Phòng chống ngộ độc histamine trong cá biển

Cá biển là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng được nhiều chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng thường xuyên. Trong cá biển chứa rất ít chất béo không có lợi, giàu omega-3, các loại vitamin và khoáng chất. Thế nhưng khi ăn cá biển bị ươn có nguy cơ bị ngộ độc cao do chúng chứa chất histamine gây hại.

Ăn cá biển bị ươn có nguy cơ bị ngộ độ histamine.

Histamine là một loại amin sinh học có tính chịu nhiệt cao, không bị phát hủy khi nấu chín, đông lạnh, hun khói, tiệt trùng thực phẩm. Trong tự nhiên, histamine được tạo thành từ kết quả của sự chuyển hóa từ histidine thành histamine bởi các vi khuẩn sản sinh ra men histidine decarboxylase. Khi cá còn sống các vi khuẩn này tồn tại trong mang cá, ruột cá và không gây hại cho cá. Nhưng khi cá chết, vi khuẩn sinh trưởng và lây lan vào thịt cá, sản xuất men chuyển hóa histidine thành histadine trong thịt cá.

Ngộ độc histadine xảy ra khi cơ thể ăn phải cá biển chứa một lượng histamine cao vượt quá khả năng chấp nhận được của cơ thể. Ở người có cơ địa nhạy cảm thì chỉ cần ăn phải một lượng histamine nhỏ đã có thể bị di ứng. Đó là lý do vì sao nhiều người ăn cá biển lại dễ bị dị ứng hơn những người khác. Đây cũng là nội dung có trong tờ rơi tuyên truyền đảm bảo an toàn thực phẩm của Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế năm 2019.

Cảnh báo khả năng ngộ độc do ăn cá biển chứa histamine của Cục An toàn thực phẩm.

Độc tính của histamine phụ thuộc và tổng lượng histamine ăn phải. Nếu lượng ăn vào từ 8 mg - 40 mg histamine, người nhạy cảm sẽ bị chảy nước mắt, nước bọt. Nếu lượng ăn vào từ 1.500 mg - 4.000 mg, người ăn có biểu hiện như nhức đầu, đau bụng, tiêu chảy, nổi ban. Trong trường hợp nặng có thể xuất hiện co thắt phế quản (khó thở), mạch nhanh, hạ huyết áp gây nguy hiểm tới tính mạng. Ngộ độc xảy ra sau khoảng 20 – 30 phút sau khi ăn cá biển chứ histamine.

Xử lý khi bị ngộ độc histamine: Trong trường hợp bị ngộ nhẹ có thể điều trị bằng thuốc kháng histamine (Clorpheniramin hoặc Claritin, Telfat). Trường hợp bị dị ứng sau khi ăn cá biển cần đưa ngay bệnh nhân tới bệnh viện để chuẩn đoán và điều trị. Nếu bị nặng như khó thở, hạ huyết áp cần được nhanh chóng điều trị hồi sức cấp cứu.

Cục An toàn thực phẩm hướng dẫn cách xử lý và phòng ngừa ngộ độc histamine.

Để phòng ngừa ngộ độc histamine, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo chỉ lựa chọn cá biển còn tươi, cá được bảo quản lạnh ngay sau khi đánh bắt, thịt cá chắc, mắt trong, mang đỏ, cắt ra còn máu đỏ tươi, bụng cá còn kín, vây cá dính chặt vào thân. Khi chế biến cá cần phải rửa sạch và nấu chín kỹ, chế biến cá ngay sau khi mua về hoặc dã đông. Tuyệt đối không ăn cá biển ươn có biểu hiện mắt đục, bề mặt cá nhớt, mang thâm, thịt nhão, màu thịt nhợt nhạt.

Theo Thông tư số 29/2010/TT-BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành ngày 6/5/2010, hàm lượng histamine cho phép trong các loại cá biển là 100mg/kg. Người tiêu dùng không nên sử dụng thịt cá chứa hàm lượng histamine vượt mức cho phép để bảo đảm an toàn thực phẩm và phòng chống ngộ độc.

(Nguồn: Cục An toàn thực phẩm)