Chiều 15/9 giờ Cuba (sáng 16/9 giờ Việt Nam), Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm G77 và Trung Quốc đã khai mạc tại La Habana, Cuba với sự tham dự của Người đứng đầu Nhà nước, Chính phủ và lãnh đạo Chính phủ của gần 130 nước thành viên Nhóm G77, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc và lãnh đạo nhiều tổ chức quốc tế.
Hội nghị Thượng đỉnh là sáng kiến của Cuba trên cương vị Chủ tịch Nhóm G77 và Trung Quốc năm 2023. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự hội nghị.
Với chủ đề “Các thách thức phát triển hiện nay: Vai trò của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo”, hội nghị tập trung trao đổi, đề xuất giải pháp tăng cường hợp tác, phát huy vai trò Nhóm G77 và Trung Quốc trong thúc đẩy phục hồi kinh tế, thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc.
Hội nghị là sự kiện quan trọng diễn ra ngay trước Tuần lễ cấp cao của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc lần thứ 78, được kỳ vọng góp phần nâng cao tiếng nói của các nước đang phát triển, đóng góp vào nội dung thảo luận của khóa họp.
Phát biểu tại phiên thảo luận chính của hội nghị chiều 15/9 (sáng 16/9 giờ Việt Nam), Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết hội nghị quy tụ đại diện 80% dân số, 2/3 quốc gia trên thế giới để cùng trao đổi, tăng cường hợp tác ứng phó với vấn đề cấp bách toàn cầu.
Thế giới đang ở thời điểm lịch sử để chuyển đổi mô hình kinh tế, trong đó khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là chìa khóa vạn năng để giải quyết thách thức toàn cầu.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh chìa khóa của cuộc chiến chống dịch Covid-19 là vắc xin thì “vắc xin” trong nỗ lực chống biến đổi khí hậu chính là khoa học, công nghệ và hydro xanh; “vắc xin” của các vấn đề toàn cầu chính là sự hợp tác, đoàn kết, là khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Phó Thủ tướng cho rằng trong bối cảnh thách thức toàn cầu gia tăng, yêu cầu cấp thiết là thúc đẩy hợp tác quốc tế, trong đó có hợp tác Nam – Nam, hợp tác Bắc – Nam, đề cao chủ nghĩa đa phương, với tinh thần tăng cường đoàn kết quốc tế.
Giải quyết hài hòa giữa sở hữu trí tuệ với phạm trù đạo đức trong trách nhiệm chia sẻ, chuyển giao công nghệ vị nhân sinh, cùng nhau giải quyết vấn đề toàn cầu như dịch bệnh, đói nghèo, biến đổi khí hậu, giảm phát thải.
Kiến tạo khung chính sách và đầu tư nhất là trong hợp tác công - tư, tạo lập hệ sinh thái nghiên cứu, chuyển giao và phát triển sản phẩm khoa học công nghệ giữa Nhà nước, doanh nghiệp, nhà khoa học và cơ sở nghiên cứu, đào tạo.
Phó Thủ tướng khẳng định Việt Nam ủng hộ mạnh mẽ sáng kiến của Cuba về việc tổ chức Hội nghị Bộ trưởng khoa học, công nghệ 3 năm một lần và chọn ngày 16/9 hàng năm là Ngày khoa học, công nghệ của các nước phương Nam.
Trong khuôn khổ hội nghị, Phó Thủ tướng gặp gỡ, tiếp xúc với Trưởng đoàn các nước Lào, Campuchia, Trung Quốc, Mông Cổ, Venezuela, Yemen và Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc.
Hội kiến Thủ tướng Cuba Manuel Marrero Cruz, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng thời gian tới, hai bên cần hợp tác chặt chẽ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước tăng cường quan hệ thương mại, đầu tư.
Thủ tướng Manuel Marrero Cruz cảm ơn Việt Nam đã cử đoàn đại biểu tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm G77 và Trung Quốc, đánh giá cao phát biểu của đoàn.
Cuba có nhiều bạn trên thế giới, nhưng luôn coi Việt Nam luôn là anh em ruột thịt; đánh giá cao và cảm ơn sự giúp đỡ của Việt Nam, đặc biệt là việc cung cấp gạo cho Cuba cả qua hình thức viện trợ và hợp đồng thương mại, nhất là trong bối cảnh Cuba đang gặp nhiều khó khăn do biện pháp tăng cường cấm vận của Mỹ thời gian qua.
Quan hệ Cuba – Việt Nam phát triển tốt đẹp, thể hiện qua chuyến thăm Cuba tháng 4/2023 của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và chuyến thăm Việt Nam vào cuối tháng này của Chủ tịch Quốc hội Cuba để kỷ niệm 50 năm chuyến thăm của lãnh tụ Fidel Castro đến vùng giải phóng miền Nam Việt Nam tại tỉnh Quảng Trị (1973-2023).
Thủ tướng Manuel Marrero Cruz nhất trí sẽ chỉ đạo cho các Bộ, ngành phối hợp chặt chẽ hơn nữa với Việt Nam để thúc đẩy quan hệ đầu tư, thương mại, đặc biệt trong nông nghiệp, dược phẩm, công nghệ sinh học, xây dựng cơ sở hạ tầng.
Ngày 16/9, Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm G77 và Trung Quốc đã bế mạc thành công tốt đẹp. Trong hai ngày, có gần 120 lượt phát biểu của lãnh đạo các thành viên Nhóm G77 và Trung Quốc, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc và nhiều tổ chức quốc tế quan trọng.
Các lãnh đạo đã nhất trí thông qua Tuyên bố Havana về “Các thách thức phát triển hiện nay: Vai trò của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo". Với tư cách là thành viên sáng lập Nhóm, Việt Nam đã tích cực tham gia, đóng góp có trách nhiệm vào các nội dung nghị sự, góp phần giải quyết vấn đề khu vực và quốc tế và nâng cao tiếng nói của các nước đang phát triển.