Ý tưởng tạo dựng hệ sinh thái tài chính – Velo xuất phát từ đâu?
Vấn đề của các mô hình kinh doanh tài chính truyền thống là các giao dịch thực hiện chậm, phức tạp và chi phí cao, đồng thời nhiều người vẫn không mở được tài khoản ngân hàng và không được tiếp cận các dịch vụ tài chính như cho vay, chuyển tiền, thanh toán, v.v... Do đó, luôn tồn tại nhu cầu có một mô hình dịch vụ tài chính toàn diện mang lại lợi ích tài chính cho nhiều người hơn, phù hợp và thuận tiện cho mọi cá nhân và tổ chức, đặc biệt đối với người có thu nhập thấp, nhằm tăng cường cơ hội tiếp cận tài chính, góp phần tạo cơ hội sinh kế, luận chuyển dòng vốn đầu tư và tiết kiệm trong xã hội, qua đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Xây dựng hệ tài chính toàn diện không hề dễ dàng để khi mà quyền kiểm soát tài chính đang nằm trong tay các doanh nghiệp truyền thống. Tài sản mã hóa được kỳ vọng có thể cho chúng ta cơ hội để giải quyết vấn đề kiểm soát này, tuy nhiên, lại gặp vướng mắc ở việc người dùng thông thường khó tiếp thu các công nghệ mới.
Dự án Velo, lãnh đạo bởi ông Chatchaval Jiaravanon, Chủ tạp chí Fortune, một thành trong viên gia đình tập đoàn lớn nhất Thái Lan - Charoen Pokphand (CP Group) – đưa ra một phương án hoàn toàn khả thi: kết hợp công nghệ Blockchain và mô hình tổ chức thương mại truyền thống để tạo ra các dịch vụ tài chính mang lại giá trị thực cho người dùng hiện tại.
Với hệ sinh thái Velo, viễn cảnh mới của ngành công nghệ tài chính là như thế nào?
Đầu tiên, nhìn vào thị trường chuyển tiền. Thị trường chuyển tiền xuyên biên giới đang phát triển rất mạnh, năm 2017 đã có 258 triệu người nhập cư trên thế giới, và hầu hết trong số họ sống ở các quốc gia có thu nhập cao và có nhu cầu chuyển tiền lớn. Kiều hối toàn cầu đạt tổng cộng hơn 680 tỷ đô la Mỹ trong năm 2018. Với một số nước, kiều hối chiếm tỷ lệ rất lớn trong GDP quốc gia, chẳng hạn như Nepal (28%) và Tajikistan (42%) và Armenia (21%).
Tuy nhiên, dịch vụ này vô cùng đắt đỏ. Theo Ngân hàng Thế giới, chi phí chuyển tiền từ các nước G20 ở mức rất cao, đỉnh điểm đạt 17,13% (Nam Phi), và nhiều quốc gia vẫn ở mức trên 6%. Một số trường hợp chi phí chuyển tiền thấp, nhưng có nhiều chi phí ẩn liên quan đến giao dịch tỷ giá hối đoái, do đó chi phí thực tế sẽ vẫn cao. Bên cạnh chi phí cao, một vấn đề khác là thời gian giao dịch lâu. Do yêu cầu làm việc giữa các ngân hàng khác nhau, kiều hối có thể bị trì hoãn trong vòng từ một giờ đến thậm chí vài ngày.
Giao thức Velo cho phép các công ty vận hành chuyển tiền (MTO – Money Transfer Operator) gia nhập vào hệ thống. Các công ty này không cần sở hữu tiền ở từng quốc gia mà vẫn có thể tăng số lượng kênh chuyển tiền thông qua các đối tác của Velo. Do vậy, mô hình này giảm số lượng người tham gia vào quy trình chuyển tiền xuyên biên giới, giảm chi phí trung gian và giảm chi phí chuyển tiền của người dùng. Quan trọng hơn, giao thức Velo có thể tận dụng công nghệ sổ cái phân tán Blockchain Stellar. Chuyển tiền nhanh thông qua Stellar, 3000 giao dịch có thể hoàn thành mỗi giây với chi phí chỉ 0,01 đô/300.000 giao dịch. Ngay cả khi tính đến các khoản phí do MTO thu, chi phí chung cũng thấp hơn nhiều so với chi phí chuyển tiền xuyên biên giới hiện tại.
Thứ hai, có thể nhìn vào sự khác biệt trong thị trường cho vay. Thị trường cho vay truyền thống đòi hỏi trình độ người dùng khác nhau và rất khó để các ngân hàng truyền thống phát hành khoản vay cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như người dùng cá nhân. Điều này cũng liên quan đến chi phí kiểm soát rủi ro của họ. Các tổ chức tài chính này sẽ không dành nhiều nguồn nhân lực và vật chất để xem xét tín dụng cho các khoản vay nhỏ. Không chỉ vậy, ngay cả khi đánh giá được thông qua, nó đòi hỏi nhiều quy trình phức tạp để lấy được các khoản vay, trả nợ, v.v. Với giao thức Velo, các đối tác vận hành có thể cho các doanh nghiệp nhỏ hoặc người dùng vay thông qua tín dụng kỹ thuật số ổn định và có thể trả nợ và trả lãi một cách nhanh chóng. Vì quy trình cho vay được thực hiện thông qua tiền kỹ thuật số, việc cho vay và thu tiền có thể diễn ra theo thời gian thực, giúp nâng cao hiệu quả và giảm thiểu các chi phí. Trong thị trường này, giá trị chính của giao thức Velo tập trung vào hiệu quả và vấn đề quản trị rủi ro vẫn đòi hỏi đối tác phải tự kiểm soát.
Bên cạnh đó, Velo có thể ứng dụng vào điểm khách hàng thân thiết. Thẻ tích điểm được sử dụng khá phổ biến trong ngành bán lẻ. Tuy nhiên do điểm không thể chuyển đổi thành tiền mặt dẫn đến không khuyến khích được khách hàng mua nhiều hàng hơn, thậm chí nhiều người tiêu dùng bỏ việc sử dụng thẻ, gây lãng phí cho người mua và thiệt hại cho người bán. Việc mã hóa các điểm có thể giải quyết vấn đề này. Điểm được phát hành bởi Velo có thể được đổi bằng tín dụng kỹ thuật số và người tiêu dùng có thể giao dịch các điểm chưa sử dụng của họ.
Đối với thị trường thanh toán, miễn là người dùng có điện thoại di động, ngay cả khi không có tài khoản ngân hàng, họ vẫn có thể sử dụng ví của Velo để thanh toán. Nhà bán lẻ có thể thanh toán trực tiếp với các đối tác. Velo hỗ trợ khoản tín dụng kỹ thuật số được liên kết với nhiều loại tiền pháp định, ví dụ: Đô la Mỹ, Riel Campuchia, Baht Thái Lan.