Phó Chủ tịch TP.HCM Dương Anh Đức chia sẻ với VietNamNet về chặng đường đưa TP Thủ Đức trở thành đô thị thông minh và hiện đại nhất Việt Nam.
Theo ông Đức, với vai trò là đầu tàu kinh tế và cũng là một trung tâm khoa học - công nghệ (KH-CN) của Việt Nam, TP.HCM luôn trăn trở tìm cách để tiếp tục duy trì đà phát triển và phát triển bền vững.
Phó Chủ tịch TP.HCM Dương Anh Đức trao đổi với phóng viên VietNamNet |
“Sau thời gian tham khảo, nghiên cứu các mô hình đô thị trên thế giới, TP nhận thấy muốn phát triển phải dựa trên nền tảng của KH-CN và ứng dụng công nghệ cao”, ông Đức nói.
Đô thị như TP.HCM bây giờ mà nói đến sử dụng lao động giá rẻ thì quá xưa và lạc hậu. Phải tính đến những hoạt động mang lại giá trị cao, năng suất lao động cao.
Và khi nghiên cứu kỹ, TP thấy rằng khu phía Đông có những yếu tố tiềm tàng, thuận lợi phù hợp định hướng trên.
TP Thủ Đức là 'cú đấm thép'
Ông Đức cho rằng, với xu thế hiện nay, phát triển theo kiểu dàn hàng ngang thì rất khó đi nhanh. Phải có những mũi nhọn đột phá, chọn những nơi có điều kiện tương đối tốt để phát triển.
TP Thủ Đức có những yếu tố đáp ứng và tận dụng được hướng phát triển nói trên. Lãnh đạo TP.HCM đã nhìn thấy Thủ Đức có những tiềm năng trở thành “cú đấm thép” về kinh tế.
Ông Đức phân tích, thứ nhất, muốn phát triển KH-CN cao thì nguồn lực là quan trọng hàng đầu. Ở TP Thủ Đức có khu đô thị ĐH với ĐHQG TP.HCM, Sư phạm kỹ thuật, Nông lâm… cùng nhiều cơ sở đào tạo khác. Phần lớn đều là giáo dục chất lượng cao, mạnh về yếu tố đào tạo kỹ thuật. Nơi đây tập trung thường xuyên khoảng 2.000 tiến sỹ, 100.000 sinh viên, cho thấy mật độ chất xám rất cao.
Khu công nghệ cao, được xem là nơi ứng dụng công nghệ cao hàng đầu không chỉ ở TP Thủ Đức mà còn của cả nước |
Thứ hai, khu công nghệ cao được xem là mô hình năng động và hiệu quả nhất Việt Nam. Ở đây, có sự tham gia của các “đại bàng” lớn về công nghệ.
Quan trọng hơn nữa, khi tìm hiểu sâu vào các công ty công nghệ lớn thì họ ngày càng có sự tín nhiệm và sử dụng lao động Việt Nam. Điều đó thể hiện nguồn lực có thể đáp ứng được trình độ công nghệ của các tập đoàn lớn.
Thứ ba, cách đây 20 năm, TP.HCM đã định hướng khu Thủ Thiêm là khu tài chính.
“Khi có các yếu tố trên hội tụ vào TP Thủ Đức, sẽ có tiềm năng phát triển tốt. Nhưng phải biến các tiềm năng đó thành hiện thực”, ông Đức nhìn nhận.
Sứ mệnh tiên phong
Từ các yếu tố trên, Phó Chủ tịch TP Dương Anh Đức cho biết, TP.HCM đặt ra mục tiêu rất rõ ràng cho TP Thủ Đức.
Một trong những khu nhà hiện đại thuộc Khu đô thị Thủ Thiêm của TP Thủ Đức. Ảnh: Trương Thanh Tùng |
Đó là, phải xây dựng một đô thị hiện đại, thông minh, một khu sáng tạo tương tác cao, và đích đến là đóng góp khoảng 30% GRDP cho TP.HCM và 7% GDP cho cả nước.
Để làm được, ông Đức cho rằng bộ máy của TP Thủ Đức phải hoạt động hiệu quả để điều phối, kết hợp các yếu tố tiềm năng lại với nhau.
Điều đó đòi hỏi lãnh đạo phải nắm xuyên suốt tinh thần này. Bản thân người đứng đầu phải tạo ra một không khí phấn đấu quyết liệt, tập trung cho tính sáng tạo, đổi mới, cho việc tận dụng thành quả cách mạng công nghệ 4,0… vào hoạt động của TP Thủ Đức.
