- "Lương bộ trưởng chưa đến 15 triệu đồng/tháng là chưa phù hợp nhưng tổng thu nhập của bộ trưởng khác với lương, điều này không văn bản nào quy định" - ĐB Nguyễn Thị Khá, ủy viên thường trực UB Các vấn đề xã hội nói.
ĐB Nguyễn Thị Khá trao đổi với báo chí chuyện lương bổng của cán bộ, công chức, cũng như mức lương chưa tới 15 triệu đồng/tháng của các bộ trưởng.
Thuế lương thì thấp
 |
|
ĐB Nguyễn Thị Khá. Ảnh: Minh Thăng |
Bà thấy lương Bộ trưởng hơn 14 triệu đồng/tháng có phù hợp?
Nếu nói phù hợp chưa cũng rất khó, vì phải tính trên cơ sở, tiêu chí trong điều kiện mức lương cán bộ, công chức nói chung. Còn phù hợp hay chưa thì chưa phù hợp. Không chỉ chưa phù hợp với riêng cá nhân bộ trưởng nào mà là chưa phù hợp với tổng thể khung lương chung hiện nay.
Nếu chưa phù hợp với người này thì cũng chưa phù hợp với người khác vì tất cả đều nằm trong mức khung chung cán bộ viên chức, công chức… Cho nên, nếu chưa cải cách, chỉ sửa một cách chắp vá thì còn nhiều bất cập.
Nói lương là thế nhưng tổng thu nhập của bộ trưởng khác với lương, cái này thì không văn bản nào quy định. Có thể họ có lĩnh vực khác đầu tư, hoặc sự viện trợ nào đó mình không tính được.
Chính vì thu nhập của lãnh đạo không rõ nên thuế thu nhập của chủ tịch tỉnh, bộ trưởng dựa vào lương thì rất thấp?
Thuế thu nhập cá nhân hiện chỉ tính trên mức lương chứ chưa tính trên thu nhập, nếu vượt phần thu nhập nào thì sẽ phải đóng thuế.
Nếu nói tới tổng thu nhập thì không ai có thể biết hết được vì cái này dù có quy định kê khai nhưng giờ lại phụ thuộc vào tự giác là nhiều.
Giám sát sự kê khai hiện nay rất khó, dù chúng ta có đặt ra vấn đề giám sát. Chỉ khi phát sinh trường hợp nghi ngờ mới giám sát chứ không phải tất cả.
Thưa bà, ngân sách 2014 vượt thu 80.000 tỷ, tại sao Chính phủ vẫn chưa tính tới việc tăng lương cho công viên chức đã bị hoãn tăng lương 2 năm qua?
Chính phủ thấy nhu cầu bức xúc nhất của xã hội là gì thì trình QH bổ sung. Hiện nay vấn đề bức xúc nhất của xã hội là gì, liên quan tới nhiều người thì mới có thể tính toán dùng phần vượt thu ngân sách đó để cân nhắc chi. Còn chuyện bổ sung tăng lương hiện nay tôi nghĩ chưa có khả năng.
Nhưng thực tế hiện nay lương của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức quá thấp không đủ sống?
Đúng vậy. Việc tăng lương nhỏ giọt thời gian qua đúng là chưa đảm bảo sự yên tâm cho người lao động, người làm công ăn lương. Ví dụ, nâng lương cho người nghỉ hưu và lương thấp dưới 2,34 thêm 8% từ 1/1/2015 vừa rồi, tôi cũng thấy có điều chưa thỏa đáng.
Người về hưu không phải đối tượng nào cũng lĩnh lương hưu thấp, mà những người về hưu trước năm 1995 thì quả là thấp thật. Vì mỗi người có trường hợp khó khăn khác nhau, thu nhập của mỗi người theo mức lương cũng do quá trình đóng góp, cống hiến ở mức độ nào.
Lương hiện nay chưa đáp ứng nhu cầu cuộc sống người lao động nên họ phải chạy vạy, làm thêm những việc khác nên cũng dễ nảy sinh tiêu cực.
Tốn bao năm đèn sách, lương vẫn thấp
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh vừa chỉ đạo Bộ Nội vụ và các bộ liên quan nghiên cứu để có thể tăng lương cho viên chức, công chức thời gian tới. Vậy theo bà với điều kiện hiện nay, mức tăng thêm bao nhiêu sẽ là hợp lý?
Việc tăng bao nhiêu để đáp ứng cuộc sống tối thiểu phải dựa trên 2 yếu tố: chênh lệch giá ngoài thị trường, ngân sách có hay không. Nhu cầu hiện nay giá cả biến động, chênh lệch, việc tăng 10-20% cũng chỉ là mức tăng trước mắt, còn nói đáp ứng được cuộc sống hay chưa thì tôi cho rằng vẫn chưa.
Lâu dài vẫn phải là cải cách chế độ tiền lương, bằng khảo sát, đánh giá lại tổng thể thu nhập hiện nay, mức lương tối thiểu của người mới tham gia thị tường lao động, người mới tốt nghiệp ra trường. Hiện mức lương của người tốt nghiệp đại học, tốn bao năm đèn sách, rất thấp.
Tôi nghĩ, nhiều khi mình chưa tính toán khảo sát, đánh giá cho kỹ cách đóng góp, cống hiến của một người lương thế nào cho phù hợp chứ không phải ra trường là đồng loạt bằng nhau. Ví dụ sinh viên tốt nghiệp đại học 4,5 năm ra trường lĩnh lương khởi điểm cũng bằng người học 6,7 năm. Như thế không hợp lý, không công bằng.
Thu Hằng ghi
.svg){kind=icon}
