- Bạn tôi ăn trộm một chiếc điện thoại iphone của một người trị giá 15 triệu đồng. Sau khi bị công an bắt được, bạn tôi đã hoàn trả lại và thành khẩn nhận lỗi do thiếu học phí nên mới làm liều. Đây là lần đầu tiên bạn tôi phạm tội. Hoàn cảnh của bạn cũng rất khó khăn, bố mất sớm, mẹ làm thuê, dưới còn em trai bị liệt. Xin hỏi luật sư, nếu người bị hại chấp nhận bỏ qua thì bạn tôi có bị xử lý hình sự không? Nếu có thì mức phạt là bao nhiêu, có được giảm nhẹ không?

TIN BÀI KHÁC

{keywords}
Bạn tôi thành khẩn nhận lỗi thì có được giảm mức án? (Ảnh minh họa)

Thứ nhất: Căn cứ khởi tố vụ án hình sự.

Theo quy định tại Điều 100 Bộ luật tố tụng Hình sự 2003 có quy định về căn cứ khởi tố vụ án hình sự. 

Cụ thể: “Chỉ được khởi tố vụ án hình sự khi đã xác định có dấu hiệu tội phạm. Việc xác định dấu hiệu tội phạm dựa trên những cơ sở sau đây:

1. Tố giác của công dân;

2. Tin báo của cơ quan, tổ chức;

3. Tin báo trên các phương tiện thông tin đại chúng;

4. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án, Bộ đội biên phòng, Hải quan, Kiểm lâm, lực lượng Cảnh sát biển và các cơ quan khác của Công an nhân dân, Quân đội nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra trực tiếp phát hiện dấu hiệu của tội phạm;

5. Người phạm tội tự thú.”

Như vậy, khởi tố vụ án hình sự khi đã xác định có dấu hiệu tội phạm. Tại Điều 105 Bộ luật tố tụng hình sự có quy định các trường hợp khởi tố vụ án theo yêu cầu của người bị hại như sau:

“1. Những vụ án về các tội phạm được quy định tại khoản 1 các Điều 104, 105, 106, 108, 109, 111, 113, 121, 122, 131 và 171 của Bộ luật hình sự chỉ được khởi tố khi có yêu cầu của người bị hại hoặc của người đại diện hợp pháp của người bị hại là người chưa thành niên, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất

2. Trong trường hợp người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu trước ngày mở phiên tòa sơ thẩm thì vụ án phải được đình chỉ.

Trong trường hợp có căn cứ để xác định người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu khởi tố trái với ý muốn của họ do bị ép buộc, cưỡng bức thì tuy người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án vẫn có thể tiếp tục tiến hành tố tụng đối với vụ án.

Người bị hại đã rút yêu cầu khởi tố thì không có quyền yêu cầu lại, trừ trường hợp rút yêu cầu do bị ép buộc, cưỡng bức.” 

Tuy nhiên, theo thông tin bạn cung cấp thì  bạn của bạn đã bị cơ quan công an bắt về hành vi trộm cắp tài sản là điện thoại Iphone trị giá khoảng 15 triệu đồng. Tội trộm cắp tài sản được quy định tại Điều 138 Bộ luật Hình sự, không thuộc 11  tội khởi tố theo yêu cầu người bị hại quy định tại Điều 105 Bộ luật tố tụng hình sự nêu trên. Dù người bị hại bỏ qua, không yêu cầu khởi tố vụ án thì nếu đáp ứng đủ cấu thành tội phạm vẫn bị khởi tố với hành vi trộm cắp.

Tuy nhiên, do có các hành vi tích cực “trả lại tài sản cho chủ sở hữu”, thành khẩn khai báo nhận tội và các tình tiết khác thì tùy vào từng trường hợp cụ thể Tòa án có thể xem đây là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 46 Bộ luật hình sự. Sau khi xem xét những tình tiết giảm nhẹ cũng như tình tiết tăng nặng (nếu có) Toà án sẽ tuyên mức án căn cứ vào cáo trạng và tranh luận, xét hỏi tại phiên tòa.

Tư vấn bởi Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Công ty luật TNHH Đức An, Thanh Xuân, Hà Nội.

Bạn đọc muốn gửi các câu hỏi thắc mắc về các vấn đề pháp luật, xin gửi về địa chỉ banbandoc@vietnamnet.vn (Xin ghi rõ địa chỉ, số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ)

Ban Bạn đọc