Snowden chính thức xin tị nạn tại Nga

Edward Snowden đang bị Mỹ truy nã vì tiết lộ chi tiết các chương trình theo dõi bí mật của chính phủ Mỹ.

Cơ quan Nhập cư Liên bang Nga xác nhận Snowden đã hoàn tất những giấy tờ cần thiết tại sân bay Sheremetyevo của Moscow, nơi anh này trú ẩn suốt 3 tuần qua.

Snowden chạy trốn sau khi tiết lộ chi tiết các chương trình do thám bí mật của chính phủ Mỹ. Anh này hiện không có giấy tờ đi lại vì đã bị Mỹ thu hồi hộ chiếu, do vậy Snowden không thể đến một số nước Latinh tị nạn dù đã được họ chấp nhận.

"Anh ta đã đi đến kết luận cần phải viết đơn xin tị nạn tạm thời, và thủ tục này vừa mới được thực hiện", trích lời Anatoly Kucherena, luật sư giúp Snowden làm giấy tờ. "Giờ đây anh ta sẽ không đi đâu cả. Anh ta dự định ở lại Nga", ông Kucherena nói và cho biết thêm rằng Snowden đã nhấn mạnh trong đơn xin tị nạn rằng anh ta phải đối mặt với khả năng tra tấn và hành hình nếu trở lại Mỹ.

Trong khi đó, Nhà Trắng đã nhắc lại lập trường của Mỹ rằng Snowden cần bị trục xuất và hầu tòa ở Mỹ. Nhân vật này sẽ không được phép di chuyển quốc tế trừ việc quay trở lại Mỹ", phát ngôn viên Jay Carney khẳng định.

"Anh ta không phải là một nhà hoạt động nhân quyền. Anh ta không phải một người bất đồng chính kiến. Anh ta đã bị buộc tội tiết lộ tài liệu mật", Carney nói thêm.

Theo luật sư Kucherena, nếu đơn của Snowden được chấp nhận, anh ta sẽ được tự do làm việc và đi lại ở Nga.

Hãng tin Interfax của Nga dẫn lời Kucherena rằng ông đã hỏi Snowden liệu anh ta có tôn trọng một yêu cầu từ Tổng thống Vladimir Putin là không làm hại các lợi ích Mỹ nếu có thể rời sân bay hay không. Snowden trả lời rằng: "Tôi sẽ tôn trọng điều kiện này".

Các nhà chức trách Nga cho hay, Snowden có thể sẽ được đưa tới một cơ sở dành cho những người lánh nạn tại sân bay trong khi đơn của anh ta được xem xét. Tiến trình này kéo dài không quá 3 tháng.

Một phát ngôn viên Tổng thống Nga cho hãng tin Interfax hay rằng ông Putin vẫn chưa phản hồi về nguyện vọng của Snowden và quyết định liệu có chấp nhận hay không không phải là do ông đưa ra. Mặc dù vậy, theo giới quan sát, một quan chức Nga nào đó thực hiện trách nhiệm này chắc chắn sẽ làm theo ý của "sếp" mình.

Tổng thống Putin biết rõ những nhạy cảm liên quan đến vụ Snowden và vấn đề này nhiều khả năng sẽ phủ bóng các cuộc hội đàm của ông với người đồng nhiệm Mỹ Barack Obama, người dự kiến sẽ thăm Nga vào tháng 9 tới.

Snowden tới Nga ngày 23/6 từ Hongkong, điểm đến đầu tiên của anh ta sau khi rời Mỹ và là nơi anh ta đưa ra các tiết lộ của mình. Đến ngày 12/7, Snowden tổ chức một cuộc họp báo trong khu quá cảnh của sân bay Sheremetyevo và tuyên bố ý định xin tị nạn tại Nga.

Trước đó, Snowden đã gửi thư xin tị nạn chính trị tới ít nhất 21 quốc gia song bị phần lớn các nước đó từ chối. Chỉ 3 nước phản hồi tích cực là Bolivia, Nicaragua và Venezuela song Snowden không thể đến được các nước này vì không có giấy tờ đi lại.

Thanh Hảo (Theo BBC, Reuter)