Trong xu thế phát triển của báo chí hiện đại, công nghệ là một yếu tố vô cùng quan trọng. Các nền tảng công nghệ số đang thể hiện vai trò then chốt, hoạt động báo chí càng ngày càng có sự gắn kết chặt chẽ với với các loại hình công nghệ thông tin - truyền thông. Vì vậy, đòi hỏi các tờ báo phải ứng dụng công nghệ để phục vụ tốt hơn nữa nhu cầu công chúng.
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (cách mạng 4.0) đã và đang tạo ra sự thay đổi nhanh chóng và mạnh mẽ trong toàn bộ hoạt động báo chí. Giữa môi trường truyền thông mở, đội ngũ phóng viên được thỏa sức sáng tạo ra những sản phẩm truyền thông mới, đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung.
Những sản phẩm báo chí multimedia (đa phương tiện) ra đời, với các kiểu bài như infographics, mega story, E-magazine, long-form,… đã không còn xa lạ với độc giả, tạo nên những món ăn tinh thần mới mẻ, khác với những bài báo chỉ gồm chữ viết và ảnh minh họa đơn thuần.
Cơ hội để sáng tạo đó đồng nghĩa với việc đặt đội ngũ những người làm báo trước thách thức không nhỏ trong việc trau dồi kỹ năng, cập nhật công nghệ và phải luôn tự làm mới những tác phẩm của mình…
Song, công nghệ vẫn là chưa đủ, theo nhà báo Nguyễn Uyển - Nguyên Trưởng ban Công tác Hội, Hội Nhà báo Việt Nam chia sẻ: “Trong thời đại 4.0, công nghệ rất quan trọng, một phóng viên có thể sử dụng một cách thành thạo rất nhiều các trang thiết bị làm nghề, đây là lợi thế rất lớn. Đặc biệt, phải luôn luôn đi theo và tiếp xúc với cái mới và phải sống với đam mê. Theo dòng chảy của công nghệ, bắt buộc phóng viên phải chìm trong đam mê, quan trọng là phải biết sử dụng nó như thế nào, thì sẽ trở thành thế mạnh. Nền tảng công nghệ chỉ là phương tiện để truyền tải nội dung, nhận thức tới công chúng. Điều quan trọng ở đây là bản lĩnh chính trị, chuyên môn nghiệp vụ và đạo đức nghề nghiệp của người làm báo”.
Nếu như trước đây, phương tiện tác nghiệp không thể thiếu của người làm báo là cuốn sổ, cây bút, máy ảnh, lăn lộn thực tế cơ sở, bắt buộc có mặt tại hiện trường. Ngày nay, phóng viên chỉ cần một chiếc smart phone (điện thoại thông minh) gọn nhẹ là đã đầy đủ các chức năng, ghi hình, ghi âm.
Phóng viên càng không nhất thiết phải có mặt tại hiện trường mới làm được tin, bài. Công nghệ 4.0 cũng giúp cho toàn xã hội nói chung và người làm báo nói riêng, khai thác thông tin, tài liệu một cách vô cùng dễ dàng, tiện lợi. Điều này hỗ trợ rất tốt cho công việc của phóng viên, nhà báo.
Với công nghệ làm báo hiện nay, thì mô hình tòa soạn hội tụ đã được nhiều các cơ quan báo chí từ trung ương đến địa phương đang áp dụng như: Các phóng viên, biên tập viên, phóng viên ảnh cùng hợp tác làm tin, bài thay vì hoạt động độc lập như trước.
Khi làm việc trong môi trường truyền thông số, các nhà báo sẽ phải làm việc “đa năng” hơn và với hình thức hội tụ đa phương tiện. Như vậy, muốn làm tốt nội dung, phóng viên, biên tập viên của tòa soạn phải là phóng viên “đa năng”, vừa có kỹ năng viết bài, vừa biết sử dụng các thiết bị kỹ thuật báo chí đa phương tiện.
Thời gian qua, nhiều tòa soạn báo đã xây dựng các chương trình đa phương tiện để hấp dẫn công chúng. Trong đó, có nhiều loại hình thông tin được kết hợp với nhau, như văn bản, hình ảnh, video, đồ họa… để mang mang lại tính tương tác cao, cung cấp thông tin cho độc giả một cách linh hoạt… Bên cạnh đó, đội ngũ phóng viên, kỹ thuật viên phải rất nỗ lực, đầu tư nhiều công sức trong thời gian nhanh nhất để có được một tác phẩm báo chí đa phương tiện.
Cùng với sự phát triển của báo chí cả nước, Báo Phú Thọ đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, đặc biệt, từ sau thời kỳ đổi mới, bắt nhịp cùng sự phát triển chung của báo chí hiện đại.
Năm 2005, Báo Phú Thọ điện tử ra đời tạo thêm một kênh thông tin sinh động, hấp dẫn, khẳng định bước đón đầu và hội nhập vào xu thế tất yếu của hội tụ truyền thông, đa phương tiện.
Sau 17 năm hoạt động, hiện nay Báo Phú Thọ điện tử đã vượt mốc 235 triệu lượt người truy cập với giao diện hiện đại, đẹp mắt, tích hợp được nhiều chức năng thỏa mãn đồng thời nhiều nhu cầu của người đọc người xem và người nghe.
Các hình thức trình bày như E-magazine, long-form, Infographic, video clip thể hiện tính chuyên nghiệp, tạo bước ngoặt thay đổi về mặt trình bày. Bắt nhịp với xu thế phát triển đa nền tảng, Báo Phú Thọ đã phát triển các kênh trên nền tảng mạng xã hội facebook, tiktok, youtube, podcast…, góp phần đưa thông tin đến bạn đọc nhanh, chính xác, hấp dẫn hơn.
Cùng với sự phát triển của báo điện tử, báo hàng ngày, báo cuối tuần, báo miền núi đã có sự đột phá cải tiến mạnh mẽ, nâng cao chất lượng nội dung và hình thức trình bày.
Có nhiều đột phá trong đầu tư cơ sở hạ tầng, đổi mới công nghệ và ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật vào làm báo, các kỹ thuật in màu, in ốp sét, sử dụng công nghệ thông tin được vận hành, tạo diện mạo và sức sống mới cho tờ báo.
Thời đại truyền thông kỹ thuật số với sự “lên ngôi” của mạng xã hội, đội ngũ những người làm báo hiện nay cần nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, tiếp cận và sử dụng hiệu quả những thành tựu của khoa học - công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin để sáng tạo ra những tác phẩm báo chí có giá trị về nội dung tư tưởng và cách thức thể hiện phong phú, hấp dẫn. Có như vậy mới chuyển tải thông tin một cách hấp dẫn, sinh động, chân thực nhất đến bạn đọc.
Theo Đinh Tú (Báo Phú Thọ)