Trong những năm qua, bên cạnh sự phát triển vượt bậc của TMĐT thì tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ được rao bán tràn lan trên mạng internet, trên các nền tảng giao dịch trực tuyến đang là vấn đề nhức nhối của xã hội, ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng, môi trường đầu tư kinh doanh, gây thất thu ngân sách…
Thống kê cho thấy trong 9 tháng năm 2025, lực lượng Quản lý thị trường và các đơn vị chức năng thuộc Bộ Công Thương đã phát hiện và xử lý 15.544 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách gần 216 tỷ đồng; trong đó số tiền xử phạt vi phạm hành chính hơn 191 tỷ đồng, trị giá hàng hóa vi phạm gần 211 tỷ đồng. Đặc biệt, có 133 vụ việc có dấu hiệu tội phạm được chuyển cơ quan điều tra xử lý theo quy định.
Đáng chú ý, trên môi trường thương mại điện tử, lực lượng chức năng cũng đã xử lý 4.052 vụ vi phạm, xử phạt gần 63 tỷ đồng, gỡ bỏ 44.446 sản phẩm và chặn 12.414 gian hàng có dấu hiệu vi phạm. Các đối tượng vi phạm ngày càng sử dụng thủ đoạn tinh vi, lợi dụng nền tảng số, dịch vụ giao hàng nhanh và chính sách thương mại thay đổi để trốn tránh sự kiểm tra của cơ quan chức năng.
Tình trạng trên có nhiều nguyên nhân, như: Công tác phối hợp, chia sẻ thông tin chưa kịp thời, hiệu quả; hệ thống pháp luật chưa điều chỉnh, hoàn thiện kịp thời so với yêu cầu thực tế; nguồn lực phục vụ công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong thương mại điện tử,: chưa đáp ứng được yêu cầu; nhận thức, ý thức tuân thủ pháp luật của tổ chức, cá nhân kinh doanh và người tiêu dùng còn hạn chế…

Để đấu tranh có hiệu quả, từng bước ngăn chặn và đẩy lùi hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi trên không gian mạng, đặt ra yêu cầu phải tăng cường phối hợp liên ngành và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ, chuyển đổi số. Phương châm đặt ra là: “Phòng ngừa là cơ bản; phát hiện - xử lý là trọng tâm; phối hợp là then chốt; công nghệ là nền tảng”, các lực lượng chức năng cũng tích cực đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; tăng cường kết nối, chia sẻ, cung cấp thông tin; triển khai và nâng cao hiệu quả các đường dây nóng, đảm bảo thu thập, xử lý kịp thời tin báo từ quần chúng nhân dân.
Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) Trần Hữu Linh chia sẻ, lực lượng Quản lý thị trường đang đẩy mạnh một số biện pháp như: Trao đổi dữ liệu với hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp sở hữu thương hiệu để nhận diện hàng hóa nghi vi phạm; Ứng dụng công nghệ, sử dụng công cụ quét tự động trên nền tảng số để phát hiện gian hàng vi phạm; Tăng kiểm tra thực địa, kết hợp truy quét kho hàng, điểm trung chuyển, cơ sở đóng gói - nơi cung ứng cho hoạt động bán hàng online.
Bên cạnh đó, lực lượng quản lý thị trường cũng chú trọng tổ chức các khoá tập huấn từ các chuyên gia đến từ các Bộ, ngành trong thực thi pháp luật về đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại trong thương mại điện tử, như: Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an), Thanh tra Bộ Khoa học công nghệ, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), Vụ Thanh tra - Kiểm tra (Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính). Tập trung nhóm chuyên đề nội dung như: Phòng chống hàng giả, gian lận trong thương mại điện tử,; Công tác quản lý hoạt động thương mại điện tử, quản lý mặt hàng hạn chế kinh doanh, kinh doanh có điều kiện trong thương mại điện tử như thuốc lá, rượu bia...
Đặc biệt, lực lượng quản lý thị trường chú trọng đẩy mạnh triển khai Đề án số 319/QĐ-TTg ngày 29/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ về chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử đến năm 2025; Kế hoạch số 399/KH-BCĐ389 ngày 10/10/2020 của Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia về tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trong hoạt động thương mại điện tử.
Bảo Bình