Toàn văn bài phát biểu của Chủ tịch nước tại lễ kỷ niệm 550 năm danh xưng Quảng Nam

Thưa các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước!

Thưa các Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân!

Thưa các đồng chí lãnh đạo các tỉnh, thành phố Miền Trung,

Thưa các đồng chí lãnh đạo tỉnh Quảng Nam qua các thời kỳ, các vị khách quý cùng toàn thể đồng bào, đồng chí!

Chúng ta đang đứng chân trên mảnh đất "địa linh nhân kiệt" mà 550 trước vị Vua anh minh Lê Thánh Tôn đã đặt tên. Vùng đất Quảng Nam là vùng đất phía Nam rộng lớn từ đỉnh Đèo Hải Vân cho tới Đèo Cù Mông, bao gồm 3 Phủ: Thăng Hoa, Tư Nghĩa và Hoài Nhơn. Do đó sự kiện hôm nay không chỉ có ý nghĩa đối với Quảng Nam mà còn đối với cả Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Bình Định và cả khu vực Miền Trung thân yêu.

Quảng Nam, tên gọi đầy ý nghĩa thể hiện tầm nhìn xa rộng về non sông đất nước Việt của ta cũng như khát vọng dân tộc hùng cường. Và trong hành trình mở cõi, các thế hệ người Việt mãi mãi ghi nhớ công ơn của Huyền Trân Công Chúa, các vị vua anh hùng thời nhà Trần như Trần Nhân Tông, Trần Anh Tông, Trần Minh Tông và của biết bao các bậc tiền nhân…Trong hơn 5 thế kỷ rưỡi qua, từng viên đá hòn sỏi nơi đây đã được khắc lên bao dấu chân của cha ông từ thửa mang gươm đi mở cõi cho đến thời đại Hồ Chí Minh - những người lao động và sản xuất, xây dựng và cống hiến, chiến đấu và hy sinh để cho chúng ta có được tiếng Tổ Quốc trọn vẹn như ngày nay.

Với lẽ đó, chúng tôi rất xúc động về dự sự kiện hết sức quan trọng hôm nay, để cùng được chứng kiến sự khởi sắc về kinh tế và sự thay đổi da thịt của đời sống người dân Miền trung, đồng thời đây còn là dịp để chúng ta làm sâu sắc hơn nữa về vị trí, vai trò, giá trị lịch sử, văn hóa của vùng đất giàu truyền thống hào hùng, khoa bảng với những "Tứ hổ", "Tứ kiệt", “Ngũ phụng tề phi”.

Trước hết, thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, tôi xin gửi tới các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các bậc lão thành, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, các đồng chí lãnh đạo tỉnh Quảng Nam qua các thời kỳ, các vị khách quý cùng toàn thể đồng bào, đồng chí lời chào trân trọng và lời chúc tốt đẹp nhất.

Thưa đồng bào, đồng chí,

Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, đến nay Quảng Nam đã vẹn tròn sứ mệnh thiêng liêng là đất phên giậu, là nơi đầu sóng, ngọn gió đúng như Chúa tiên Nguyễn Hoàng đã nhận định Quảng Nam là “đất yết hầu của miền Thuận Quảng”, là “đất dụng võ của người anh hùng”, "hội đủ những điều kiện cho thế công, cũng như thế thủ; nếu biết “dạy dân, luyện binh” thì có thể xây dựng sự nghiệp cho muôn đời”.… Trên mảnh đất thiêng liêng này luôn sản sinh ra những anh hùng hào kiệt, chí sĩ, đóng góp công trạng vẻ vang cho đất nước và quê hương. Lịch sử mãi mãi khắc ghi hình ảnh, tên tuổi của Hoàng Diệu, Thái Phiên, Phan Chu Trinh, Trần Quý Cáp, Phạm Phú Thứ, Huỳnh Thúc Kháng, Tiểu La Nguyễn Thành, Trần Cao Vân, Phan Thành Tài, Phạm Văn Đồng, Võ Chí Công… và tinh thần yêu nước nồng nàn, lòng quả cảm quyết thắng ngoại xâm của người dân xứ Quảng. Quảng Nam còn là cái nôi "chữ quốc ngữ" và đi đầu trong công cuộc toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế. Tỉnh Quảng Nam ngày nay được vinh dự kế thừa cái danh xưng đã từng làm rạng rỡ dân tộc trên tiến trình "mở cõi".

