Để động cơ ô tô hoạt động ổn định, dầu nhớt là sản phẩm không thể thiếu bởi tác dụng bôi trơn các chi tiết cơ khí, giúp chúng chuyển động trơn tru, êm ái, hạn chế ma sát gây mài mòn, giảm tuổi thọ linh kiện.

Dầu nhớt là sản phẩm đặc biệt quan trọng giúp động cơ hoạt động ổn định và bền bỉ.

Đồng thời, dầu nhớt còn ngăn chặn kết dính cặn bẩn trong động cơ và giúp làm mát cũng như giảm nhiệt sinh ra do ma sát trong quá trình vận hành. Do đó việc thay dầu động cơ sau một thời gian sử dụng là điều cần thiết để gia tăng tuổi thọ các chi tiết, bộ phận cơ khí bên trong.

Thay dầu động cơ cần chú ý những gì?

Anh Ngô Xuân Nam, Giám đốc công ty Phương Bắc, đơn vị chuyên phân phối dầu nhớt cho ô tô và xe máy chia sẻ: "Trên mỗi can dầu động cơ thông thường sẽ có 3 thông số quan trọng, đó là cấp độ nhớt (SAE), cấp tính năng và chất lượng (API), gốc dầu nhớt. Trong đó, cấp độ nhớt SAE và gốc dầu thường sẽ được thể hiện ở phía trước và cấp chất lượng API thường sẽ được thể hiện ở phía sau can dầu. Đây là 3 thông số quan trọng mà người dùng cần nắm rõ."

Cấp độ nhớt (SAE)

Nếu bạn thấy các ký hiệu như: 0W-20, 5W-30, 10W-40, 20W-50... thì đó chính là cấp độ nhớt của dầu. Các số đứng trước W thể hiện nhiệt độ môi trường lạnh mà dầu có thể hoạt động bình thường. Con số này càng nhỏ thì độ chịu lạnh của dầu càng cao.

Cấp độ nhớt đều được thể hiện bằng kỳ hiệu con số và chữ W (Winter).

Còn những con số đứng sau W tương ứng với độ đặc của dầu. Số càng cao thì độ đặc càng lớn, tốc độ lưu thông của dầu càng chậm. 

Theo anh Nam, người dùng cần chú ý là dầu càng đặc chỉ phù hợp các loại xe ô tô đời cũ khi pít tông, xéc măng, xi lanh, tay biên, trục khuỷu… đã bị mài mòn và có sai số lớn. Thế nên không phải cứ chọn dầu càng đặc thì sẽ tốt cho xe.

Chọn dầu phù hợp nhất là dựa trên đúng khuyến cáo của nhà sản xuất bởi họ đã thử nghiệm rất kỹ lưỡng nhằm đảm bảo động cơ của xe có thể hoạt động một cách hoàn hảo.

Ngoài ra, điều này còn phụ thuộc vào yếu tố công nghệ của động cơ. Thường những xe mới hiện đại ngày nay, các nhà sản xuất ô tô khuyến cáo dùng loại dầu nhớt có cấp độ nhớt loãng, phổ biến là 0W-20 và 5W-30 để giúp các chi tiết động cơ được bôi trơn một cách nhanh nhất và dễ khởi động khi động cơ còn nguội.

"Người dùng chỉ nên tăng cấp độ nhớt khi các chi tiết trong động cơ đã mài mòn thường tương đương với số Km vận hành > 200.000 km ở điều kiện vận hành không khắc nghiệt. Còn vận hành trong điều kiện khắc nghiệt: Đường đèo núi, đường dừng đỗ liên tục, đi cao tốc ở tốc độ cao… nên có sự tư vấn của các Garage có kinh nghiệm thông qua việc kiểm tra dầu nhớt sau mỗi chu kỳ thay", anh Nam chia sẻ thêm.

Cấp tính năng và chất lượng (API)

API sẽ phân loại chất lượng của dầu nhớt cho động cơ xăng bằng ký hiệu "S" và dầu nhớt cho động cơ Diesel bằng ký hiệu "C". Thường người dùng sẽ nhìn thấy con số như SH, SJ, SL, SM, SN hoặc CD, CF-4, CH-4, CI-4, CJ-4, CK-4... Chữ cái càng về sau thì chất lượng nhớt càng tốt.

API là chỉ số cho biết dầu sử dụng cho loại động cơ nào và thể hiện phẩm cấp của sản phẩm dầu.

Còn những loại có đầy đủ hai ký hiệu, ví dụ như SN/CF thì có thể hiểu là can dầu đó có thể dùng chung cho cả động cơ xăng và động cơ dầu. Người dùng sẽ thường thấy những ký hiệu này ở mặt sau của can dầu

Gốc dầu nhớt

Gốc dầu nhớt cũng là một yếu tố rất quan trọng khi người dùng lựa chọn dầu để thay cho động cơ ô tô bởi nó ảnh hưởng đến chất lượng của dầu động cơ.

