Cụ thể, tại buổi họp báo Quý III của Bộ NN-PTNT, ông Nguyễn Quốc Toàn - Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, cho biết, giá gạo 5% tấm xuất khẩu đang ở mức 330 USD/tấn. 

Theo ông Toản, từ cuối năm 2018, phía Bộ đã xác định năm nay xuất khẩu gạo sẽ gặp nhiều khó khăn ở các thị trường lớn như Indonesia, Bangladesh, Trung Quốc do đều giảm nhập. Trong đó, đặc biệt là Trung Quốc năm nay giảm nhập 65% gạo của Việt Nam.

“Với thị trường Trung Quốc, hiện có thêm các nước tham gia cung cấp gạo cho Trung Quốc. Việt Nam phải cạnh tranh gay gắt với các đối thủ khác. Chưa kể, vấn đề còn là một số doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam sang Trung Quốc chưa đạt được kiểm tra an toàn chất lượng”. Ông Toản nói và cho biết, có những thời điểm Trung Quốc tiến hành xả kho gạo dự trữ nên cũng giảm nhập.

{keywords}
Trung Quốc giảm nhập 65% gạo Việt Nam khiến mặt hàng của nước ta gặp nhiều khó khăn trong xuất khẩu

Đề cập đến câu chuyện giá gạo thấp nhất trong vòng 12 năm qua, thua đau đối thủ Thái Lan, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn Trần Công Thắng thông tin, trong tháng 8 và tháng 9, giá gạo tại thời điểm thấp nhất là khoảng 325 USD/tấn. Cùng thời điểm đó, giá gạo Thái Lan khoảng 350-360 USD/tấn.

Theo ông Thắng, gạo Việt gặp nhiều khó khăn trong xuất khẩu nguên nhân chủ yếu bắt nguồn từ khó khăn tại thị trường Trung Quốc, đặc biệt khi xuất khẩu qua đường biên mậu. Bởi, lượng gạo tồn kho của Trung Quốc khá cao. Gần đây, Trung Quốc liên tục xả kho gây khó khăn.

Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng tiến hành kiểm soát chặt vấn đề chất lượng, đa dạng hóa thị trường cung cấp gạo cho Trung Quốc, chuyển qua nhập khẩu lượng lớn từ Myanmar, Campuchia,... ông Thắng chia sẻ.

Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến nhận định rằng, năm nay tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn thế giới chậm lại nên nhu cầu tiêu thụ lúa gạo cũng giảm đi, đồng thời các quốc gia cũng cố gắng chủ động một phần. Ngoài ra, các hàng rào kỹ thuật, phải đáp ứng tiêu chí về an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc cũng là yếu tố gây khó khăn cho hàng Việt. 

Trước đó, báo cáo của Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản cho thấy gạo Việt Nam xuất khẩu vẫn trong tình trạng bán nhiều nhưng tiền thu ít.

Cụ thể, 9 tháng năm 2019, khối lượng xuất khẩu gạo ước đạt 5,2 triệu tấn, tăng 5,9%, song giá trị đạt 2,24 tỷ USD giảm tới gần 10% so với cùng kỳ năm ngoái.

Đáng chú ý, trong tháng 9/2019, trên thị trường thế giới, giá gạo xuất khẩu Ấn Độ tăng nhờ đồng Rupee hồi phục, đồng Baht tăng trở lại giúp giá gạo Thái Lan ổn định ở mức cao trong gần một năm qua và đắt hơn so với các đối thủ cạnh tranh khác ở châu Á. Trong khi nhu cầu tiêu thụ ảm đạm giữ giá gạo Việt Nam ở mức thấp trong vòng 12 năm.

Cụ thể, gạo đồ 5% tấm Ấn Độ tăng từ 366-374 USD/tấn lên 373-379 USD/tấn. Gạo 5% tấm của Thái Lan tuy giảm từ 410-422 USD/tấn xuống 400-418 USD/tấn (FOB Bangkok) nhưng vẫn cao hơn giá gạo của Việt Nam. Hiện gạo 5% tấm của Việt Nam giảm từ 325-330 USD/tấn xuống còn 325 USD/tấn (FOB cảng Sài Gòn).

Bảo Phương