Và cũng trên chính mảnh đất “cửa biển có ba, ngã nguồn có sáu” với vị trí vươn ra biển Đông đã định hình cho người dân Xứ Quảng khát vọng giao tiếp hướng đến cái mới, tố chất mạnh mẽ, can trường, sáng tạo, chịu đựng gian khổ, anh hùng, quả cảm, khẳng khái, cao thượng, nhân văn để rồi ở những thời điểm mang tính lịch sử, họ luôn hiện hữu nổi trội, tích cực, đóng góp quan trọng vào quá trình khai cơ lập nghiệp, xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước ta.

Quá trình cộng cư và giao thoa văn hóa cũng đã bồi đắp, lắng đọng trong Quảng Nam những giá trị văn hóa đặc trưng, độc đáo, có sức sống lâu bền.

Hiếm có vùng đất nào với hơn 10 ngàn km 2 mà có đến hai di sản thế giới độc đáo, huyền bí, đó là Hội An và Thánh Địa Mỹ Sơn. Càng không có nhiều nơi trên thế giới có mật độ dày đặc các vịnh biển, cù lao, khu dự trữ sinh quyển, cao nguyên tươi xanh, di sản văn hóa, tâm linh tầm cỡ thế giới như chuỗi ngọc trai dọc tuyến hành lang ven biển miền Trung cùng với nóc nhà Tây Nguyên,…chính sự hội tụ những điểm đặc biệt đó đã có một sức hấp dẫn mạnh mẽ, dung nạp những con người và tinh hoa văn hóa bốn phương, tạo nên di sản truyền thừa quý báu từng làm nên một xứ Đằng Trong phồn vinh, rực rỡ trên bến dưới thuyền.

Trải qua 550 năm với bao thăng trầm, thay đổi, tỉnh Quảng Nam ngày nay và các địa phương trong vùng vẫn luôn giữ vững truyền thống văn hóa, lịch sử hào hùng. Tự hào về vùng đất và con người xứ Quảng, chúng ta càng trân trọng và biết ơn sự cống hiến hy sinh xương máu của các thế hệ tiền nhân, của lớp lớp người con xứ Quảng gan dạ bất khuất và chiến sĩ, đồng bào cả nước ngã xuống để gìn giữ mảnh đất thiêng liêng “chưa mưa đà thấm” để Quảng Nam phát triển như ngày hôm nay - Một Quảng Nam tự tin, năng động, hòa nhịp cùng sự đổi mới của đất nước với những công trình, những dự án mới hối hả dựng xây; nhà máy, sân bay, cảng biển, khu công nghiệp đang từng ngày phát triển mạnh mẽ, khởi sắc.

Thưa đồng bào, đồng chí, 

Nhìn lại 35 năm thực hiện đường lối đổi mới và 25 năm tái lập tỉnh, cũng từng ấy năm mùa sưa vàng nở, Quảng Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Từ một tỉnh thuần nông, chịu thiệt hại nặng nề sau chiến tranh, nằm trong nhóm những tỉnh nghèo nhất nước, Quảng Nam đã tự cân đối ngân sách và có đóng góp về Trung ương. Tăng trưởng kinh tế đạt tốc độ cao trong nhiều năm liên tục. Nhiều dự án lớn về công nghiệp ô tô, du lịch nghỉ dưỡng cao cấp đi vào hoạt động từ những thập niên trước, tạo sức lan tỏa cho phát triển kinh tế. Những cơ sở hạ tầng kết nối chiến lược được hình thành, cùng với đó là chất lượng nguồn nhân lực và môi trường kinh doanh, dịch vụ công cơ bản được cải thiện đã tạo động lực, điểm nhấn trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Khu kinh tế mở Chu Lai tiếp tục là điểm sáng, duy trì vai trò đầu tàu trong tăng trưởng. Thaco Trường Hải đang dần thể hiện vai trò là con sếu đầu đàn của ngành công nghiệp cơ khí và ô tô, đóng góp ngân sách lớn, tạo nhiều việc làm và thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa không chỉ đối với Quảng Nam mà còn với cả nước và đang hướng ra cạnh tranh toàn cầu.

