Thuốc lá điện tử, nhiều người hút mà không có quy chuẩn

Thuốc lá điện tử ra đời từ năm 2002. Đến năm 2019, Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO) đã có 2 tiêu chuẩn về thuốc lá điện tử và Trung tâm hợp tác nghiên cứu khoa học liên quan đến thuốc lá (CORESTA) có 4 tiêu chuẩn loại sản phẩm này.

Mỹ, Nga, Trung Quốc và một số nước châu Âu khác cũng đã công bố hoặc đang xây dựng các tiêu chuẩn cho thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng.

Một số loại thuốc lá điện tử trên thị trường hiện nay - Hình minh họa

Tại Việt Nam, Bộ Công thương cho biết hiện mặt hàng này chưa được phân loại hàng hoá, chưa có tiêu chuẩn và quy chuẩn kĩ thuật để nhập khẩu vào Việt Nam. Cũng chính vì chưa được quản lý chặt chẽ nên hiện nay, sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng được phân phối vào Việt Nam thông qua các kênh không chính thức.

Theo đại diện Philip Morris International (PMI), hiện trạng này không chỉ gây thất thu ngân sách mà còn mang đến nhiều nguy cơ cho người dùng từ giá cả, nguồn gốc đến chất lượng sản phẩm. Do vậy, cần sớm xây dựng tiêu chuẩn cho các sản phẩm này trên cả hai khía cạnh là tiêu chuẩn về chất lượng và tiêu chuẩn về an toàn.

Thuốc lá là ngành công nghiệp đặc biệt, là lĩnh vực kinh doanh có điều kiện. Tại Việt Nam, hiện nay toàn bộ tiêu chuẩn về thuốc lá hiện hành (67 tiêu chuẩn, bao gồm 9 tiêu chuẩn về yêu cầu kỹ thuật đối với nguyên vật liệu và sản phẩm thuốc lá, 58 tiêu chuẩn về phương pháp phân tích và lấy mẫu) vẫn chỉ áp dụng cho sản phẩm thuốc lá truyền thống.

Chia sẻ kinh nghiệm xây dựng tiêu chuẩn quản lý đối với thuốc lá thế hệ mới, TS Evgeniya Gnuchikh - Phó viện trưởng Viện nghiên cứu Thuốc lá Krasnodar, Liên bang Nga, cho biết: các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới bao gồm những khác biệt về mặt kỹ thuật, công nghệ và về khả năng phát thải, nguy cơ đối với sức khỏe người sử dụng và cộng đồng so với thuốc lá truyền thống, do đó cần có tiêu chuẩn về chất lượng, an toàn riêng.

Bên cạnh đó, việc xây dựng các tiêu chuẩn, kĩ thuật cho sản phẩm đi đôi với biện pháp chế tài liên quan tới các tiêu chuẩn an toàn của pin, điện, chất lượng các thành phần sử dụng trong dung dịch chuyên dụng cũng như quá trình sản xuất sẽ giúp các bên cảm thấy tin tưởng hơn vào sản phẩm.

Trao đổi tại hội thảo “Các Sản phẩm Thuốc lá Thế hệ Mới – Tiêu chuẩn Chất lượng Hướng tới An toàn Sức khỏe Cộng đồng” mới đây, ông Phùng Mạnh Trường, Phó Viện trưởng Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam cho hay, Tổ chức Y tế Thế giới dự đoán trong tương lai trên thế giới sẽ có hơn 1 tỷ người hút thuốc. Tại Việt Nam, con số này ước tính lên đến 18 triệu vào năm 2025.

Thực tế, dù nhận thức được rằng hút thuốc đồng nghĩa với những rủi ro lâu dài và ngay lập tức nhưng nhiều người vẫn chọn tiếp tục sử dụng.

Theo các chuyên gia tại hội thảo, song song với việc khuyến khích người dùng bỏ thuốc, hay tốt hơn là ngăn chặn việc bắt đầu sử dụng thuốc lá, thì một trong những cách tiếp cận cho nhóm người tiếp tục hút thuốc là chuyển sang sử dụng những sản phẩm thay thế ít nguy hại hơn. Xu hướng này hiện được đông đảo người dùng Việt lựa chọn thời gian gần đây.

Với sự phát triển và ứng dụng của khoa học công nghệ, những loại hình sản phẩm thuốc lá mới gồm thuốc lá điện tử (e-cigarettes), thuốc lá làm nóng (heat-not-burn) có thể giảm tác hại so với thuốc lá truyền thống đã ra đời, đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng.

Thuốc lá điện tử được đánh giá là giảm tác hại hơn so với thuốc lá truyền thống - Hình minh họa

Ông Lê Thành Hưng, Phó trưởng phòng Tiêu chuẩn Chất lượng 4, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam nhận định:  trong khi còn có những tranh cãi về các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, về tính năng, tác dụng cũng như việc áp dụng pháp luật thì không thể phủ nhận rằng các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới xuất hiện tại Việt Nam đang được một bộ phận người tiêu dùng tìm mua. Vì thế, cần có các quy chuẩn để quản lý và bảo vệ sức khỏe người dùng.

Nguyễn Liên

Nhiễm độc thủy ngân nguy hiểm thế nào với sức khỏe con người?

Trường hợp nhiễm độc cấp tính do tai nạn vỡ bình chứa, hỏa hoạn,... hơi thủy ngân bốc lên với nồng độ cao ảnh hưởng nghiêm trọng đến hô hấp, gây viêm thận, nôn ra máu, toàn thân suy sụp, thậm chí có thể tử vong trong vòng 24-36 giờ.