Câu chuyện hối lộ tình dục được đặt ra tại tọa đàm tham vấn về một số nội dung trong dự thảo nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán hướng dẫn áp dụng một số quy định của BLHS về các tội phạm tham nhũng vừa qua.

Theo bản sơ thảo nghị quyết, nhóm nghiên cứu đề xuất hướng dẫn “lợi ích vật chất khác” là những lợi ích được định giá cụ thể phục vụ nhu cầu như ăn, mặc, ở, đi lại… của con người.

Còn “lợi ích phi vật chất” là những lợi ích biểu hiện dưới các hình thức như hối lộ tình dục, hối lộ thông tin, hối lộ thành tích, hối lộ điểm thi…

Ông Lê Văn Minh, Tổ chức Bảo tồn động vật hoang dã - WCS cũng cho rằng khái niệm “lợi ích phi vật chất” cần được giải thích rõ hơn. Có những lợi ích phi vật chất cũng có thể đong đếm được bằng tiền.

"Ví dụ, một người thuê một cô gái có giá thị trường là 20.000 USD để đi với một quan chức trong một đêm. Giá trị của cô này quy ra tiền Việt sẽ là hơn 400 triệu đồng. Hoặc một người được mời tham gia một tour du lịch vòng quanh thế giới, giá của tour này là hàng trăm ngàn USD”, ông Minh dẫn chứng.

Vì vậy, theo ông Minh, nếu những lợi ích phi vật chất này chỉ xử tương đương với mức hối lộ tài sản hoặc lợi ích vật chất trị giá từ 2 triệu đến dưới 100 triệu đồng thì rõ ràng là có vấn đề.

"Nghị quyết cần hướng dẫn rõ lợi ích phi vật chất không đo đếm được bằng tiền thì xử lý thế nào và đo đếm được bằng tiền thì xử lý thế nào", ông Minh lưu ý.

Ông Nguyễn Hà Thanh, Ban Nội chính TƯ cũng băn khoăn về việc lợi ích phi vật chất mới chỉ được quy định là tình tiết ở khoản 1 của nhóm tội hối lộ (bị phạt tù từ 2-7 năm).

"Tại sao không được quy định ở các khoản tăng nặng trách nhiệm hình sự?”, ông Thanh thắc mắc và đề nghị về lâu dài cần sửa đổi quy định này của bộ luật Hình sự, còn trước mắt cần có hướng dẫn vấn đề này hoặc bằng án lệ.

Bởi vì thực tế có những trường hợp nhận, đưa, môi giới hối lộ bằng “lợi ích phi vật chất” còn gây hậu quả nguy hiểm hơn “lợi ích vật chất”.

Cần làm rõ chính sách “hình sự đặc biệt”

Dẫn lại vụ MobiFone/AVG, ông Lê Văn Minh cho rằng, việc Bộ Công an đang đề nghị áp dụng chính sách “hình sự đặc biệt” đối với ông Phạm Nhật Vũ, nhiều chuyên gia hiện đang băn khoăn về chính sách này.

Vì vậy, ông đề nghị cần có hướng dẫn để bảo đảm sự hiểu và áp dụng thống nhất trong các cơ quan bảo vệ pháp luật.

Một số ý kiến đề nghị hướng dẫn cả những tội có liên quan đến nhóm tội phạm về tham nhũng, như tội đưa hối lộ.

Bà Nguyễn Nguyệt Minh, quyền phụ trách UNODC tại Việt Nam cho rằng, nếu theo quy định về đưa hối lộ thì "chúng ra" rất có thể đang nằm trong số đó.

Bà Minh dẫn chứng khi bản thân hoặc người nhà mắc bệnh hiểm nghèo phải điều trị ở một bệnh viện rất đông bệnh nhân. Để được khám, chữa kịp thời thì chuyện đưa tiền, đưa hối lộ là rất dễ xảy ra.

Vì vậy, theo bà Minh, cần lưu ý trường hợp nếu “làm hoặc không làm một việc” nhưng vì "lợi ích chính đáng" thì có bị xử lý hình sự hay không?

Tuy nhiên, TS Lê Đăng Doanh cho rằng, quyền bảo vệ sức khỏe là như nhau, anh đến sau phải khám sau, đến trước khám trước. Nếu đưa tiền để chen vào được khám trước và coi đây là lợi ích chính đáng thì chết người nghèo, vì người nghèo không có tiền đưa hối lộ.

'Đưa, nhận hối lộ chỉ anh biết, tôi biết'

'Đưa, nhận hối lộ chỉ anh biết, tôi biết'

Trong tham nhũng thì hành vi tham ô dễ phát hiện hơn, vì liên quan đến sổ sách, lấy tiền ra chia nhau. Còn chuyện đưa, nhận hối lộ là rất khó khăn - Thứ trưởng Bộ Công an nói.

Nguyên Phương