Tại dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, Bộ Công an bổ sung quy định điểm, trừ điểm giấy phép lái xe (GPLX).

Trước đó, dự thảo Luật trình Quốc hội khóa 15 tại kỳ họp thứ 6 không quy định điểm, trừ điểm GPLX. Tuy nhiên, Bộ Công an cho biết, qua ý kiến góp ý của một số đại biểu, cơ quan soạn thảo đã phân tích, đánh giá và nhận thấy “việc quy định điểm, trừ điểm GPLX vào dự luật là cần thiết”.

Về cách thức thực hiện, theo Bộ Công an, khi xử phạt, cơ quan chức năng sẽ căn cứ vào hành vi vi phạm cụ thể để trừ điểm. Trường hợp GPLX còn điểm, người lái xe tiếp tục được phép điều khiển phương tiện, sau 1 năm kể từ lần trừ điểm gần nhất nếu GPLX còn điểm thì được phục hồi 12 điểm. 

“Việc này không tác động trực tiếp đến các hoạt động sản xuất, kinh doanh, đời sống hằng ngày của người dân, vẫn quản lý được quá trình chấp hành pháp luật của người lái xe…”, Bộ Công an cho hay.

Trao đổi với VietNamNet, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam bày tỏ đồng tình với việc bổ sung quy định trên. 

“Quy định này giúp cơ quan quản lý giám sát, theo dõi, đánh giá được việc chấp hành pháp luật của tài xế. Thêm vào đó, doanh nghiệp, cơ quan cũng quản lý được và xem xét ký hợp đồng lao động, giám sát việc tài xế chấp hành các quy định trong suốt quá trình làm việc”, ông Quyền nói.

Theo ông Quyền, việc tính điểm trên giấy phép lái xe là một giải pháp đã được một số nước phát triển trên thế giới áp dụng. Để triển khai được việc này phải dựa trên nền tảng cơ sở dữ liệu theo dõi đầy đủ tài xế, người vi phạm.

“Làm sao phải công khai, minh bạch để người tham gia giao thông thấy mình đang ở đâu để điều chỉnh kịp thời. Song song đó, việc xử lý vi phạm cũng phải công khai minh bạch. Mọi hành vi vi phạm được giám sát xử lý kịp thời, nghiêm minh thì lúc đó việc tính điểm GPLX mới phát huy hiệu quả”, ông Quyền nói. 

xe hop dong tra hinh 1 1048.jpeg
Nhiều chuyên gia ủng hộ việc bổ sung quy định điểm, trừ điểm giấy phép lái xe. (Ảnh minh họa)

TS. Nguyễn Xuân Thủy, chuyên gia giao thông đô thị, bày tỏ quan điểm ủng hộ và đánh giá đây là quy định “rất tích cực”. Bởi vì quy định này đảm bảo được việc nâng cao ý thức và kỹ năng của người tham gia giao thông.

“Thực tế trước đây chúng ta đã có quy định điểm và trừ điểm bằng lái xe. Thời gian đó, tôi thấy nhiều tài xế rất sợ việc tăng giảm điểm nên chạy xe có ý thức chấp hành luật giao thông rất cao.

Giờ áp dụng lại quy định này là rất tốt, đồng thời cơ quan thực thi pháp luật cần nghiêm minh hơn nữa mới mong nâng cao ý thức của người tham gia giao thông”, ông Thủy góp ý.

Về mức điểm và cách thức trừ điểm, ông Thủy cho rằng Bộ Công an cần nghiên cứu một cách phù hợp, công bằng, đặc biệt áp dụng công nghệ để đảm bảo các quy định không gây phiền hà cho người dân trong quá trình xử lý.

Ngoài ra, việc xử lý vi phạm tai nạn giao thông cần đánh giá nhiều yếu tố để xem xét trừ điểm hay xử phạt hành chính. “Bởi vì tai nạn giao thông xuất phát từ nhiều yếu tố, không phải hoàn toàn do kỹ năng của người lái xe”, ông Thủy nhận định.

Một chuyên gia giao thông khác khẳng định, quy định trên là giải pháp giáo dục hữu hiệu đối với các tài xế, khắc phục được những nhược điểm của biện pháp xử phạt bấm lỗ, thu giữ bằng lái trước đây.

Tuy nhiên, việc trừ điểm bằng lái sẽ được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu chung, giúp khắc phục trường hợp người vi phạm đối phó bằng cách báo mất bằng, xin cấp lại để xóa bỏ vi phạm trước. Muốn làm được việc này, cơ sở dữ liệu về xử lý vi phạm phải liên thông toàn quốc, làm sao để dễ dàng kiểm tra, đối chiếu...

Như vậy, hệ thống cơ sở hạ tầng lưu trữ sẽ rất lớn và đòi hỏi nguồn vốn đầu tư để lực lượng chức năng ở các địa phương có thể tra cứu cũng như lưu trữ, trừ điểm người điều khiển phương tiện vi phạm. Đây là vấn đề mà cơ quan chức năng phải tính đến nếu đưa nội dung này vào dự thảo Luật. 

Bảo đảm đơn giản, hợp lý

Bộ Công an khẳng định quy định trên sẽ bảo đảm đơn giản, hợp lý, tránh phiền hà cho người vi phạm, theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa hệ thống cơ sở dữ liệu về sát hạch, cấp GPLX; hệ thống cơ sở dữ liệu về xử phạt vi phạm hành chính.

Khi có quyết định xử phạt, người lái xe sẽ nhận được thông báo của cơ quan xử phạt về việc GPLX bị trừ điểm; hệ thống cơ sở dữ liệu sẽ tự động trừ điểm (không có sự tiếp xúc giữa người có thẩm quyền xử phạt và người vi phạm nên sẽ không phát sinh tiêu cực, không trùng chéo với các hình thức xử phạt vi phạm hành chính) hoặc sau 1 năm kể từ lần trừ điểm gần nhất, nếu còn điểm thì hệ thống sẽ tự động phục hồi điểm cho người lái xe.