Ông chủ sàn online, chuyển hết thông tin chủ shop cho ngành thuế

Bà Nguyễn Thị Lan Anh, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế Doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh danh cá nhân (Tổng cục Thuế) trả lời câu hỏi của phóng viên VietNamNet về quy định mới để thu thuế hoạt động bán hàng trên sàn thương mại điện tử gây nhiều tranh luận tại Thông tư 40 (có hiệu lực từ 1/8).

Bà Nguyễn Thị Lan Anh, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế Doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh danh cá nhân

Nguyên nhân nào khiến cơ quan thuế quyết định áp dụng quy định yêu cầu các sàn giao dịch thương mại điện tử (TMĐT) như Shopee, Tiki, Lazada... khai và nộp thay thuế cho các cá nhân kinh doanh trên sàn, thưa bà?

- Theo đó, các tổ chức quốc tế (OECD, Ngân hàng Thế giới) khuyến nghị các nước nên thống nhất cách thức và có chế độ quy định người tạo lập nền tảng kỹ thuật số (các sàn giao dịch điện tử) là người có trách nhiệm đầy đủ và duy nhất trong việc xác định số thuế phải nộp của các đơn hàng, thu hộ và khai thuế thay, nộp thuế thay cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Việc càng nhiều quốc gia thống nhất cách thức này, sẽ tạo điều kiện cho các sàn dễ dàng hơn trong việc thực hiện và giảm chi phí tuân thủ của họ.

Đứng trước xu thế chung của thế giới, thời đại kinh tế số đang phát triển mạnh trên toàn cầu, trong đó có Việt Nam đã khiến cho các hoạt động kinh tế luôn thay đổi cùng với sự phát triển của số hóa, toàn cầu hóa và sự xuất hiện của các mô hình kinh doanh hoàn toàn mới...

Điều này đỏi hỏi các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt là cơ quan thuế cần thích nghi với sự thay đổi của các hoạt động kinh tế.

Thông tư số 40/2021/TT-BTC nhằm cải cách công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo hướng đơn giản, khuyến khích hộ lên doanh nghiệp, đáp ứng các yêu cầu quan trọng trong trong thời gian tới theo chủ trương của Chính phủ, theo hướng: cải cách thủ tục hành chính đối với người nộp thuế, tối ưu hóa công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thông qua việc tăng cường trách nhiệm của tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân có liên quan trong chuỗi cung ứng hàng hóa, dịch vụ.

Đồng thời, tăng cường việc giám sát tuân thủ pháp luật giữa các tổ chức và cá nhân, giảm thiểu đầu mối kê khai, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế và cơ quan thuế ; áp dụng điện tử hóa vào các khâu quản lý thuế để người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ thuế một cách thuận tiện, dễ dàng, giảm thiểu chi phí tuân thủ.

Đại diện một số sàn TMĐT cho rằng sàn giao dịch thương mại điện tử chỉ cung cấp hạ tầng công nghệ để kết nối người bán và người mua, vì vậy không thuộc đối tượng có nghĩa vụ kê khai, khấu trừ thuế thu nhập của người bán.  Vậy quy định yêu cầu sàn TMĐT khai và nộp thay thuế tại Thông tư 40/2021 liệu có mâu thuẫn với Luật Thuế thu nhập cá nhân?

Sàn giao dịch TMĐT không phải là tổ chức chi trả thu nhập nên không áp dụng quy định về khấu trừ thuế TNCN theo Luật thuế TNCN mà việc khai thay, nộp thay được áp dụng theo các quy định của Luật quản lý thuế. Theo quy định của Luật quản lý thuế thì không bắt buộc Sàn giao dịch TMĐT phải khai thuế thay, nộp thuế thay cho cá nhân.

Theo quy định tại khoản 7 Điều 37 Nghị định số 52/2013/NĐ-CP ngày 16/5/2013 thì cá nhân kinh doanh trên sàn giao dịch TMĐT phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật.

Để tạo điều kiện cho người nộp thuế, theo quy định của Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn, cá nhân kinh doanh phát sinh nghĩa vụ được tự kê khai nộp thuế hoặc ủy quyền cho cá nhân, tổ chức kê khai, nộp thuế thay.

Do đó, Thông tư số 40/2021/TT-BTC đã có quy định nhằm hướng dẫn rõ hơn về thủ tục trong trường hợp các Sàn giao dịch thương mại điện tử thực hiện kê khai thay, nộp thuế thay cho cá nhân kinh doanh qua Sàn TMĐT theo ủy quyền hoặc thỏa thuận của cá nhân và theo đúng quy định của pháp luật.

Đồng thời tại khoản 3 Điều 5, khoản 2 Điều 19 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm tham gia quản lý thuế theo quy định của pháp luật và cơ quan quản lý thuế có quyền yêu cầu tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế và phối hợp với cơ quan quản lý thuế để thực hiện pháp luật về thuế.

