Trục lợi nhà ở cho người nghèo, loạt nhà xã hội bán sai đối tượng

Hoán đổi đất 20% bằng đất không có trong quy định

Nêu tại Báo cáo kết quả kiểm toán năm 2020, đánh giá về chương trình NƠXH tại Hà Nội và TP.HCM, KTNN cho biết cả 2 địa phương đều thực hiện chưa đạt mục tiêu đề ra. Trong đó, Hà Nội chỉ đạt 16% tổng diện tích sàn; TPHCM đạt 69% so với kế hoạch.

TP.HCM lựa chọn chủ đầu tư, phê duyệt chủ trương đầu tư một số dự án NƠXH khi chưa có trong kế hoạch. Cụ thể, kế hoạch phát triển nhà ở giai đoạn 2016-2020 đã gồm 9 dự án được chấp thuận đầu tư từ năm 2014 trở về trước và xây dựng hoàn xong năm 2017. Chưa kể, 22 dự án đã được chấp thuận đầu tư trước khi có Chương trình phát triển nhà ở TP.HCM giai đoạn 2016-2025.

Còn tại Hà Nội có 25 dự án đã được duyệt chủ trương đầu tư nhưng chưa có trong danh mục dự án phát triển NƠXH kèm theo kế hoạch.

Tại TPHCM, một số dự án được hoán đổi 20% diện tích đất để phát triển NƠXH bằng một khu đất khác không có trong quy định như Khu dân cư và công viên Phước Thiện, Khu dân cư Hoàng Nam ở phường An Lạc quận Bình Tân

Ngoài ra, các đồ án quy hoạch phân khu xây dựng đô thị, quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 trên địa bàn quận 9, 12 và Bình Tân của TPHCM không xác định cụ thể vị trí khu vực để phát triển NƠXH. Hà Nội chưa xác định rõ quy mô quỹ đất dành cho NƠXH tại mỗi phân khu quy hoạch. Đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 có quy mô từ 10ha trở lên có tỷ lệ bố trí đất ở NƠXH chưa đạt nguyên tắc dành bình quân 25% diện tích đất ở theo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân TP.Hà Nội.

Cũng theo KTNN, một số dự án tại TPHCM được hoán đổi 20% diện tích đất để phát triển NƠXH bằng một khu đất khác không có trong quy định như Khu dân cư và công viên Phước Thiện, Khu dân cư Hoàng Nam ở phường An Lạc quận Bình Tân.

Bên cạnh đó, KTNN cho biết, việc cho phép nộp bằng tiền thay cho việc bắt buộc dành quỹ đất 20% phát triển NƠXH đối với các dự án có quy mô sử dụng đất dưới 10ha là không phù hợp với quy định của khoản 2 Điều 16 Luật Nhà ở năm 2014 và khoản 1 Điều 118 Luật Đất đai năm 2013.

TP.HCM và Hà Nội chưa có hướng dẫn, quản lý, đôn đốc các chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ nộp số tiền tương đương với giá trị quỹ đất 20% vào ngân sách địa phương để đầu tư xây dựng NƠXH.

Dự án NƠXH Trung Văn do NHS làm chủ đầu tư chưa thi công đã xuất hiện tràn lan thông tin quảng cáo, rao bán suất "ngoại giao" thu tiền chênh

KTNN cũng chỉ ra rằng, việc lập, thẩm tra, phê duyệt dự toán chưa chính xác về khối lượng, đơn giá, chưa xác định rõ diện tích chung, riêng, phương án tài chính còn sai sót làm ảnh hưởng giá bán, cho thuê.

Tại TP.HCM, KTNN kiến nghị các chủ đầu tư giảm giá trị dự toán 83 tỷ đồng đối với 5 dự án được kiểm toán chi tiết. Hà Nội cũng phải giảm chi phí quyết toán dự án đầu tư 5,2 tỷ đồng; giảm chi phí đầu tư trong phương án tính giá bán, cho thuê 17,2 tỷ đồng; yêu cầu chủ đầu tư kiểm tra, xác định khi quyết toán dự án 1,2 tỷ đồng đối với 3 dự án được kiểm toán chi tiết.

Đồng thời kiến nghị một số chủ đầu tư xác định lại chi phí đầu tư khi quyết toán các dự án đảm bảo chính xác, phù hợp với quy định làm cơ sở để xác định giá bán, cho thuê, thuê mua NƠXH.

Kết quả kiểm toán còn cho thấy một số tồn tại, bất cập về cơ chế, chính sách như chính sách ưu đãi về thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các dự án NƠXH.

Cụ thể, cơ chế ưu đãi về thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các dự án nhà ở xã hội theo quy định tại khoản 2 Điều 9 Nghị định 100/2015/NĐ-CP còn chưa thống nhất với Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.

Bán sai đối tượng, ở sai mục đích

Đáng chú ý, tại 5 dự án được kiểm toán chi tiết ở TP.HCM có 85 trường hợp người được mua, thuê NƠXH có dấu hiệu đã có nhà ở; 64 trường hợp người được mua, thuê NƠXH có giao dịch ủy quyền về NƠXH.

Tại 2 dự án ở Hà Nội được kiểm toán chi tiết có 122 khách hàng được mua, 16 khách hàng được thuê NƠXH sử dụng không đúng mục đích.

Từ nhiều năm nay, báo chí từng phản ánh rất nhiều về tình trạng NƠXH bán sai đối tượng sau đó những người này bán lại và hưởng giá chênh.

