Mới đây, tổ chức AirVisual, chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực giám sát chất lượng không khí, đã công bố Báo cáo Chất lượng Không khí Toàn cầu 2018. Theo kết quả đó, Hà Nội có nồng độ bụi mịn PM 2.5 ở mức 40,8 μg/m3, là thành phố ô nhiễm thứ hai ở Đông Nam Á, sau Jakarta 45,3 μg/m3.

Nói thêm về bụi mịn PM 2.5, đây là những hạt bụi, hóa chất siêu nhỏ, có kích thước đường kính từ 2,5 micromet trở xuống, có khả năng xâm nhập vào tĩnh mạch phổi, túi phổi thông qua hoạt động hít thở từ đó gây ra các bệnh về đường hô hấp như hen suyễn, tim mạch, đột quỵ, thậm chí còn làm tăng nguy cơ ung thư.

Mức an toàn mà tổ chức y thế giới WHO khuyến cáo là 0-12 μg/m3. Với nồng độ bụi mịn 40,8 μg/m3 thành phố Hà Nội đang bị xếp hạng mức cảnh báo màu vàng, được cho là ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của nhóm người đề kháng kém như người già và trẻ nhỏ.

{keywords}
14 thành phố ô nhiễm khói bụi nhất thế giới, trong đó có Hà Nội. Ảnh: AirVisual

Điều đáng lo ngại, những hạt bụi mịn này có kích thước rất nhỏ nên không thể phòng tránh bằng cách bình thường. Khẩu trang y tế được bán ở các hiệu thuốc dường như vô dụng trước bụi mịn 2.5 PM.

Nguyên nhân ô nhiễm có thể bắt nguồn từ khí thải của ô tô xe máy, do các hoạt động xây dựng hoặc những nhà máy phụ cận tạo ra. Trong khi chờ đợi môi trường được cải thiện, người dân chỉ có thể tự bảo vệ mình bằng những vật dụng sau đây.

Khẩu trang chuyên dụng

Không giống như khẩu trang thông thường, các loại khẩu trang chuyên dụng được cấu tạo từ nhiều lớp bông đặc biệt, cùng với than hoạt tính đan xen lẫn nhau nhằm giữ không cho bụi mịn đi qua.

Dùng khẩu trang là cách bảo vệ duy nhất đối với những người đi xe máy. Trên thị trường có rất nhiều hãng khẩu trang khác nhau, để tránh tiền mất tật mang thì người dùng chỉ nên mua của những thương hiệu uy tín.

Với những loại khẩu trang tốt, tái sử dụng được nhiều lần như nhập khẩu có giá lên tới 700-800 nghìn đồng/chiếc.

{keywords}
Giá một chiếc khẩu trang có thể lên tới gần một triệu đồng. Ảnh: Vogmask

Ở Việt Nam, khẩu trang trong nước sản xuất cũng rất được ưa chuộng. Giá thành đa dạng, có loại chỉ 30 ngàn đồng/chiếc. Mặc dù nhà sản xuất khuyến cáo chỉ nên sử dụng 1 lần rồi bỏ nhưng chúng ta cũng có thể giặt sạch, bảo quản khô thoáng để tái sử dụng cho tiết kiệm. Điểm hạn chế là trên thị trường có rất nhiều khẩu trang hàng giả, hàng nhái nên khi mua khách hàng cần chọn nhà cung cấp uy tín.

Chú ý nên chọn mua các loại khẩu trang đạt chuẩn N95, N99 (lọc 95%, 99% vi khuẩn bụi bẩn theo tiêu chuẩn Mỹ)

Ngoài ra, người sử dụng cũng nên quan tâm đến kiểu dáng của khẩu trang. Khẩu trang tốt phải là loại ôm kín, sát mặt, không cho không khí lọt qua khe cằm vào mũi. Khi dùng có thể bạn cảm thấy loại khẩu trang này bí hơi rất nhiều so với khẩu trang vải thông thường nhưng đó là cách đảm bảo không khí được lọc sạch trước khi đến mũi chúng ta. Với những người hoạt động mạnh, có thể tham khảo loại khẩu trang có van thoát hơi.

Máy lọc không khí

Đối với những gia đình có trẻ nhỏ hoặc người bị mắc bệnh hô hấp, việc sắm một chiếc máy lọc không khí rất đáng để lưu tâm.

{keywords}
Cấu tạo của máy lọc không khí gần giống một chiếc quạt. Ảnh: Truereview

Những chiếc máy lọc không khí có cấu tạo gần giống như một chiếc quạt. Không khí trong phòng sẽ được hút vào thân máy và đẩy ra ngoài sau khi đã đi qua lớp màng lọc. Lớp màng lọc này có nhiệm vụ giữ bụi bẩn, vi khuẩn, nấm mốc. Một số máy hiện đại còn có thêm tính năng bù ẩm, tạo ion, bắt muỗi v.v…

Một chiếc máy lọc không khí mới tại siêu thị có giá từ 2-5 triệu đồng, tùy vào công suất máy và các tính năng kèm theo. Lớp màng lọc HEPA trong máy có tuổi trung bình từ 2-3 năm. Sau khi hết hạn sử dụng, có thể dễ dàng thay mới với giá 700-800 ngàn đồng/tấm.

Ngoài các biện pháp bảo vệ sức khỏe cá nhân, mỗi người dân cũng phải giữ ý thức bảo vệ môi trường chung bằng cách tăng cường sử dụng phương tiện công cộng, tiết kiệm năng lượng trong gia đình, không sử dụng các thiết bị khi không cần thiết. Hạn chế ra ngoài vào thời gian cao điểm.

Hoàng Hiệp