"Việc đầu tiên các em cần làm là bồi đắp tình yêu thương"

- Giám đốc ĐHQG Hà Nội Nguyễn Kim Sơn đã có bài diễn văn khai giảng truyền cảm hứng tới học sinh trong lễ khai giảng tại Trường THPT Chuyên Khoa học tự nhiên, sáng nay ngày 5/9. VietNamNet xin trích giới thiệu bài diễn văn này.

....Nhân dịp ngày lễ quan trọng thiêng liêng đầu năm, tôi xin không bàn tới những việc sự vụ, những việc quản lý hay đầu tư cho trường. Vì những nội dung đó sẽ giải quyết trong những cuộc làm việc cụ thể. Ngày hôm nay tôi chỉ xin có mấy lời về những việc hệ trọng và sâu xa hơn.

Học sinh Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội trong lễ khai giảng. Ảnh: Xuân Toàn

“Tài năng chỉ qua tôi rèn hun đúc đặc biệt mới có"

Các em học sinh yêu mến!

Trong cuộc sống của chúng ta, có một thứ gọi là tài năng. Một trong những sứ mệnh quan trọng nhất của ĐHQG Hà Nội là phát hiện, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước từ cấp học phổ thông tới sau đại học...

Và các em học sinh thân mến, các em là những viên đá quý giữa mênh mang gạch, đá, cát, sỏi trên đời, con đường các em cần đi là trở thành những viên ngọc quý và các thầy cô trong ngôi trường này phải là những người thợ đẽo ngọc, chuyển hóa từ đá quý sang ngọc sáng long lanh.

Tài năng là tập hợp của những sự khó. Tài năng là hiếm có khó gặp, là khó thấy, khó biết, khó nhận ra, khó phát hiện, khó nuôi dưỡng, khó chấp nhận, khó phát huy và khó dùng. Người tài năng là những người có những tố chất, phẩm chất và năng lực vượt trội so với người khác, thể hiện trên các lĩnh vực khác nhau, biểu hiện ở những dạng khác nhau.

Tài năng không phải bẩm sinh đã có. Bẩm sinh chỉ là năng khiếu, là khả năng, là tiềm năng. Năng khiếu và tiềm năng phải qua tôi rèn nghiệt ngã, lâu dài, bền bỉ, mới có thể thành tài năng.

Ai đó được xem là tài năng là một may mắn, một hạnh đắc, nhưng cũng là một thử thách lớn. Tài là cái quý giá thuộc người sở hữu nó, nhưng nó cũng là tài sản quốc gia, là sự tác thành của cha mẹ, dòng tộc, quê hương, đất nước, xã hội mà có. Tài năng là tài sản của cá nhân, của gia đình và của đất nước.

Cần nhấn mạnh lại là tài năng chỉ qua tôi rèn hun đúc đặc biệt mới có. “Ngọc bất trác bất thành khí” (ngọc mà không qua đẽo gọt thì không thành đồ quý). Không qua chọn lựa thì không thấy đá quý, đá quý đẽo gọt mới thành ngọc, ngọc gia công mài dũa mới thành vật thiêng quý.

Phẩm chất năng khiếu mới chỉ là những đá quý, muốn thành ngọc - tài năng cần qua rèn luyện...

Chúng ta chỉ có thể vĩ đại được khi làm tốt, sống tốt như một người bình thường

Ở ngôi trường này, để nói cụ thể ai là tài năng thật khó, nhưng về tổng thể thì đây là tập thể của những tài năng.

Về phía các em, những gì các em có thể làm đầu tiên chưa phải là tiếp thu nhiều kiến thức, nghĩ những điều siêu khó, giải được những bài toán hay những bài tập mà nhiều người khác không giải được, mà việc đầu tiên các em cần làm là bồi đắp tình yêu thương.

Tình yêu thương với con người nói chung, với cha mẹ thầy cô và bạn bè, với người xung quanh mình.

Tình yêu thương mới là năng lượng vĩnh cửu và trong lành nuôi cho tài năng phát triển mạnh mẽ và đúng hướng.

Nó là thứ có thể cho tài năng rạng tỏa chân chính và bền vững, nó tránh cho tài năng khỏi sa vào bi kịch, hay trở thành kẻ ác xuất chúng.

