Thiếu tướng Lê Tấn Tới: Sau phim 'Người phán xử' tội phạm xã hội đen xảy ra nhiều

Sáng 14/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Điện ảnh (sửa đổi). Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL Nguyễn Văn Hùng cho biết, vấn đề phổ biến phim trên không gian mạng được dự thảo Luật đưa ra 2 phương án.

Cụ thể, phương án 1 quy định phải tự phân loại, hiển thị kết quả phân loại phim và chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết quả đó.

Theo phương án này, nhà phát hành, phổ biến phim thực hiện theo các quy định về nội dung và hành vi bị cấm trong hoạt động điện ảnh và phân loại phim để tự phân loại và hiển thị kết quả phân loại, cảnh báo cần thiết về nội dung phim cho người xem. Bộ VH-TT&DL phối hợp với Bộ TT-TT kiểm tra, xử lý việc tự phân loại phim phổ biến trên không gian mạng theo quy định của pháp luật.

Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL Nguyễn Văn Hùng

Đây là cách tiếp cận mới và linh hoạt trong bối cảnh phát triển của dịch vụ phát hành, phổ biến phim trực tuyến, giúp giảm thiểu gánh nặng về chi phí và nhân sự cho các nhà quản lý, tăng cường hội nhập quốc tế, thương mại điện tử xuyên biên giới.

Tuy nhiên, phương án này lại tạo ra sự phân biệt, thiếu công bằng giữa các phương thức phổ biến phim. Thêm vào đó là việc tự kiểm cũng tạo nên nguy cơ trong việc để lọt các sản phẩm phản ánh sai trái lịch sử, nội dung bạo lực, sử dụng ma túy, khiêu dâm, xâm hại trẻ em… Điều này gây nên hậu quả tiêu cực trong đời sống văn hóa - xã hội, khó xử lý kịp thời, triệt để.

Đa số thành viên Chính phủ và cơ quan chủ trì soạn thảo thống nhất phương án 1.

Còn phương án 2, dự Luật quy định chỉ được phổ biến phim khi có Giấy phép phân loại phim do Bộ VH-TT&DL, UBND cấp tỉnh cấp hoặc Quyết định phân loại của cơ quan báo chí có giấy phép hoạt động phát thanh, truyền hình thì được phép phổ biến trên không gian mạng. Đối với phim chưa được cấp phép phải được phân loại trước khi phổ biến trên không gian mạng.

Theo ông Hùng, việc thẩm định, phân loại phim trên không gian mạng trước khi phổ biến sẽ bảo đảm kiểm soát nội dung phim và công bằng với phổ biến phim tại rạp và trên truyền hình. Tuy nhiên, với khối lượng đăng tải và truy cập phim hiện nay chưa có giải pháp hiệu quả nhằm kiểm soát khối lượng thông tin này.

Phim cần có tiền kiểm chứ không chỉ có hậu kiểm

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, phương án 1 là hậu kiểm và phương án 2 là tiền kiểm.

Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban này đề xuất phương án 3 là kết hợp hậu kiểm và tiền kiểm một cách hợp lý, trong đó hậu kiểm là chủ yếu. Còn tiền kiểm được thực hiện đối với phim có ảnh hưởng xấu đến chính trị, tư tưởng, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, và phải phù hợp với điều kiện, khả năng quản lý của cơ quan nhà nước.

Thiếu tướng Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị, quy định trách nhiệm của tổ chức, cá nhân phổ biến phim trên không gian mạng phải tự phân loại và chịu trách nhiệm về phim đưa lên. Trong đó, ông đặc biệt lưu ý với những phim liên quan tới quốc phòng, an ninh, hải đảo, trẻ em, tôn giáo, dân tộc, phải đưa trách nhiệm vào.

Thiếu tướng Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh

Đối với nội dung và hành vi nghiêm cấm trong hoạt động điện ảnh, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh cảnh báo, hiện một số bộ phim có tình tiết cổ súy cho hành vi vi phạm pháp luật. Ví dụ phạm tội nhưng không bị xử lý, lối sống ích kỷ, một số phim phản ánh quá chân thực, quá chi tiết về sự tự diễn biến, tự chuyển hóa, vô hình trung làm cho người xem nhận thức sai và bắt chước làm theo.

