Ông Trump có thể thắng kiện Google, Twitter và Facebook?

Ông Trump bị Twitter, Facebook và YouTube khóa tài khoản ngay sau khi những người biểu tình ủng hộ tấn công trụ sở Quốc hội Mỹ, gây bạo loạn chết người trên Đồi Capitol ngày 6/1, vì lo ngại ông có thể kích động bạo lực hơn nữa.

Cựu Tổng thống Donald Trump. Ảnh: Vox

Cựu lãnh đạo Nhà Trắng hôm 7/7 đã nộp đơn kiện cả 3 công ty chủ quản những nền tảng xã hội nói trên lên tòa án liên bang ở Miami, với lí do các bị đơn đã vi phạm Tu chính án thứ nhất, kiểm duyệt ông và những nhân vật bảo thủ khác một cách trái phép. Động thái đánh dấu bước ngoặt mới trong cuộc chiến dai dẳng giữa ông và các đại gia công nghệ thế giới. 

Tuy nhiên, các học giả luật nhận định, ông Trump khó có khả năng thắng kiện.

Paul Barrett, Phó giám đốc Trung tâm Doanh nghiệp và nhân quyền Stern thuộc Đại học New York giải thích trên báo The Guardian rằng: "Ông Trump viện dẫn Tu chính án thứ nhất làm căn cứ khởi kiện là hoàn toàn sai. Bản Hiến pháp sửa đổi đầu tiên áp dụng cho việc kiểm duyệt của chính phủ hoặc các quy định về phát ngôn. Nó không ngăn các tập đoàn khu vực tư nhân quản lý nội dung trên các nền tảng của họ".

Theo mục 230 của Đạo luật Chuẩn mực truyền thông năm 1996, các nền tảng mạng xã hội được phép tùy ý kiểm duyệt dịch vụ của họ, chừng nào họ đang hành động với “thiện chí”. Luật nói chung cũng miễn trừ trách nhiệm cho các công ty internet đối với những tài liệu mà người dùng đăng tải.

Tuy nhiên, ông Trump và những người bảo thủ khác từ lâu lập luận rằng, Twitter, Facebook và các mạng xã hội khác đã lạm dụng biện pháp bảo vệ đó và cần bị tước bỏ quyền miễn trừ hoặc ít nhất phải giành được quyền miễn trừ bằng cách đáp ứng các yêu cầu do chính phủ đặt ra.

Cả ba vụ kiện đều yêu cầu tòa án buộc bị đơn phải bồi hoàn những thiệt hại không xác định, tuyên bố mục 230 là vi phạm Hiến pháp và khôi phục các tài khoản mạng xã hội của cựu Tổng thống cũng như của các nguyên đơn khác gồm một số ít người đã bị xóa bài đăng hoặc vô hiệu hóa tài khoản cá nhân.

Suốt nhiều thập kỷ qua, Eric Goldman, giáo sư luật tại Đại học Santa Clara ở bang California đã nghiên cứu hơn 60 vụ kiện tương tự nhưng thất bại trong nỗ lực kiện các công ty internet vì đã chấm dứt hoặc tạm ngưng tài khoản của người dùng. Ông nhận định, các vụ kiện của ông Trump khó có khả năng tiến xa.

Giáo sư Goldman hoài nghi cựu Tổng thống đang có trong tay mánh lới nào đó giúp đảo ngược tình thế. Học giả này tin, ông Trump có thể đang theo đuổi các vụ kiện nhằm thu hút sự chú ý của dư luận và truyền tải thông điệp, rằng ông đang chống lại những "gã khổng lồ công nghệ quỷ quyệt ở Thung lũng Silicon". Thời còn đương chức lãnh đạo chính phủ, ông Trump năm ngoái đã ký một sắc lệnh hành pháp chống lại mục 230.

Vera Eidelman, một luật sư làm việc cho Liên đoàn Tự do dân sự Mỹ (ACLU) cũng có cùng quan điểm. Chuyên gia này nói, các vụ kiện của ông Trump là “vô ích” vì các mạng xã hội lớn là các tổ chức tư nhân, được Tu chính án cấp quyền kiểm soát nội dung mà họ xuất bản. Bà Eidelman lưu ý thêm, ông Trump đã tuyên bố vô căn cứ rằng các mạng xã hội trên đã tuân theo áp lực từ chính phủ trong việc kiểm duyệt nội dung của họ.

