đoàn Afghanistan tham gia các cuộc đàm phán hòa bình, vào đầu mùa hè năm nay, song họ cuối cùng không chấp nhận các đề xuất của Mỹ.

Vị tổng thống 78 cũng đồng thời đổ lỗi cho người tiền nhiệm Donald Trump, người đã mở đường cho việc ký thỏa thuận với Taliban để rút quân Mỹ khỏi Afghanistan trước ngày 1/5/2021, khiến lực lượng này có cơ hội "ở vị thế quân sự mạnh nhất kể từ năm 2001".

Dù phần lớn người dân Mỹ ủng hộ quyết định chấm dứt cuộc chiến ở Afghanistan, nhiều tiếng nói đối lập với Tổng thống Biden vẫn cho rằng đây là điều đáng hổ thẹn. Đối diện với vấn đề này, ông Biden đã đặt câu hỏi: "Bạn còn muốn tôi gửi đi bao nhiêu thế hệ con trai và con gái của nước Mỹ đi tham chiến tại Afghanistan, trong khi quân đội của nước họ thì không làm gì? Còn bao nhiêu sinh mạng của người Mỹ phải trả cho điều này? Bao nhiêu tấm bia mộ sẽ được dựng lên tại Nghĩa trang Quốc gia Arlington? Câu trả lời của tôi cho điều này là rất rõ ràng".

Tổng thống Biden thừa nhận đã xảy những cảnh tượng “đau lòng” ở Afghanistan, đồng thời nói rằng “đối với những ai đã mất đi người thân ở Afghanistan, hay những người Mỹ đã từng chiến đấu, phục vụ đất nước của chúng ta ở Afghanistan, đây là nỗi đau cá nhân hết sức sâu sắc".

Cũng theo ông Biden, quân đội Mỹ trong những ngày tới sẽ hỗ trợ sơ tán thêm nhiều người Afghanistan đủ điều kiện xin thị thực nhập cư đặc biệt và gia đình của họ đến Mỹ. Việc tiếp cận người tị nạn cũng sẽ được mở rộng để bao gồm cả "những người Afghanistan dễ bị tổn thương khác làm việc cho Đại sứ quán Mỹ, các tổ chức phi chính phủ và các hãng thông tấn của Mỹ...".

Ngay sau bài phát biểu tại Nhà Trắng, Tổng thống Joe Biden đã quay trở lại Trại David, nơi ông đến nghỉ ngơi vào cuối tuần qua.

Trong những phát biểu trên các chương trình truyền hình hôm 16/8, nhiều quan chức cấp cao của Chính phủ Mỹ đã bảo vệ quyết định rút quân của Tổng thống Biden, đồng thời đổ lỗi cho các lực lượng vũ trang của Afghanistan đã thiếu tinh thần chiến đấu, dẫn tới sự sụp đổ của chính phủ nước này trước Taliban. Dù vậy, các quan chức Mỹ cũng thừa nhận tốc độ tiến quân thần tốc của Taliban vào các thành phố Afghanistan đã khiến họ bất ngờ.

>>> Cập nhật Chiến sự ở Afghanistan

Việt Anh

Điều gì xảy ra tiếp theo ở Afghanistan?

Afghanistan đang đối mặt với một tương lai bất ổn, sau khi Tổng thống Ashraf Ghani rời khỏi đất nước trong tình cảnh chỉ còn rất ít sức mạnh để đàm phán với Taliban.

Người dân Afghanistan đu bám máy bay Mỹ cất cánh rời Kabul

Một đoạn video đã ghi lại cảnh nhiều người Afghanistan đuổi theo và tìm cách bám vào thân máy bay C-17A của quân đội Mỹ đang cất cánh rời sân bay quốc tế Hamid Karzai ở Kabul ngày 16/8.