ASEAN hiện là mái nhà chung của 10 thành viên với sự đa dạng về chế độ chính trị, văn hóa, ngôn ngữ, trình độ phát triển, nhưng gắn kết chặt chẽ vì mục tiêu hướng đến người dân, lấy người dân làm trung tâm, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới.
Là quốc gia láng giềng gần gũi, ASEAN và Trung Quốc đã triển khai nhiều cơ chế hợp tác, bao gồm hội nghị cấp cao thường niên và các hội nghị hợp tác chuyên ngành, trong đó có lĩnh vực tư pháp và pháp luật.
Trở thành thành viên của ASEAN, với phương châm “tích cực, chủ động và có trách nhiệm” tại các cơ chế đa phương, Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng vào sự phát triển chung của Hiệp hội, tạo nền tảng để xây dựng Cộng đồng ASEAN gắn kết trên ba trụ cột an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội; duy trì sự đoàn kết, thống nhất nội khối, củng cố vai trò trung tâm của ASEAN trong các vấn đề khu vực và quốc tế.
Việt Nam đã tích cực hợp tác với các nước thành viên để cùng xây dựng bản sắc, giá trị, sức sống và uy tín của ASEAN, đồng thời góp phần làm sâu sắc thêm quan hệ giữa ASEAN với các đối tác. Trung Quốc là đối tác đặc biệt quan trọng của Việt Nam và ASEAN trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có kiểm sát, công tố.
Gần 20 năm, với 13 kỳ hội nghị đã được tổ chức, Hội nghị Viện trưởng Viện Kiểm sát, Viện Công tố các nước ASEAN-Trung Quốc đã chứng minh được giá trị tích cực, là diễn đàn quan trọng để những người đứng đầu cơ quan viện kiểm sát, viện công tố trong khu vực gặp gỡ trao đổi, tăng cường hiểu biết lẫn nhau, nâng cao hiệu quả hợp tác và chung tay giải quyết những thách thức trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, nhất là tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm công nghệ cao.
Trong bối cảnh, thế giới đang chứng kiến những chuyển biến nhanh chóng với thời cơ, thách thức đan xen. Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học, công nghệ mang đến những tiện ích to lớn cho con người, nhưng sự phát triển ấy cũng là môi trường để phát sinh một số loại tội phạm mới, như: Lợi dụng công nghệ thông tin, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản qua không gian mạng, đánh cắp thông tin cá nhân, phát tán mã độc, tấn công mạng máy tính của chính phủ và doanh nghiệp... xảy ra ngày càng nhiều, với quy mô ngày càng lớn, phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, tính chất ngày càng nguy hiểm, hậu quả vô cùng nặng nề, ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển kinh tế, trật tự an toàn xã hội và an ninh của mỗi quốc gia.
Các nước đã cùng nhau phối hợp đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung, thì nay, để đấu tranh hiệu quả chống loại tội phạm này, không có cách nào khác là phải tăng cường hợp tác quốc tế, chia sẻ thông tin, thống nhất hành động giữa cơ quan tư pháp và thực thi pháp luật của các quốc gia trong khu vực và trên thế giới.
Cuối năm ngoái Hội nghị Viện trưởng Viện Kiểm sát, Viện Công tố các nước ASEAN-Trung Quốc đã lựa chọn chủ đề “Tăng cường hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm công nghệ cao, tội phạm xuyên quốc gia” với tinh thần trách nhiệm trước sự an toàn, hạnh phúc của nhân dân, sự phát triển của mỗi quốc gia.
Viện kiểm sát, Viện công tố các thành viên ASEAN và Trung Quốc duy trì cam kết tăng cường hợp tác đấu tranh chống tội phạm xuyên quốc gia, trong đó có tội phạm công nghệ trên cơ sở nguyên tắc bình đẳng, tin cậy lẫn nhau và cùng có lợi, phù hợp với luật pháp quốc gia và luật pháp quốc tế.
Nhằm đấu tranh kịp thời và hiệu quả với tội phạm xuyên quốc gia, đặc biệt là tội phạm công nghệ cao, Viện kiểm sát, Viện công tố các nước thành viên ASEAN và Trung Quốc cần tận dụng tối đa các kênh hợp tác quốc tế, bao gồm tương trợ tư pháp trong các vấn đề hình sự khi phù hợp và hợp tác trực tiếp giữa các Viện kiểm sát, Viện công tố, hoặc kênh hợp tác giữa các Kiểm sát viên, Công tố viên. Các Viện trưởng khuyến khích Viện kiểm sát, Viện công tố các nước thành viên ASEAN và Trung Quốc thiết lập cơ chế liên lạc trực tiếp để hỗ trợ lẫn nhau trong việc thu thập nhanh chóng tài liệu và thông tin nhằm giải quyết một cách hiệu quả và triệt để các vụ án hình sự, bao gồm các vụ án liên quan đến tội phạm công nghệ cao.
Kết thúc hội nghị, Viện trưởng Viện kiểm sát, Viện công tố, Tổng Chưởng lý các nước ASEAN và Trung Quốc (và 2 Khu hành chính đặc biệt Hồng Kông, Ma Cao) ký kết Tuyên bố chung Hội nghị nhằm thống nhất nhận thức và hành động về tăng cường hợp tác quốc tế trong đấu tranh chống tội phạm công nghệ cao, tội phạm xuyên quốc gia.