Dầu gốc nhớt có 3 loại: Dầu khoáng, dầu bán tổng hợp và dầu tổng hợp toàn phần. Thông thường dầu có cấp độ nhớt 0W-20, 5W-20, 0W-30, 5W-30, 0W-40, 5W-40 là dầu tổng hợp toàn phần, 10W-40, 10W-30 là dầu bán tổng hợp, 15W-40, 20W-50 là dầu khoáng.

- Dầu khoáng: Thường được thể hiện bằng chứ "Mineral Oil" hoặc không ghi gì trên can dầu. Do công nghệ trưng cất đơn giản nên ưu điểm là loại dầu rẻ nhất trên thị trường hiện nay, giá bán chỉ dao động từ 80.000-100.000 đồng/lít.

Dầu gốc khoáng.

Loại dầu này phù hợp với nhưng động cơ đời cũ hoặc không cần sử dụng những loại dầu nhớt cao cấp. Nhược điểm là khả năng bôi trơn không ổn định, dễ đóng cặn, làm máy mau nóng và nhanh xuống cấp hơn. Thường động cơ sử dụng dầu khoáng cần phải thay thế sau 4.000-5.000km.

- Dầu bán tổng hợp: Thường được thể hiện bằng chữ "Semi-Synthetic" hay chỉ là "Synthetic" trên can dầu. Đây là loại gốc dầu loại bỏ gần như các loại tạp chất có trong dầu nên cải thiện độ bôi trơn đáng kể so với dầu khoáng.

Dầu bán tổng hợp.

Độ nhớt thấp của dầu bán tổng hợp giúp cải thiện khả năng tiết kiệm nhiên liệu cho xe, kéo dài thời thay dầu lên 7.000-8.000km và quan trọng là có giá bán rẻ hơn dầu tổng hợp toàn phần. Giá của loại dầu bán tổng hợp dao động từ 90.000-160.000 đồng/lít.

- Dầu tổng hợp toàn phần: Thường được thể hiện bằng chữ "Full Synthetic" hoặc "100% Synthetic". Đây là loại gốc dầu tốt nhất đã được loại bỏ hoàn toàn các tạp chất có trong gốc dầu.

Dầu tổng hợp toàn phần.

Ưu điểm là thân thiện môi trường, bảo vệ động cơ tối ưu trong thời gian dài từ 10.000-25.000km trong điều kiện vận hành khắc nghiệt như tắc đường, dừng đỗ liên tục và nhiệt độ môi trường cao.

Khả năng bôi trơn các chi tiết trong động cơ tốt nhất, động cơ rất êm do đó các hãng thường khuyến cáo sử dụng cho các dòng xe hiệu suất cao và xe hạng sang. Nhược điểm của loại dầu này có lẽ nằm ở giá bán khi đây là loại dầu đắt nhất trên thị trường, dao động từ 250.000-450.000 đồng/lít.

Bao lâu thì sẽ phải thay dầu động cơ ô tô?

Thói quen phổ biến của nhiều người sử dụng xe được truyền tai nhau đó là cứ sau 5.000km là thay dầu. Nhưng điều đó hoàn toàn không đúng vì việc thay dầu nhớt còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.

Trao đổi với VietNamNet về vấn đề này, anh Nam cho biết: "Nếu xe bạn sử dụng loại dầu khoáng thì sau 5.000km phải thay dầu là hợp lý hoặc nếu xe bạn mua mới mà nhà sản xuất khuyến cáo như vậy thì buộc phải theo khuyến cáo để được hướng chính sách bảo hành của hãng".

Thay dầu phụ thuộc vào chất lượng, thành phần gốc dầu và quy định về số km được nhà sản xuất dầu khuyến cáo.

Trong khi xe bạn nếu dùng loại dầu bán tổng hợp hoặc tổng hợp toàn phần thì hãy thay dầu theo số kilomet khuyến cáo của thương hiệu dầu mà bạn đã chọn, việc thay dầu sớm khi mới chỉ 5.000km là không cần thiết nếu xe đã hết thời hạn bảo hành. Bên cạnh đó, điều này còn gây tốn kém chi phí.

"Bạn cũng có thể phải thay dầu sau mỗi 6 tháng nếu xe đi quá ít. Mặc dù nhà sản xuất cho biết chất lượng dầu có thời hạn sử dụng trong vòng 5 năm kể từ ngày sản xuất nhưng đó là dầu nguyên chai. Còn khi đã đổ vào trong khoang động cơ, chất lượng dầu sẽ bị biến chất sau thời gian sử dụng do nhiều yếu tố từ độ ẩm, nhiệt độ môi trường dù bạn không cho bất kỳ chất phụ gia thêm vào trong dầu", anh Nam nhấn mạnh.

Trên đây là toàn bộ những điều mà bạn nên biết về các thông số quan trọng của dầu nhớt cũng như thời gian thay dầu động cơ ô tô khi nào là hợp lý. Hi vọng qua đây, quý độc giả đã có thể lựa chọn loại dầu phù hợp với xế cưng của mình.

Bạn có góc nhìn (hoặc có trải nghiệm) nào về vấn đề trên? Hãy chia sẻ bài viết về Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!