Hiện Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) đang soạn thảo Thông tư để đưa chất Cysteamine (chất có tác dụng tạo nạc và tăng trọng lượng) vào danh mục chất cấm sử dụng trong thức ăn chăn nuôi. Dự kiến sẽ hoàn thiện trong tháng 12/2016.
Theo thông tin từ Cục Chăn nuôi, chất Cysteamine là một hợp chất sinh học được sinh ra tự nhiên trong đường tiêu hóa và vùng dưới đồi ở não của cá loài động vật, có tác dụng ức chế hooc môn Somatostatin (SS). Trong cơ thể vật nuôi, hooc môn SS điều tiết sự sinh ra các hooc môn sinh trưởng và điều tiết quá trình sinh trường.
Như vậy, theo logic khi lượng Cysteamine tăng lên thì lượng SS giảm đi và lượng hooc môn sinh trưởng tăng lên, do đó vật nuôi sẽ lớn nhanh hơn. Nói cách khác, Cysteamine là chất kháng hooc môn có vai trò kích thích sinh trưởng vật nuôi một cách gián tiếp.
Vận dụng cơ chế hoạt động tự nhiên của Cysteamine, ngày nay người ta đã sản xuất ra Cysteamine dạng công nghiệp với mục đích ứng dụng trong lĩnh vực sinh học. Trong chăn nuôi, Cysteamine được nghiên cứu sử dụng như một chất phụ gia thức ăn chăn nuôi để kích thích sinh trưởng vật nuôi.
Chất tạo nạc và tăng trọng Cysteamine đang được sử dụng tràn lan |
Đã có nhiều công trình nghiên cứu (chủ yếu tại Trung Quốc) công bố về hiệu quả sử dụng và độc tính của Cysteamine trong chăn nuôi. Cho đến nay, tính độc của Cysteamine chủ yếu được tìm thấy là gây viêm loét dạ dày, tá tràng ở vật nuôi nếu sử dụng ở hàm lượng cao và thời gian sử dụng kéo dài.
Theo lãnh đạo Cục Chăn nuôi, đến thời điểm hiện tại, không có bất kỳ sản phẩm thức ăn chăn nuôi công bố có chất Cysteamine được phép lưu hành tại Việt Nam. Song, để quản lý việc sử dụng chất Cysteamine trong thời gian tới, ông Hoàng Thanh Vân, Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) đề nghị: “Bộ nên đưa chất Cysteamine vào danh mục cấm sử dụng trong thức ăn chăn nuôi”.
Tuy nhiên, để có thêm cơ sở khoa học và điều kiện quản lý trước khi cấm sử dụng, Cục Chăn nuôi kiến nghị Bộ trưởng cho phép chỉ định tạm thời một số phòng thử nghiệm phân tích chất Cysteamine trong thức ăn chăn nuôi và sản phẩm vật nuôi để phục vụ kịp thời cho công tác thanh tra, kiểm tra việc sử dụng Cysteamine trong chăn nuôi…
Tuy nhiên, trong thời gian tới chất Cysteamine sẽ được đưa vào danh mục chất cấm sử dụng trong chăn nuôi |
Bên cạnh đó, Cục Chăn nuôi cũng kiến nghị khẩn trương xây dựng Tiêu chuẩn Việt Nam về phương pháp phân tích chất Cysteamine trong thức ăn và sản phẩm chăn nuôi để thống nhất áp dụng trong các đơn vị phân tích trong nước; đồng thời tăng cường công tác truyền thông, thông tin về tác hại của việc sử dụng chất Cysteamine trong chăn nuôi đến người sản xuất kinh doanh thức ăn chăn nuôi và người chăn nuôi
Trước đó, Thanh tra Bộ NN-PTNT đã phát hiện một số sản phẩm thức ăn chăn nuôi có sử dụng chất Cysteamine nhập khẩu từ Thái Lan. Nổi bật vào tháng 8/2016, Đoàn thanh tra đột xuất đã phát hiện Công ty TNHH MTV Công nghệ đổi mới (Trần Quốc Hoàn, Phường 4, Quận Tân Bình, TP. HCM) nhập 2 loại sản phẩm dinh dưỡng bổ sung là Maxsure và Synergrown từ Thái Lan, đã bán cho các đại lý, các cơ sở sản xuất thức ăn chăn nuôi và các trang trại lợn khu vực phía Bắc và phía Nam nhưng khi kiểm tra phát hiện hàm lượng Cysteamine là 29.898 mg/kg (29.898 ppm) và 30.645 mg/kg (30.645 ppm).
B. Hân