Vũ khí hóa học của Syria phải bị phá hủy hoặc di dời vào giữa năm 2014 theo như thỏa thuận ngày 14/9 giữa Nga và Mỹ.
Theo kế hoạch trên, chính quyền của Tổng thống Assada có một tuần để giao nộp một danh sách đầy đủ về kho vũ khí hóa học của nước này.
Nếu Syria không tuân thủ, thỏa thuận sẽ được thực thi bằng sức mạnh quân sự hoặc đe dọa trừng phạt theo một nghị quyết được Liên Hợp Quốc hậu thuẫn.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov và người đồng nhiệm Mỹ John Kerry thông báo về kế hoạch chấm dứt chương trình vũ khí hóa học của Syria sau ngày bàn bạc thứ 3 tại Geneva, Thụy Sĩ.
Ngoại trưởng Mỹ đã vạch ra một số điểm trong kế hoạch, trong đó, cộng đồng quốc tế sẽ nhanh chóng kiểm soát vũ khí hóa học của Syria. Ông cũng nhấn mạnh Nga, Mỹ sẽ toàn tâm với việc phá hủy hoàn toàn không chỉ kho vũ khí hóa học của Syria mà còn với cả năng lực sản xuất và tinh chế của nước này.
Syria sẽ trở thành thành viên của Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW), quy định việc sử dụng và sản xuất vũ khí hóa học là bất hợp pháp.
Hôm 14/9, LHQ cho biết, đã nhận được toàn bộ tài liệu cần thiết để Syria gia nhập Hiệp ước về vũ khí hóa học và nước này sẽ phải tuân thủ các quy định của hiệp ước bắt đầu từ 14/10.
Damascus phải đệ trình một danh mục các loại vũ khí có liên quan, gồm tên, loại, số lượng vũ khí hóa học, loại đạn dược, địa điểm và hình thức cất giữ, các cơ sở sản xuất, nghiên cứu và phát triển, trong vòng một tuần "chứ không phải 30 ngày".
"Chính phủ Syria phải cho phép OPCW, Liên Hợp Quốc và các nhân viên hỗ trợ quyền kiểm tra bất kỳ và mọi địa điểm ở Syria ngay lập tức, không giới hạn", Ngoại trưởng Nga sau đó nói thêm, việc đảm bảo an toàn cho mọi thanh tra quốc tế không chỉ là trách nhiệm của chính phủ Syria mà còn của cả quân nổi dậy ở nước này.
Hiện chưa có quyết định ai sẽ đảm trách việc phá hủy kho vũ khí dù việc phá hủy vũ khí bên ngoài Syria và dưới sự giám sát của OPWC sẽ là tối ưu.
Về mặt lịch trình, Ngoại trưởng Kerry nói, các thanh tra LHQ sẽ có mặt tại Syria trước tháng 11 và việc phá hủy vũ khí hóa học sẽ hoàn tất vào giữa 2014.
- Hoài Linh (Theo BBC,Rian)