Để hỗ trợ cá nhân kinh doanh có thể kê khai đúng, đủ, kịp thời, Thông tư đã quy định trách nhiệm các Sàn giao dịch TMĐT trong việc cung cấp thông tin. Trên cơ sở đó, Hệ thống cơ sở dữ liệu của ngành thuế sẽ hỗ trợ tra cứu thông tin tổng hợp doanh thu kinh doanh trên toàn quốc để cá nhân có thể tự thực hiện việc khai thuế, nộp thuế kịp thời, đầy đủ theo đúng quy định.

Trước mắt Sàn giao dịch TMĐT sẽ thực hiện việc cung cấp thông tin về cá nhân bán hàng thông qua Sàn, cơ quan thuế xây dựng cơ sở dữ liệu để thực hiện quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh cá nhân theo nguyên tắc cá nhân tự kê khai, nộp thuế và cơ quan thuế thực hiện kiểm tra, xử lý vi phạm (nếu có).

MUa bán trên sàn thương mại điện tử ngày càng phổ biến

Bản thân mỗi cá nhân kinh doanh đã có trách nhiệm kê khai và nộp thuế tại cơ quan thuế nơi họ đặt địa điểm kinh doanh. Việc yêu cầu các sàn TMĐT - thường đặt địa điểm kinh doanh ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh - kê khai và nộp thuế thay cho cá nhân kinh doanh trên sàn liệu có gây khó khăn, vướng mắc cho sàn và cá nhân kinh doanh trong việc chứng minh với cơ quan thuế về số thuế đã khấu trừ, nộp thay với cơ quan thuế tại địa phương?

Theo quy định về chính sách thuế và quản lý thuế hiện hành thì cá nhân tự khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm đối với hoạt động kinh doanh. Cá nhân kinh doanh thông qua Sàn phải là các cá nhân có đăng ký thuế để được cấp mã số thuế và quản lý thuế theo quy định của pháp luật thuế và pháp luật kinh doanh TMĐT. Cá nhân kinh doanh thông qua Sàn có thể là hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán hoặc theo phương pháp kê khai.

Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán thì hộ khoán thực hiện khai doanh thu thực tế tại địa điểm kinh doanh. Cơ quan thuế quản lý địa điểm kinh doanh căn cứ theo cơ sở dữ liệu quản lý thuế, gồm: hệ thống thông tin tích hợp tập trung của ngành thuế; kết quả xác minh, khảo sát các yếu tố sản xuất, kinh doanh, kết quả kiểm tra, thanh tra thuế, cơ sở dữ liệu riêng; các yếu tố sản xuất, kinh doanh và phối hợp với hội đồng tư vấn thuế, các cơ quan có liên quan để thực hiện quản lý việc khai thuế, nộp thuế thực tế của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh tại địa bàn.

Đối với doanh thu cá nhân kinh doanh thông qua Sàn, Sàn giao dịch TMĐT khai thuế thay, nộp thuế thay doanh thu thực tế giao dịch phát sinh qua Sàn, không bao gồm doanh thu khoán, đảm bảo việc không tính trùng doanh thu tính thuế.

Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai, phải thực hiện kế toán, hoá đơn đơn giản; thực hiện chế độ hóa đơn chứng từ, tự kê khai, nộp thuế hàng tháng/quý theo quy định pháp luật. Hộ kinh doanh tự xác định phần doanh thu hộ tự khai tháng/quý không bao gồm phần doanh thu Sàn đã khai thuế thay, nộp thuế thay.

Theo quy định của Luật Quản lý thuế thì các Bộ, ngành, tổ chức (Ngân hàng thương mại, Sàn giao dịch TMĐT,...), cá nhân liên quan có trách nhiệm cung cấp thông tin, phối hợp với cơ quan thuế trong công tác quản lý thuế. Cơ quan thuế xây dựng cơ sở dữ liệu tổng hợp doanh thu kinh doanh của từng cá nhân trên toàn quốc từ tất cả các nguồn kinh doanh, đảm bảo quản lý đầy đủ doanh thu và không trùng thuế.

Những doanh nghiệp lớn bán hàng qua sàn thương mại điện tử có phải thực hiện theo Thông tư 40, tức nộp thuế thông qua các sàn thương mại điện tử hay không?

Thông tư số 40/2021/TT-BTC hướng dẫn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, theo đó Sàn giao dịch TMĐT sẽ thực hiện khai thuế thay, nộp thuế thay cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thông qua Sàn. Sàn không áp dụng việc khai thay, nộp thuế thay với các tổ chức, doanh nghiệp.

Xin cảm ơn bà!

Lương Bằng

Từ 2022: Nối thẳng sàn online đến cơ quan thuế, hết né và trốn

Từ năm 2022, sàn thương mại điện tử thực hiện việc kết nối thông tin với cơ quan thuế theo chuẩn dữ liệu bằng phương thức điện tử.