"Điển hình, VTV1 chiếu Người phán xử, sau khi chiếu bộ phim đó thì tình hình các băng ổ nhóm tội phạm xã hội đen xảy ra rất nhiều. Chúng ta đất nước quản lý xã hội bằng pháp luật, nhưng luật không giải quyết được mà đưa cho ông trùm làm người phán xử, kể cả phán xử cả lực lượng công an. Phán xử tất cả mà đưa vào đó mà chiếu trên giờ vàng thì ai chịu trách nhiệm về vấn đề này", Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh dẫn chứng.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, chia 2 phương án về việc phổ biến phim trên không gian mạng cũng là tự trói mình.

"Tôi nghiêng phương án tồn tại 2 loại phim kỹ thuật số và phim nhựa kỹ thuật cao. Phim cần có tiền kiểm chứ không chỉ có hậu kiểm, có thể đưa thêm trường hợp khác cho Quốc hội lựa chọn", Chủ tịch Quốc hội gợi mở không nên tách 2 phương án mà bỏ hậu kiểm.

Ông nêu thực tế, một số dự án phim không phải chiếu ở Việt Nam đầu tiên mà khi về nước thấy có nhạy cảm thì phải tiền kiểm, không cực đoan hoặc chỉ tiền kiểm hoặc chỉ hậu kiểm.

Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cơ quan soạn thảo, thẩm tra phối hợp, học tập các nước có điện ảnh phát triển, có cơ hội xây dựng nền điện ảnh đáp ứng nhu cầu đời sống tinh thần của nhân dân vừa đóng góp vào sự phát triển kinh tế.

Bổ sung thêm nhà chuyên môn, chính trị, chuyên gia vào thẩm định phim

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng cho rằng, quy định về phổ biến phim trên không gian mạng, phải có phương án kết hợp, cơ bản hậu kiểm nhưng một số loại phải tiền kiểm. Cơ quan soạn thảo chỉ trình Quốc hội 1 phương án chứ không nên 3 phương án.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, các quy định làm sao chuyển ngành điện ảnh từ bao cấp thuần túy phục vụ cuộc sống tinh thần của nhân dân sang ngành vừa là văn hóa, đa lĩnh vực, tiến tới phát triển kinh doanh. Lần sửa Luật không chỉ phải đảm bảo tự chủ mà phát phát triển công nghiệp dịch vụ văn hóa, có tích lũy, thúc đẩy phát triển kinh tế, Luật phải kiến tạo sự phát triển. 

Trưởng Ban công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh

Trưởng Ban công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh đề nghị bổ sung thành phần thẩm định phim có 2/3 nhà chuyên môn, 1/3 quản lý điện ảnh, bổ sung thêm nhà chuyên môn, chính trị, chuyên gia liên quan đến nội dung điện ảnh, đặc biệt là an ninh, quốc phòng, tín ngưỡng, tránh để lọt.

Bà dẫn chứng vừa qua để lọt Người tuyết bé nhỏ có đường lưỡi bò và đề nghị quy định trách nhiệm của nhà thẩm định phim, bảo đảm chất lượng, hiệu quả.

Ngoài ra, bà Thanh đề nghị phải quy định phim trường, trường quay là như thế nào. Việt Nam có cảnh quan, địa chính trị, cảm giác ở đâu cũng trở thành phim trường rất lớn.

"Ninh Bình thời gian qua phim trường của Đảo đầu lâu ở Tràng An, đang chiếu Hương vị tình thân. Cần có quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường, địa phương cấp phép xây dựng trung tâm kỹ thuật, điện ảnh trường quay, cơ chế chính sách đầu tư, khai thác, lưu giữ bảo tồn giá trị của trường quay", bà nêu thực tế.

Trưởng ban Công tác đại biểu cũng đề nghị nghiên cứu đưa vào các sự kiện liên quan các hình thức quảng bá, xúc tiến, liên hoan phim như liên hoan phim quốc tế Hà Nội để thu hút lượng lớn các nước tham gia, khẳng định vị thế, thu hút sự quan tâm của những người làm điện ảnh thế giới…

Thu Hằng

Thứ trưởng Công an: Hoạt động mại dâm biến tướng thành 'sugar baby', 'con nuôi'

Hoạt động mại dâm có xu hướng dịch chuyển sang nhiều hình thức biến tướng như: "gái gọi", "gái bao", "trai bao", "sugar baby", "con nuôi"...