Khi các cuộc chiến chống độc quyền tiếp tục, đã có các cuộc thảo luận về cách giải quyết sức mạnh và ảnh hưởng quá lớn của các gã khổng lồ công nghệ đối với người dùng. Tuy nhiên, ý tưởng về cách giải quyết vấn đề rất khác nhau. Theo các chuyên gia, những vụ kiện của ông Trump không thực sự liên quan nhiều đến các vấn đề chống độc quyền.

Cho đến hiện tại, Facebook, Google và Twitter đều từ chối đưa ra bình luận về diễn biến mới.

“Hiện có một cuộc tranh luận quan trọng được đặt ra, về những loại nghĩa vụ mà Tu chính án thứ nhất có thể áp đặt đối với các tổ chức tư nhân có ảnh hưởng nhiều đến hoạt động thảo luận của công chúng, cũng như mức độ tự do của Quốc hội trong việc điều chỉnh hoạt động của các tổ chức tư nhân ấy. Song, khiếu nại của ông Trump khó có khả năng thêm thắt điều gì đó vào cuộc tranh luận này”, Jameel Jaffer, Giám đốc điều hành Viện Tu chính án thứ nhất Knight thuộc Đại học Columbia bình luận.

Chuyên gia Evan Greer, đến từ tổ chức các quyền kỹ thuật số "Đấu tranh vì tương lai", cáo buộc động thái của ông Trump nhằm đánh lạc hướng "những lo ngại chính đáng" về việc kiểm duyệt các nội dung ngẫu nhiên đã tác động tiêu cực đến những cộng đồng bị thiệt thòi ra sao.

“Dù thật ngớ ngẩn khi giả vờ rằng những quyết định kiểm duyệt của các hãng công nghệ lớn không có tác động đáng kể đến quyền tự do ngôn luận, nhưng Tu chính án thứ nhất cho phép các nền tảng tư nhân đưa ra quyết định kiểm duyệt mà họ muốn với tư cách là các tổ chức phi chính phủ. Đây không phải là một vụ kiện. Đây có thể là một kế hoạch gây quỹ", bà Greer nói.

Thực tế, kể từ khi rời Nhà Trắng, ông Trump đã vài lần úp mở về khả năng tái tranh cử tổng thống vào năm 2024. Trong chiến dịch quảng cáo nhằm gây quỹ cho đảng Cộng hòa hồi đầu tháng 6, ông thậm chí cam kết sẽ "giành lại Nhà Trắng" và GOP sẽ kiểm soát cả Hạ viện cũng như Thượng viện "sớm hơn" mọi người nghĩ.

Hôm 4/6, cựu Tổng thống đã có phản ứng gay gắt sau khi Facebook thông báo, lệnh "cấm cửa" ông trên mạng xã hội này sẽ kéo dài 2 năm, đồng nghĩa tài khoản của ông sẽ bị đình chỉ ít nhất cho đến tháng 1/2023, qua dịp bầu cử giữa kỳ Mỹ diễn ra năm 2022. Ông Trump thậm chí dọa sẽ trả đũa Tổng giám đốc điều hành Facebook khi ông trở lại Nhà Trắng.

Nhóm của ông Trump hồi đầu tháng 7 đã âm thầm cho trình làng một nền tảng mạng xã hội mới có tên GETTR nhằm "chống văn hóa tẩy chay, thúc đẩy lẽ thường, bảo vệ tự do ngôn luận, thách thức độc quyền truyền thông xã hội và tạo ra nền tảng thực sự cho các ý tưởng". Song, ngay ngày đầu ra mắt với hơn 500.000 người sử dụng, GETTR đã bị các tin tặc tấn công.

Trước đó, hồi đầu tháng 5, ông Trump từng cho kích hoạt trang trực tuyến nhan đề "Từ bàn làm việc của Donald J. Trump", trông rất giống tài khoản Twitter của ông hồi còn đương chức. Song, không rõ vì lí do gì, ông Trump đã lặng lẽ cho đóng cửa trang này không lâu sau đó.

Cựu tổng thống được tin đang tìm mọi cách xuất hiện trực tuyến thường xuyên, để duy trì kết nối với những người ủng hộ và truyền tải các thông điệp, trong bối cảnh bị các nền tảng mạng xã hội lớn cắt đứt cắt đứt những kênh liên lạc kiểu này.

Tuấn Anh

Ông Trump đệ đơn kiện Google, Twitter và Facebook

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, lý do ông đệ đơn kiện ba hãng công nghệ trên là do cảm thấy bản thân là “nạn nhân của sự kiểm duyệt”.

Đội ngũ của ông Trump âm thầm ra mắt mạng xã hội mới

Đội ngũ của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã âm thầm ra mắt một nền tảng mạng xã hội mới vào ngày 1/7.