Tại tọa đàm “Đánh giá toàn cảnh trí tuệ nhân tạo trong khu vực công tại Việt Nam” do Viện Nghiên cứu chính sách và Phát triển truyền thông (IPS) phối hợp với Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc tại Việt Nam tổ chức chiều ngày 18/3, nhóm nghiên cứu của IPS đưa ra trường hợp thành công trong tích hợp AI ở Tòa án nhân dân tối cao.

IMG_B536EBE640DC 1.jpeg
Tọa đàm nhằm chia sẻ kết quả đánh giá bối cảnh, định hướng chiến lược…, từ đó đưa ra các khuyến nghị chính sách nhằm phát huy tiềm năng của AI. Ảnh: Nguyễn Thảo

Trợ lý ảo cho các thẩm phán ở Tòa án nhân dân tối cao được đưa vào từ năm 2022, tức là trước khi ChatGPT ra đời và dựa trên những mô hình AI truyền thống. 

Trợ lý ảo có thể hỗ trợ thẩm phán một số nhiệm vụ như tìm bản án, tổng hợp tài liệu, mã hóa bản án... Hiện nay, trợ lý ảo này đã được sử dụng ở tòa án tất cả các cấp và mang lại hiệu quả tốt. 

Theo lời của những người trong ngành, AI giúp họ giảm 30% khối lượng công việc. Ví dụ như trước đây các thẩm phán có một nhiệm vụ rất tỉ mỉ là mã hóa bản án để đưa lên trang web của Tòa án nhân dân tối cao.

Một vụ án phức tạp mất vài ngày để làm công việc này, vụ án đơn giản cũng mất khoảng 1 ngày. Nhưng hiện nay, nhờ có trợ lý ảo, các thẩm phán chỉ cần nhấp chuột và làm xong trong khoảng vài phút.

tich hop AI2.jpg

Trong bối cảnh đó, nhóm nghiên cứu đưa ra một số khuyến nghị cần nâng cao năng lực công nghệ số trong cơ quan nhà nước; đẩy mạnh đào tạo nhân lực có khả năng phát triển và vận hành hệ thống AI; xây dựng khung pháp lý và cơ chế rõ ràng; khuyến khích nghiên cứu, phát triển sản phẩm, giải pháp AI cho khu vực công.

“Chú trọng AI có đạo đức và quản lý rủi ro thông qua hệ thống giám sát, đánh giá tác động, đảm bảo nguyên tắc minh bạch, công bằng, không thiên vị và bảo vệ quyền riêng tư của công dân. Việt Nam cần áp dụng AI một cách có chọn lọc, phù hợp với điều kiện thực tế cũng như nhu cầu cụ thể trong khu vực công, tránh chạy theo xu hướng công nghệ một cách mù quáng để đảm bảo hiệu quả thực sự và lợi ích công cộng”, nhóm nghiên cứu đề xuất.

Ông Nguyễn Quang Đồng, Viện trưởng IPS, khẳng định ứng dụng AI trong khu vực công ở Việt Nam có tiềm năng to lớn, đặc biệt ở các khía cạnh về hỗ trợ năng lực ra quyết định chính sách, nâng cao hiệu suất công việc và cải tiến cung ứng dịch vụ công.

“Vì vậy, mỗi cơ quan cần khai mở tiềm năng này bằng việc xác định rõ ‘bài toán’ riêng của mình để lựa chọn công nghệ AI phù hợp, đồng thời đánh giá mức độ sẵn sàng của nội bộ tổ chức để xây dựng lộ trình triển khai một cách có hiệu quả”, Viện trưởng IPS gợi mở.