Hạ tầng các khu, cụm công nghiệp, khu kinh tế tiếp tục được quan tâm đầu tư, cặp cửa khẩu quốc tế Nam Giang - Đắc Tà Oọc thúc đẩy hợp tác về kinh tế, thương mại, đầu tư… Diện mạo thành thị, nông thôn Quảng Nam có nhiều khởi sắc, nhiều cơ chế, nhiều mô hình sáng tạo, phù hợp, hướng đến phát triển xanh, bền vững. Các lĩnh vực văn hóa - xã hội đạt được nhiều kết quả tích cực; cuộc sống của người dân dù là người Kinh hay Xơ đăng, Cơ Tu, Mnông, Giẻ Triêng, Cadong… đang ngày một cải thiện cả về vật chất lẫn tinh thần.

Những thành tựu đó được tạo dựng và vung đắp qua nhiều thế hệ nối tiếp, từ những người đặt nền móng ban đầu cho đến những người xây dựng nên kiến trúc kinh tế - xã hội như ngày nay trên những nền móng đó. Ý nghĩa của những thành tựu này sẽ còn nhắc đến và tô đậm hơn theo thời gian của lịch sử, bởi đó là minh chứng hùng hồn cho tinh thần đoàn kết, ý chí bất khuất và khát vọng vươn lên của người dân xứ Quảng, tạo tiền đề, nền tảng vững chắc để tỉnh phát triển nhanh và bền vững trong thời gian tới. Nhân buổi lễ trọng thể này, thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, tôi nhiệt liệt chúc mừng, biểu dương những thành tựu to lớn, đáng tự hào của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Quảng, của các tỉnh, TP miền Trung đã đạt được trong những năm qua.

Thưa đồng bào, đồng chí,

Tự hào thành quả quá khứ nhưng không quên trách nhiệm với tương lai. Trước mắt chúng ta, đại dịch Covid-19 vẫn chưa kết thúc và chúng ta vẫn phải tiếp tục chiến đấu với nó, cùng với những thách thức truyền thống là những "biến thể" thách thức mới mà chúng ta chưa biết nhưng sẽ phải đối mặt. Theo đó, tôi đề nghị tỉnh Quảng Nam tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới như sau:

Trước mắt, đảng bộ, chính quyền, nhân dân tỉnh Quảng Nam cần tiếp tục chung sức, đồng lòng quán triệt thực hiện hiệu lực, hiệu quả Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Nam lần thứ XXII. Khó khăn hiện nay đòi hỏi tỉnh phải nỗ lực phấn đấu nhiều hơn, biến thách thức thành cơ hội, chuyển khó khăn thành ý chí và quyết tâm hành động. Không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo của các cấp ủy đảng; hoàn thiện bộ máy chính quyền tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; đẩy mạnh cải cách hành chính; tăng cường năng lực và phẩm chất của cán bộ lãnh đạo và quản lý, xây dựng đội ngũ công chức có năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; phát huy tinh thần năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới, bảo vệ cán bộ dánh hành động vì lợi ích chung; khuyến khích các nhân tố tích cực, các nhân tố mới; tích cực đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, phát huy dân chủ.

