W-Phạm Tiến ảnh 1.jpg
Thiếu tá Đoàn Văn Tiệp hướng dẫn đồng bào Chứt ở bản Rào Tre trồng cây trầm gió. Ảnh: Phạm Tiến

Trở lại Rào Tre lần này, người tôi gặp là Thiếu tá Đoàn Văn Tiệp, cán bộ vận động quần chúng Đồn Biên phòng Bản Giàng (BĐBP Hà Tĩnh), phụ trách Tổ Biên phòng Rào Tre.

Bản Rào Tre có 46 hộ dân, 160 nhân khẩu. Tất cả số hộ, số nhân khẩu sinh sống ở Rào Tre đều là đồng bào dân tộc Chứt. Đây được xem là bản đặc biệt khó khăn nhất của tỉnh Hà Tĩnh. 

Tuy nhiên, những năm gần đây nhờ thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi cùng sự chung tay của những người lính biên phòng nên đời sống đồng bào đã được khởi sắc. 

Trong câu chuyện với chúng tôi, anh Tiệp kể: “Rào Tre bây giờ khác rồi”. Tin vui đầu tiên được Thiếu tá Đoàn Văn Tiệp chia sẻ là tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống ở Rào Tre nay đã không còn. Những hủ tục đã lùi xa, nhường chỗ cho nhận thức mới về hôn nhân, gia đình và tương lai của con trẻ.

Để có được kết quả ấy, không phải là một sớm một chiều. Đó là thành quả của cán bộ, chiến sĩ Tổ Biên phòng Rào Tre đã “đi từng ngõ, gõ từng nhà” trong suốt nhiều năm để kiên trì tuyên truyền, vận động. Những buổi tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật không diễn ra ở hội trường, mà bên bếp lửa, trên sàn nhà sàn, giữa những câu chuyện đời thường của bà con dân tộc Chứt.

Luật Hôn nhân và Gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản, cách nuôi dạy con cái… được các cán bộ, chiến sĩ BĐBP chuyển tải bằng ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu, bằng sự kiên trì và chân thành. Khi người dân tin, họ nghe rồi họ hiểu, họ làm theo.

Giờ đây, những đứa trẻ dân tộc Chứt đã được đến trường đúng độ tuổi. Những gia đình trẻ bắt đầu nghĩ đến chuyện sinh con có kế hoạch, nuôi dạy con khỏe mạnh. Những đổi thay âm thầm đó đã làm cho cuộc sống của đồng bào Chứt ở Rào Tre ngày một tốt hơn.

W-Phạm Tiến ảnh 2.jpg
Cán bộ, chiến sĩ Tổ Biên phòng Rào Tre giúp đồng bào làm đất, chuẩn bị gieo cấy lúa nước vụ Đông Xuân. Ảnh: Phạm Tiến

Bám bản để giúp đồng bào thoát nghèo

          Cuối tháng 12, cũng là lúc đồng bào Chứt ở bản Rào Tre đang tất bận chuẩn bị đất, giống lúa, phân bón… để vào vụ sản xuất lúa Đông Xuân. Trên cánh đồng chạy dài theo bờ suối Rào Tre, màu xanh áo lính Biên phòng đã hòa mình vào trang phục truyền thống của đồng bào Chứt. Người cày, người cuốc… cứ thế hối hả vào vụ lúa mới.

          Đến thời điểm này, hơn 3ha đất canh tác lúa nước ở Rào Tre đã được cày ải, chờ xuống giống vụ mới. Nhờ có lúa nước mà đồng bào Chứt ở Rào Tre đã làm chủ được lương thực, không còn nỗi lo thiếu gạo mùa giáp hạt.

Trung tá Nguyễn Hà Giang, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Bản Giàng cho biết: Đơn vị đã bố trí Tổ Biên phòng Rào Tre với 5 đồng chí thường xuyên bám sát địa bàn, coi bản là nhà, coi đồng bào là người thân. Ngoài nhiệm vụ chính là bảo vệ đường biên, cột mốc chủ quyền, cán bộ, chiến sĩ Tổ Biên phòng Rào Tre luôn đồng hành, giúp đỡ đồng bào phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo.

Tính lũy kế, cán bộ chiến sĩ Tổ Biên phòng Rào Tre cùng dân bản Rào Tre đã khai hoang được hơn 3ha lúa nước, sản xuất 2 vụ/năm. Các khâu làm đất, dẫn nước, đến việc chọn giống lúa phù hợp để trồng ở bản Rào Tre đều mang đậm dấu ấn của chiến sĩ Biên phòng. 

Ngoài cây lúa nước, bà con còn được hỗ trợ trồng cây ăn quả, cấp giống trâu bò để nuôi. Đặc biệt, từ đầu năm đến nay, Đồn Biên phòng Bản Giàng đã nhân giống và cấp phát gần 10.000 cây gió trầm để bà con trồng. Đây được xem là hướng đi mới, mở ra cơ hội cải thiện thu nhập cho người dân trong những năm tới.

Không chỉ làm chủ được lương thực, đồng bào Chứt ở Rào Tre đã có thu nhập bình quân 32,2 triệu đồng/người/năm; 100% số hộ có nước hợp vệ sinh để sử dụng, con đường từ trung tâm xã vào bản cũng đã được bê tông hóa. Tín hiệu vui, ở bản Rào Tre đã có nhiều học sinh đậu vào các trường đại học, cao đẳng như em Hồ Thị Sương, em Hồ Đức Việt… Đó là sự phát triển vượt bậc về giáo dục, thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với bà con ở Rào Tre nói riêng và dân tộc Chứt nói chung.  

Già Hồ Thị Nam không giấu nổi tình cảm của mình với BĐBP: Có bộ đội ở cùng, hướng dẫn tận tình, bà con yên tâm lắm. Giờ đây ở bản đã có hơn nửa số hộ thoát nghèo. Thay vào đó là những điển hình vươn lên làm giàu như hộ Hồ Kiên, hộ Hồ Xuân Nam… tất cả là nhờ công lao của bộ đội cả. 

Có lẽ đó là một lời kết đầy nhân văn trong câu chuyện “Rào Tre, nơi đó có anh”. 

Con đường bê tông phẳng lỳ nối bản Rào Tre ra đường mòn Hồ Chí Minh dẫn tôi về xuôi. Bản Rào Tre đã khuất dần sau đại ngàn Trường Sơn, nhưng hình ảnh những người lính biên phòng bám bản, bám dân vẫn hiện rõ trong tâm trí. Ở nơi phên giậu Tổ quốc, dấu chân người lính không chỉ in đậm trên đường biên, cột mốc, mà còn in sâu trong lòng dân bản, trong niềm tin và tương lai của đồng bào Chứt ở Rào Tre.