Ông Trump. Ảnh: AP |
Vụ luận tội cựu Tổng thống Donald Trump với cáo buộc kích động bạo loạn tại trụ sở Quốc hội Mỹ ngày 6/1 đã làm dấy lên những đồn thổi trên mạng rằng, ông Trump sẽ mất một số đặc quyền dành cho cựu Tổng thống.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia pháp lý, với luật hiện hành, ông Trump sẽ vẫn giữ được một số đặc quyền như lương hưu, văn phòng và được bảo vệ ngay cả khi ông bị Thượng viện kết tội trong phiên xử luận tội sắp tới.
Ông Trump vẫn giữ được một số quyền lợi là nhờ Đạo luật cựu Tổng thống, theo Reuters.
Luật Cựu tổng thống quy định những gì?
Luật này được ban hành năm 1958, đề cập tới những quyền lợi suốt đời dành cho các cựu Tổng thống. Nó bao gồm có "không gian văn phòng thích hợp", được mật vụ bảo vệ và được cấp khoảng 100.000 USD/năm để trang trải chi phí nhân viên và lương hưu 220.000 USD/năm.
Luật này được ban hành để hỗ trợ tài chính cho cựu Tổng thống Harry Truman, khi ông rời Nhà Trắng vào năm 1953 và đối mặt với khoản nợ lớn phát sinh từ hoạt động kinh doanh không thành công từ trước khi làm Tổng thống.
Với ông Trump, những quyền lợi hàng năm của ông sẽ vượt quá 1 triệu USD. Mỗi năm, Mỹ chi khoảng 4 triệu USD cho bốn cựu tổng thống hiện còn sống, báo cáo của Quỹ liên đoàn những người đóng thuế quốc gia - một tổ chức giám sát chi tiêu của Chính phủ Mỹ cho thấy.
Đặc quyền giá trị nhất dành cho các cựu tổng thống là không gian văn phòng. Cựu Tổng thống Bill Clinton, George W. Bush và Barack Obama mỗi người đều được cấp hơn 500.000USD phí thuê văn phòng, báo cáo cho thấy.
Cựu tổng thống bị tước đặc quyền khi nào?
Theo giáo sư luật học Brian Kalt của Đại học bang Michigan, Tổng thống sẽ mất các quyền lợi nếu họ bị phế truất trong thời gian tại nhiệm. Nếu chỉ bị Hạ viện luận tội thì các quyền lợi không bị ảnh hưởng.
Nhiều nghị sĩ đã kêu gọi phế truất ông Trump trong những ngày cuối của nhiệm kỳ, song không thành công. Do đó các quyền lợi của ông Trump vẫn được giữ nguyên.
Tuy nhiên, có một điểm phải lưu ý, đó là luật luôn thay đổi. Một số người cho rằng Luật Cựu tổng thống là không thích hợp, do các tổng thống thời hiện đại có nhiều cơ hội kiếm tiền và không cần sự trợ giúp của công chúng sau khi hết nhiệm kỳ.
Năm 2016, các nghị sĩ đảng Cộng hòa đã đưa ra một dự luật nhằm giới hạn ngân sách dành cho cựu tổng thống. Tổng thống Obama đã bác bỏ dự luật này. Ông cho biết đồng ý với việc cần cải tổ song dự luật sẽ đặt gánh nặng phi lý và phiền hà lên văn phòng các cựu tổng thống.
Nếu quốc hội cải tổ luật, cơ quan này phải tiến hành theo cách không nhằm vào ông Trump, giáo sư Kalt nói. Việc cải tổ có thể bị coi là trái pháp luật nếu nhằm lên án một người cụ thể.
Ai quyết định nơi đặt văn phòng cựu Tổng thống?
Giáo sư Kalt cho phép, luật cho phép ông Trump lựa chọn vị trí văn phòng. Nếu ông Trump lập văn phòng ngay tại mảnh đất mà ông sở hữu, người đóng thuế sẽ phải trả tiền cho ông Trump để thuê chính bất động sản mà ông sở hữu.
Trong một thông báo đưa ra ngày 25/1, ông Trump tuyên bố lập văn phòng cựu tổng thống tại chính nơi ở của ông tại Mar-a-Lago, Florida. Các nhân viên văn phòng sẽ làm việc tại một tòa nhà tách rời nhưng ở trong khuôn viên khu nghỉ này.
Hoài Linh
Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo trong phiên xử luận tội ông Trump?
Vào chiều 25/1 (giờ Mỹ), báo cáo luận tội cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump dã chính thức được hạ viện chuyển giao cho thượng viện.
Ông Trump chỉ bị khiển trách nếu luận tội bất thành?
Một số nhà lập pháp Mỹ đã tính đến khả năng khiển trách ông Trump, trong trường hợp cựu tổng thống Mỹ được Thượng viện tuyên trắng án.