Một trong những điều nổi bật nhất trong những năm đầu lên sàn chứng khoán của Facebook là sự hiệu quả thể hiện trong báo cáo kinh doanh. Hết quý này sang quý khác, năm này qua năm khác, doanh thu và lợi nhuận ròng luôn song hành cùng nhau. Công ty chuyển hướng sang di động mượt mà, “cưỡi sóng” smartphone và thay thế doanh thu từ desktop sang di động một cách có kiểm soát.
Đoạn lịch sử ấy khiến cho báo cáo quý III của Facebook trở nên thú vị.
Facebook (nay là Meta) từng trải qua các quý tồi tệ trước đó. Trong báo cáo đưa hồi tháng 7/2018, Facebook cảnh báo sụt giảm trong tăng trưởng doanh thu và biên lợi nhuận. Kết quả là cổ phiếu mất 24% giá trị trong một ngày. Những dự đoán u ám khác cũng diễn ra vào tháng 2 và tháng 7 năm nay.
Tuy nhiên, có một điểm khác biệt ở thời hiện tại. Nếu như trước đây, tăng trưởng doanh thu đi kèm với tăng trưởng lợi nhuận, nay ngược lại.
Chẳng hạn, trong báo cáo quý II/2018, tăng trưởng doanh thu quý 42% tương ứng với tăng trưởng thu nhập ròng 33%. Cả năm 2021, tăng trưởng doanh thu 37% tương ứng tăng trưởng thu nhập ròng 43%. Mọi thứ thay đổi vào quý IV/2021, khi doanh thu tăng 20% nhưng lợi nhuận lại giảm 1%. Xu hướng ngày một tồi tệ theo mỗi quý. Quý III, doanh thu giảm 4% và thu nhập ròng giảm sốc 46%. Trong khi đó, chi tiêu tiếp tục tăng mạnh, 19% so với năm 2021, dù Facebook biết rằng doanh thu đang sụt giảm.
Nguyên nhân của điều đó là “ván bài sinh tử” của CEO Mark Zuckerberg. Ông chủ Meta cho biết công ty sẵn sàng chi 10 tỷ USD/năm để hiện thực hóa vũ trụ ảo, đầu tư vào headset VR để đưa mọi người đến với thế giới này và Horizon Worlds để mọi người khám phá.
Nhà đầu tư Meta như ngồi trên lửa. CEO kiêm Chủ tịch Altimeter Brad Gerstner, một cổ đông lớn, đề nghị công ty mẹ Facebook giảm mức chi tiêu xuống 5 tỷ USD/năm, đồng thời cắt giảm 20% nhân sự.
Theo CNBC, không có lý do gì để Zuckerberg nhận lời khuyên này. Ông chủ trẻ tuổi sở hữu quyền lực tuyệt đối trong Meta. Ông được cho là đã đưa toàn “đầy tớ trung thành” vào ban quản trị và loại bỏ bất kỳ ai chống lại mình. Nhân vật quyền lực thứ hai sau Mark – Sheryl Sandberg, người giúp biến Facebook thành thế lực quảng cáo khổng lồ - đã nghỉ việc từ đầu năm.
Một thập kỷ trước, khi Facebook chuẩn bị IPO, Zuckerberg đã viết thư gửi nhà đầu tư, giải thích tầm nhìn của mình với công ty. Thời điểm đó, Facebook chỉ muốn giúp mọi người hình thành kết nối. Những chi tiết cụ thể dần thay đổi theo từng năm, có lúc là tích hợp liên lạc một – một qua các app như Messenger, WhatsApp và gần đây hơn là tương tác nhập vai 3D trong vũ trụ ảo.
Song, điều quan trọng hơn trong lá thư chính là khi Zuckerberg cảnh báo Facebook không sinh ra để kiếm tiền mà để thay đổi thế giới, và kiếm tiền là một phương tiện để điều đó xảy ra.
“Facebook không được thành lập để trở thành một công ty. Chúng tôi chủ yếu luôn quan tâm đến sứ mệnh xã hội, dịch vụ mà chúng tôi xây dựng và những người sử dụng chúng. Đây là một cách tiếp cận khác biệt với một công ty đại chúng, vì vậy tôi muốn giải thích vì sao nó sẽ hoạt động.
Tôi bắt đầu bằng việc tự mình viết phiên bản đầu tiên của Facebook vì đó là thứ tôi muốn tồn tại. Từ đó, hầu hết ý tưởng và các dòng code của Facebook đều đến từ những con người tuyệt vời mà chúng tôi thu hút được vào đội ngũ của mình”.
“Hiểu một cách đơn giản: Chúng tôi không làm dịch vụ để kiếm tiền; chúng tôi kiếm tiền để làm dịch vụ tốt hơn. Chúng tôi cho rằng đây là một cách hay để xây dựng điều gì đó. Những ngày này, tôi cho rằng ngày càng nhiều người muốn sử dụng dịch vụ của những công ty tin tưởng vào điều gì đó hơn là tối đa hóa lợi nhuận.
Bằng cách tập trung vào sứ mệnh của mình và xây dựng các dịch vụ tuyệt vời, chúng tôi tin sẽ tạo ra giá trị lớn nhất cho cổ đông và đối tác của chúng tôi về lâu dài – và đổi lại sẽ giúp chúng tôi tiếp tục thu hút những người giỏi nhất, xây dựng các dịch vụ tuyệt vời hơn. Chúng tôi không thức dậy mỗi sáng với mục tiêu chính là kiếm tiền, mà chúng tôi hiểu rằng cách tốt nhất để đạt được sứ mệnh là xây dựng một công ty mạnh mẽ, giá trị”.
Facebook vẫn đang kiếm được khá nhiều tiền, biên lợi nhuận duy trì ở mức 20% và thu nhập ròng đạt 4,4 tỷ USD trong quý. Những con số này tuy kém hơn năm trước, nhưng đủ để tài trợ cho tầm nhìn 10 năm tiếp theo của Zuckerberg.
Trong cuộc điện thoại với các nhà đầu tư, ông nói, “tôi cho rằng những ai kiên nhẫn và đầu tư cùng chúng tôi sẽ được đền đáp”. Những người không đồng tình với tầm nhìn này nên ra đi. Thực tế, nhiều người đã làm vậy. Cổ phiếu Facebook mất khoảng 2/3 giá trị trước cả khi công ty báo cáo kết quả kinh doanh mới nhất. Ngay sau đó, nó tiếp tục mất thêm 20%.
Du Lam (Theo CNBC)
.svg){kind=icon}