Thứ hai, tiếp tục phát huy tốt hơn nữa những tiềm năng và lợi thế hiếm của một tỉnh nằm ở trung tâm của Vùng Kinh tế trọng điểm Trung bộ, trong đó tập trung phát triển mạnh về công nghiệp, nhất là công nghiệp chế biến, chế tạo; du lịch và nông nghiệp công nghệ cao nhằm kiến tạo động lực tăng trưởng mới cho tỉnh nhà, đồng thời cùng đóng góp vào sự phát triển chung của vùng và cả nước; cải thiện môi trường đầu tư theo chuẩn quốc tế nhằm thu hút đầu tư nước ngoài có chất lượng, thúc đẩy mạnh mẽ kinh tế tư nhân, hỗ trợ kinh tế hợp tác cùng phát triển; đầu tư và phát huy vốn con người, tăng cường chi tiêu cho khoa học công nghệ, chuyển đổi số, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khuyến khích tinh thần khởi nghiệp, khơi dậy khát vọng hùng cường, nhất là trong giới trẻ.

Đẩy mạnh việc đầu tư Khu kinh tế mở Chu Lai đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050 trở thành khu kinh tế đa ngành, đa lĩnh vực, hỗ trợ cho ngành ô tô gắn với đầu tư xây dựng hạ tầng, đô thị, khu công nghiệp; thương mại - dịch vụ - du lịch - logistics; trung tâm chế biến xuất khẩu nông sản chất lượng cao, xứng tầm là một trong những hạt nhân, trung tâm phát triển lớn của Vùng kinh tế trọng điểm Trung bộ và cả nước. Đặc biệt, tỉnh cần phải tăng cường đầu tư mạnh mẽ để nâng cao tiềm lực KHCN, phát huy vốn con người, nhằm nắm bắt thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0, tăng cường chuyển đổi số để chuyển nhanh sang nền kinh tế số cùng với cả nước và xu hướng của thế giới.

Thứ ba, phát huy giá trị lịch sử, truyền thống văn hóa như tinh thần mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu tại Hội nghị Văn hoá toàn quốc: "Văn hóa là hồn cốt của dân tộc, nói lên bản sắc của dân tộc. Văn hóa còn thì dân tộc còn". Quảng Nam là một tỉnh đa dạng về văn hoá, có nhiều vi mạch quý cho bảng mạch văn hoá đa sắc màu của Việt Nam; nhiều làng nghề nổi tiếng là kết tinh của những giá trị hữu hình và vô hình, là nguồn lực quý giá cho phát triển du lịch của Quảng Nam, của Miền Trung và của cả nước. Phát huy tốt hơn nữa vốn con người, đẩy mạnh thu hút và trọng dụng nhân tài, khơi dậy khát vọng vươn lên của con người xứ Quảng Thực hiện tiến bộ xã hội tương xứng với trình độ phát triển kinh tế, khuyến khích đầu tư mạnh mẽ cho giáo dục và chăm sóc y tế, nhất là bối cảnh Covid-19, hoàn thiện mạng lưới an sinh và các chính sách bảo trợ xã hội, thực hiện chăm lo các gia đình chính sách, nâng đỡ người yếu thế, "không để ai bị bỏ lại phía sau của sự phát triển"; bảo vệ môi trường tự nhiên và kiến tạo môi trường sống tốt; góp phần cụ thể hóa quan điểm và mục tiêu về sự "phồn vinh, hạnh phúc" của nhân dân mà Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đề ra, không ngừng nâng cao chất lượng cuộc sống hạnh phúc của nhân dân tỉnh nhà, xây dựng chỉ số hạnh phúc để đo lường và đánh giá thành quả phát triển về con người, cụ thể hóa quan điểm đặt người dân vào vị trí trung tâm, và phát huy quyền làm chủ của nhân dân trên nguyên tắc “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.

Thứ tư, trong giai đoạn trước mắt, tỉnh Quảng Nam cần tập trung nguồn lực phục hồi kinh tế hậu Covid-19, hỗ trợ các doanh nghiệp khôi phục sản xuất, thúc đẩy tái mở cửa, nối lại các chuỗi cung ứng và thị trường lao động, nỗ lực hoàn thành ở mức cao nhất các mục tiêu KT-XH trong năm nay, đồng thời tạo đà vững chắc cho tăng trưởng kinh tế nhanh trong năm 2022 để bù đắp cho sự suy giảm vừa qua, phấn đấu hoàn thành tốt các mục tiêu cho cả giai đoạn 2020-2025. Với quy mô, vai trò và vị trí chiến lược, quan trọng của Quảng Nam, Đảng và Nhà nước kỳ vọng sự đóng góp tích cực và lớn hơn nữa của Quảng Nam vào những kết quả chung của cả nước.