Khu "đất vàng" TQ5 (2) ở thị trấn Trâu Quỳ, huyện Gia Lâm, Hà Nội không bố trí NƠXH. Trong khi đó, một số sàn bất động sản tự nhận đang phân phối nhà ở tại dự án TQ5, giá nhà ở thấp tầng tại đây thấp cũng trên 80 triệu đồng/m2, chưa bao gồm chi phí xây dựng

Trước đó, Theo kết quả kiểm toán hoạt động chương trình nhà ở xã hội (NƠXH) của Hà Nội giai đoạn 2015-2018, đánh giá về việc phối hợp của các cơ quan chức năng trong việc phát hiện xử lý đối với các trường hợp vi phạm muc đích sử dụng NƠXH, KTNN chỉ ra rằng, các quy định hiện hành chưa rõ về trách nhiệm theo dõi, phát hiện và xử lý đối với các trường hợp vi phạm mục đích sử dụng, không đảm bảo giải quyết được đầy đủ các trường hợp vi phạm mục đích sử dụng, không để cập cơ chế phối hợp, trao đổi và cung cấp thông tin giữa các cơ quan chức năng (Sở Xây dựng, Công an). Đồng thời không ràng buộc được trách nhiệm kiểm tra, giám sát của chủ đầu tư dự án NƠXH.

“Sở Xây dựng Hà Nội chưa cung cấp được các kế hoạch kiểm tra cũng như phát hiện xử lý trường hợp vi phạm mục đích sử dụng NƠXH theo chức năng nhiệm vụ được giao” – KTNN nêu.

Từ đó, Kiểm toán kiến nghị UBND TP chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan thanh, kiểm tra rà soát để đảm bảo các dự án nhà ở xã hội được sử dụng đúng mục đích. Bên cạnh đó, cần xử lý các đối tượng mua dưới dạng công chứng hợp đồng ủy quyền toàn diện hoặc đã có nhà, không phải thu nhập thấp vẫn được mua nhà xã hội.

Mới đây, nêu tại báo cáo thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản quý II/2021, Bộ Xây dựng cũng lưu ý các địa phương về nội dung báo chí phản ánh tại một số tỉnh/thành phố như TP. HCM, Hà Nội… xuất hiện hiện tượng trên các trang thông tin về bất động sản, rất nhiều đơn vị môi giới bất động sản đã mạo danh chủ đầu tư rao bán, tìm đủ mọi cách lừa người mua đặt cọc NƠXH.

Có thể kể đến như tại chung cư NƠXH thuộc dự án Nhóm nhà ở Đông Nam đường Tố Hữu (tên thương mại NHS Trung Văn) tại ô đất HH – 02A Đông Nam đường Tố Hữu, phường Trung Văn, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Dự án được quảng cáo do liên danh Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng NHS và Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng số 4 làm chủ đầu tư.

Thời gian qua, theo thông tin từ môi giới, ngoài giá của chủ đầu tư trình sở duyệt khoảng 17 - 17,5 triệu đồng/m2, thì có 2 gói để khách hàng lựa chọn. Gói thứ nhất, khách không chọn căn hộ, chỉ chọn căn 69,8m2 thì phải đóng thêm 140 triệu đồng. Còn nếu khách muốn chọn số căn, tầng thì phải đóng tiền chênh từ 180 - 250 triệu đồng/căn. Riêng đối với căn to, lô góc thì khách đóng chênh 330 triệu đồng.

Trong khi đó, theo xác nhận của chính quyền địa phương, dự án NHS Trung Văn chưa được cấp giấy phép xây dựng. Thế nhưng, ghi nhận thực tế cho thấy, nhiều công ty đã rầm rộ quảng cáo, rao bán căn hộ và được cho là đã thu tiền cọc của khách hàng cho các suất "ngoại giao".

Hay ở dự án NƠXH Thượng Thanh của Công ty CP BIC Việt Nam và Him Lam Thủ đô, dự án NƠXH tại ngõ 214 Nguyễn Xiển (Hà Nội) “cò” vẫn đua nhau rao bán chênh dù Sở Xây dựng chưa công bố thông tin mở bán, chưa nhận hồ sơ.

Liên quan đến quỹ đất NƠXH, vừa qua, UBND TP Hà Nội có văn bản chỉ rõ dự án đầu tư xây dựng nhà ở thấp tầng để bán, xây dựng công trình bãi đỗ xe tại khu đất đấu giá TQ5 (2), thị trấn Trâu Quỳ, huyện Gia Lâm có nguồn gốc đất do trúng đấu giá không bố trí NƠXH. UBND Hà Nội đã giao Sở Xây dựng dự thảo văn bản của thành phố báo cáo Thủ tướng Chính phủ về trách nhiệm nghĩa vụ phát triển NƠXH tại dự án trên và các dự án đấu giá quyền sử dụng đất tương tự.

Thuận Phong

Khan hiếm nhà xã hội, Bộ Xây dựng cảnh báo chiêu lừa đặt cọc 'chốt' suất mua

Theo Bộ Xây dựng, thời gian gần đây xuất hiện hiện tượng trên các trang thông tin bất động sản, rất nhiều đơn vị môi giới đã mạo danh chủ đầu tư rao bán, tìm đủ mọi cách lừa người mua đặt cọc nhà ở xã hội (NƠXH).