Chú trọng nâng cao chất lượng đào tạo, không dàn hàng ngang, mà có mục tiêu, mũi nhọn.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP.HCM lần thứ 11 cũng đã đặt ra mục tiêu đào tạo 8 ngành mũi nhọn. Những ngành này đều có sự gắn kết để phát triển Thủ Đức theo hướng đô thị sáng tạo tương tác cao.
Theo ông Đức, phải sáng tạo, vì nếu làm việc theo lối mòn thì không có đột phá. Không đột phá thì không tạo ra đột biến về chất lượng và số lượng.
“TP Thủ Đức với quy mô tương đối nhỏ, bằng 10% TP.HCM, nhưng lại mang trong mình nhiệm vụ rất cao, ngân sách phải đạt tới 7% GDP cả nước, chỉ sau TP.HCM và Hà Nội, vậy chỉ có con đường đột phá mới đạt được mục tiêu này”, ông Đức khẳng định.
Đích đến, đô thị tương tác cao
Ông Đức cho rằng, sáng tạo phải đi đôi với tương tác cao. Ở TP Thủ Đức có các yếu tố tiềm năng, nhưng phải cần sự tương tác để gắn kết, tạo ra mối quan hệ hữu cơ, giữa các thành tố cấu thành.
Khi được kết dính, phối hợp thì tạo ra giá trị mới. Cái thể hiện rõ nhất là tài nguyên số, đây là tài nguyên đặc biệt vì càng dùng, càng giàu thêm, không bao giờ giảm hay mất đi. Tương tác càng nhiều, tài nguyên số càng giàu nhanh.
Một góc TP Thủ Đức hiện tại |
Có sự tương tác cao sẽ tận dụng được ưu thế của nhiều nguồn lực khác nhau. Khi kết hợp lại, bản chất từng nguồn lực đó sẽ nâng chất tạo ra nguồn lực mới. Tương tác cũng phụ trợ cho yếu tố sáng tạo.
Ngoài phát triển thành một khu sáng tạo, tương tác cao, ông Đức cho biết, TP Thủ Đức cũng định hướng phát triển kinh tế tri thức, kinh tế hợp tác phát triển.
Theo đó, đề án đô thị thông minh trước đây đã giao nhiệm vụ cho ba quận (2, 9, Thủ Đức), trong thời gian ngắn nhất phải tích hợp lại thành đề án đô thị thông minh của TP Thủ Đức.
Kèm theo đó, phải thực hiện và đẩy nhanh đề án chuyển đổi số nhằm hỗ trợ cho việc xây dựng chính quyền số tại đây. Tạo ra công cụ để triển khai được các ý tưởng mong muốn. Thêm nữa, làm sao để những DN đầu tư vào TP Thủ Đức cũng thấm nhuần tinh thần này.
“Ở TP Thủ Đức không dành cho các DN hoạt động theo dạng chiếm đất, gây ô nhiễm môi trường. Vì định hướng không chỉ là đô thị thông minh, mà Thủ Đức còn là đô thị xanh, sạch, đẹp”, ông Đức cho biết.
Trong quy hoạch TP Thủ Đức, lãnh đạo TP.HCM cũng đã tính đến các khu sinh thái ở Quận 9 và khu sinh thái ngập nước tại Thủ Thiêm. Những yếu tố này không những giải quyết chuyện ngập mà còn mang lại cho Thủ Đức sự đa dạng về sinh thái.
Những mảng xanh ở Thủ Thiêm mang lại sự đa dạng sinh thái cho TP Thủ Đức |
Ngoài ra, ở đây cũng sẽ hình thành các hình mẫu về đô thị tương lai (“living lab”) để sống, làm việc và nghỉ ngơi với sự thử nghiệm hạ tầng cơ sở lý tưởng; quản lý đô thị bằng công nghệ và dữ liệu chung, thích nghi biến đổi khí hậu, ứng dụng sáng tạo vào các ngành nghệ thuật, giải trí; công nghệ xây dựng và vật liệu sinh thái.
Thành phố Thủ Đức cần cơ chế đặc thù gì để 'cất cánh'?
Theo Chủ tịch TP.HCM Nguyễn Thành Phong, với TP mới Thủ Đức, trước mắt phải triển khai các công việc cần thiết, với tinh thần 'vừa xếp hàng vừa chạy'. Tuy nhiên, điều cần nhất chính là sớm có một cơ chế đặc thù để phát triển.
Hồ Văn - Bảo Anh