Chúng ta chỉ có thể vĩ đại được khi làm tốt, sống tốt như một người bình thường.

Và các em trước hết phải tự ý thức và ứng xử với mình rằng, mình là một người bình thường. Khiêm nhường, bình dị là chỉ số nhận biết người thực tài.

Chúng ta chỉ có thể vĩ đại được khi làm tốt, sống tốt như một người bình thường.

Các em cứ lãng mạn và thoải mái ước mơ, sống hồn nhiên giữa đời như những người khác.

Các em có thể cứ vụng dại hay được quyền mắc những lỗi nhỏ mà tuổi học trò các em được quyền làm thế.

Nhưng đặc biệt không được kiêu căng, tự thỏa mãn, hay ảo tưởng quá sớm về mình.

Những tấm huy chương các loại mà các em có thể có được từ ngôi trường này là cực kỳ quan trọng và quý giá, nhưng nó mới chỉ là món quà của những cuộc chơi và mới chỉ là sự bắt đầu khởi động chuẩn bị cho chặng đường dài.

Hãy cố gắng làm tốt từng việc một, học tập toàn diện để phát triển bản thân, để chuẩn bị cho một cuộc sống hạnh phúc của chính mình trong tương lai phía trước. Các em có sống tốt mới có nhiều điều kiện thể hiện năng lực của mình.

“Người chí nhỏ hẹp dễ thỏa mãn, chí lớn sẽ đi xa”

Và điều đặc biệt các em cần làm là xác lập tầm nhìn cho mình, cần phải biết lập chí.

Mức độ thành công của sự nghiệp của một người phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có tư chất, có hoàn cảnh, nhưng phần quan trọng lại là việc lập chí của người đó như thế nào.

Có người lập chí cho việc làm giàu, người lập chí ở làm người quản lý, hay lãnh đạo, có người lập chí bình dị ở cuộc sống đi làm thuê bình thường để có lương tháng…

Có người lập chí lớn ở chỗ sắp đặt giang sơn đất nước, làm việc lớn lao cho đất nước, cho con người.

Người chí hướng nhỏ hẹp sẽ dễ thỏa mãn, người chí lớn sẽ đi xa.

Với người năng lực vừa phải chí lớn có thể khiến họ tự vượt lên chính mình.

Người giỏi chí lớn sẽ phát huy được năng lực và vươn tới thành tựu lớn và người có tài năng chí lớn sẽ thành nghiệp lớn dời non lấp bể.

Chí lớn sẽ giúp người ta đủ nghị lực vượt qua khó khăn thách thức, chí lớn khiến người ta không dễ thỏa mãn, không kiêu căng tự phụ không tự thỏa mãn trước thành công.

Chí lớn giúp người ta đón nhận thành công và thất bại một cách đúng đắn nhất. Người tài năng mà chí nhỏ hẹp thì tài năng sẽ bị uổng phí một đời.

Chí lớn thì bản thân con người theo đuổi chí lớn đó cũng lớn lao theo, sẽ sống thật ý nghĩa và những mục tiêu nhỏ bé sẽ không cố gắng mà tự nhiên đạt được.

Các em học sinh đang học tập trong ngôi trường ươm mần tài năng này, các em cần phải có chí lớn.

Chí lớn nhất là đặt ở nơi giang sơn đất nước rộng lớn, ở cộng đồng.

Đặt chí ở đó, tâm hồn các em sẽ rộng lớn, tầm nhìn sẽ vươn xa. Chí lớn phải thể hiện ở lòng mong mỏi cho đất nước phát triển sánh cùng năm châu, cho người dân thoát nghèo, cho con người sống ấm no và loài người vượt qua những nguy cơ và thách thức.

Chí lớn thì bản thân con người theo đuổi chí lớn đó cũng lớn lao theo, sẽ sống thật ý nghĩa và những mục tiêu nhỏ bé sẽ không cố gắng mà tự nhiên đạt được.

Người đó sẽ tìm được hạnh phúc và ý nghĩa tồn tại trong việc thực hiện chí hướng ấy...

Yêu thương và kỳ vọng thật nhiều ở các em!

Nguyễn Kim Sơn, Giám đốc ĐHQG Hà Nội (Tiêu đề phụ do VietNamNet đặt)