Mỹ tiếp tục "quan ngại sâu sắc" về vùng nhận diện phòng không (ADIZ) mà Trung Quốc mới xác lập - Phó Tổng thống Joe Biden nhấn mạnh khi ông bắt đầu chuyến công du tới Đông Á.

TIN BÀI LIÊN QUAN:

Trong những hồi đáp viết tay dành cho báo Nhật Asahi, ông Biden nói rằng Trung Quốc và Nhật Bản phải thiết lập các biện pháp nhằm hạ nhiệt căng thẳng.

{keywords}
  Ông Joe Biden nhấn mạnh rằng cần tránh những hành động làm suy yếu an ninh khu vực.


Tối ngày 2/12, Phó Tổng thống Mỹ đã đặt chân tới Tokyo. Hành trình sau đó trong chuyến công du kéo dài 6 ngày của ông là thăm Bắc Kinh, Trung Quốc và Seoul, Hàn Quốc. Vùng phòng không mới của Trung Quốc trên biển Hoa Đông được cho là chủ đề chi phối các cuộc thảo luận của nhà lãnh đạo Mỹ ở cả ba nước.

Theo giới quan sát, nhiệm vụ quan trọng nhất của ông Biden tuần này sẽ là thuyết phục Bắc Kinh - Tokyo ngừng chọc giận lẫn nhau và bắt đầu bàn bạc cách thức tránh một cuộc xung đột ngoài tính toán.

Cả Mỹ và Nhật Bản đều đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ việc Trung Quốc thiết lập một ADIZ bao trùm các hòn đảo mà Nhật Bản đang kiểm soát. Nó cũng phủ trọn một bãi đá ngầm mà Hàn Quốc nhận chủ quyền.

Phía Trung Quốc cảnh báo các máy bay hoạt động trong vùng ADIZ mới phải tuân thủ một số quy tắc nhất định, chẳng hạn như nộp kế hoạch bay, nếu không muốn đối mặt với "các biện pháp phòng thủ khẩn cấp".

Ngay sau tuyên bố của Bắc Kinh, các máy bay quân sự của Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc đều bay vào ADIZ đó mà không thông báo với phía Trung Quốc. Các hãng hàng không thương mại Nhật Bản cũng hành động tương tự. Ngày 29/11, Trung Quốc đã điều chiến đấu cơ đi giám sát các máy bay Nhật và Mỹ hoạt động trong khu vực này. 

Phó Tổng thống Mỹ khẳng định, việc thiết lập ADIZ cho thấy "sự cần thiết phải có sự nhất trí giữa Trung Quốc và Nhật Bản nhằm thiết lập các biện pháp quản lý khủng hoảng và tạo dựng lòng tin để giảm bớt căng thẳng".

Ngoài "sức mạnh của những cam kết liên minh của chúng tôi" với Nhật Bản, Biden cho biết ông dự kiến sẽ "nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tránh những hành động có thể làm suy yếu hòa bình, an ninh và thịnh vượng trong khu vực".

Đặt chân xuống sân bay ở Tokyo, Phó Tổng thống Biden được đại sứ Mỹ tại Nhật Bản Caroline Kennedy đón. Trong hôm nay (3/12), ông gặp gỡ Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Trước đó, nhà lãnh đạo Nhật cho biết ông hy vọng sẽ thảo luận về vấn đề ADIZ với ông Biden, đồng thời khẳng định Tokyo sẽ "xử lý một cách kiên quyết nhưng bình tĩnh nỗ lực của Bắc Kinh muốn thay đổi nguyên trạng" trong khu vực.

Tokyo đã yêu cầu các hãng hàng không quốc gia Nhật Bản JAL và ANA không nộp kế hoạch bay cho phía Trung Quốc khi di chuyển qua ADIZ mà nước này tự nhận. Tuy nhiên, hôm 29/11, Mỹ bày tỏ hy vọng các hãng hàng không nước này "hoạt động nhất quản với các Notam (Điện văn thông báo hàng không) mà các nước ban hành".

Bộ Ngoại giao ở Washington giải thích rằng điều đó không có nghĩa là "chính phủ Mỹ chấp nhận các yêu cầu của phía Trung Quốc đối với việc hoạt động ở vùng ADIZ mới tuyên bố".

"Quan điểm chung của chính phủ Mỹ là chúng tôi không chấp nhận các quy định của Trung Quốc", phát ngôn viên Bộ này, bà Jen Psaki, tái nhắc lại ngày 2/12.

Căng thẳng giữa Nhật Bản và Trung Quốc tăng cao trong những tháng gần đây liên quan đến quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà hai bên tranh chấp ở biển Hoa Đông. Chuỗi đảo này, hiện đang nằm dưới sự quản lý hành chính của Nhật Bản, tọa lạc ở khu vực có tầm quan trọng chiến lược phía nam Nhật Bản và phía bắc đảo Đài Loan.

Mỹ miêu tả động thái của Trung Quốc là "gây bất ổn".

Sau Tokyo, Phó Tổng thống Mỹ sẽ tới Bắc Kinh và hội đàm với Chủ tịch Tập Cận Bình. Sau đó ông lên đường thăm Hàn Quốc.

Thanh Hảo (Theo BBC, AP)