Thứ năm, thúc đẩy nhanh các sáng kiến, chương trình, dự án liên kết vùng, trước hết là hợp tác với các địa phương Vùng kinh tế trọng điểm Trung bộ cùng nhau mở cửa kinh tế, thực hiện các dự án đầu tư chung về cơ sở hạ tầng phục vụ cho sự phát triển kinh tế toàn vùng và phòng chống thiên tai. Tôi đề nghị Chính phủ, các bộ ngành trung ương quan tâm tạo điều kiện, phát huy vai trò và chức năng quản lý nhà nước, hỗ trợ Quảng Nam cũng như các địa phương trong vùng thực hiện có hiệu quả các dự án liên kết vùng, các chính sách thúc đẩy hợp tác phát triển kinh tế, cùng thúc đẩy và phát huy các tiềm năng, lợi thế của nhau, hạn chế những nguy cơ, thách thức, đóng góp tích cực và cụ thể hơn nữa vào sự phục hồi kinh tế cũng như sự phát triển chung của cả nước. Với niềm tự hào về vùng đất thân yêu, tôi mong rằng mỗi người con xứ Quảng trong và ngoài tỉnh sẽ cùng nhau vượt qua khó khăn, chung tay, góp sức xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, xứng đáng với niềm tự hào và truyền thống của vùng "đất Quảng anh hùng" như câu ca:

“Qua Trao thì đến Bến Giằng
Phải chăng đất Quảng anh hùng là đây!”

Thưa đồng bào, đồng chí,

Kỷ niệm 550 năm Danh xưng Quảng Nam là dịp để chúng ta khẳng định, tự hào về vùng, con người xứ Quảng và cả khu vực Miền Trung trong tiến trình lịch sử vẻ vang của dân tộc, đây là nguồn sức mạnh và động lực tinh thần to lớn để Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Quảng nam và các tỉnh Miền Trung chung tay, đoàn kết, liên kết phát triển, góp sức thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; xây dựng tỉnh Quảng Nam và các tỉnh Miền Trung thân yêu phát triển nhanh và bền vững và cùng với cả nước trở thành tỉnh phát triển có thu nhập cao vào năm 2045 - thời điểm 100 năm Quốc khánh nước nhà.

Nhân lễ kỷ niệm 550 năm danh xưng Quảng Nam, tôi giao cho tỉnh một đề bài, là chúng ta phải có một chiến lược đưa danh xưng này trở thành thương hiệu thu hút nhà đầu tư và du khách bốn phương.

Tại Lễ kỷ niệm trọng thể này, một lần nữa, tôi xin thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi kêu gọi Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Quảng Nam và các tỉnh Miền Trung phát huy bản lĩnh, trí tuệ, truyền thống anh hùng cách mạng, nắm bắt thời cơ, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, đẩy mạnh thi đua yêu nước, hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ trên mọi lĩnh vực, tiếp tục giành được những thành tựu to lớn hơn nữa trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, góp phần cùng cả nước xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Một lần nữa, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi thân ái gửi đến quý vị đại biểu, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, các đồng chí lão thành cách mạng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, các vị khách quý, các tướng lĩnh, các nhà khoa học cùng toàn thể đồng bào, đồng chí mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công.

Tôi hy vọng niềm tự hào về danh xưng Quảng Nam 550 năm tuổi sẽ là nguồn xung lực cho vùng đất xứ Quảng và các tỉnh Miền Trung thân yêu phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới!

Xin chúc một năm mới an lành, hạnh phúc đến với tất cả mọi người, mọi nhà!

Xin trân trọng cảm ơn!