1. Khi cả châu Âu chờ Bayer Leverkusen của Xabi Alonso kéo dài chuỗi kỷ lục bất bại (lên con số 52) thì Atalanta của Gian Piero Gasperini xuất hiện theo cách ấn tượng nhất.

Atalanta Leverkusen Europa League.jpg
Cổ tích có hậu của Atalanta

"La Dea" (Nữ thần), biệt danh của Atalanta, đội bóng khiêm tốn đến từ Bergamo, miền bắc Italy, vốn luôn nằm dưới cái bóng của những người hàng xóm Inter và Milan trong suốt chiều dài lịch sử, đã ngăn cản bước tiến phi thường của Bayer Leverkusen.

Atalanta xuất sắc chặn đứng chuỗi 51 trận bất bại của Leverkusen trong 90 phút trận chung kết trên sân Aviva (Dublin, Ireland), qua đó trở thành nhà vô địch Europa League, chiếc cúp châu Âu đầu tiên trong lịch sử CLB.

Từ đầu đến cuối, Atalanta với lối chơi rực lửa khiến cho Leverkusen nghẹt thở không có thời gian nghỉ ngơi.

Ederson - cầu thủ người Brazil mà Barcelona khao khát sở hữu để lấp vào khoảng trống Busquets để lại trong một năm qua - như người khổng lồ ở giữa sân. Tiền vệ 24 tuổi áp đảo trước Xhaka để giúp Atalanta làm chủ tuyến giữa.

Nhờ sự vượt trội của hàng tiền vệ, tiền đạo Ademola Lookman - được ví như một người du mục với các chuyến đi từ Anh đến Đức và Italy - thổi bùng trận chung kết với cú hat-trick đáng kinh ngạc.

Atalanta Leverkusen.jpg
Atalanta khiến Leverkusen tan chảy

Lookman và Atalanta tung những cú đánh khiến Leverkusen tê liệt. Nhà vô địch Bundesliga thua trận đầu tiên trong mùa giải trong lần thứ 2 tham dự một trận chung kết cúp châu Âu (sau Champions League 2002). Một kỷ lục có cái kết đắng.

2. "Gasperini đã hỗ trợ tôi bằng cách cho tôi thi đấu nhiều phút và chơi thứ bóng đá tấn công", Lookman giải thích sau khi cầm trên tay giải thưởng Cầu thủ xuất sắc nhất trận chung kết.

Tiền đạo 26 tuổi người Nigeria, người từng mài mòn băng ghế dự bị của Everton, Leicester, RB Leipzig và Fulham trước khi đến Bergamo, làm tan chảy hàng thủ Leverkusen.

"Trong mọi cuộc trò chuyện, Gasp cho tôi thấy rằng tôi có thể chơi một thứ bóng đá hoàn toàn khác. Ông dạy tôi suy nghĩ khác biệt và đưa tôi lên một tầm cao mới".

Gasperini được công nhận như một trong những nhà cầm quân mang tính biểu tượng nhất châu Âu thời điểm này. Ông có ảnh hưởng không chỉ với Serie A, mà cùng Atalanta trở thành hình mẫu cho châu Âu và thế giới.

Trong trận chung kết Europa League, chiến lược gia 66 tuổi bố trí đội hình 3-4-2-1 cơ động hơn rất nhiều so với bộ khung tương tự của Xabi Alonso - người sử dụng 4 trung vệ đá chính theo phong cách Pep Guardiola (riêng trung vệ Stanisic đá cánh phải).

Atalanta Leverkusen 3 0.jpg
Atalanta chiến thắng xứng đáng

Khả năng di chuyển rộng của Lookman, Scamacca, De Keteleare, Ruggeri, Koopmeiners và Ederson khiến Leverkusen mất kết nối.

Không ai còn thấy sức mạnh của cặp tiền vệ trung tâm Xhaka và Palacios, Frimpong như đi lạc, trong khi Florian Wirtz đánh mất sự sáng tạo. Grimaldo, hậu vệ trái ghi 12 bàn mùa này, cũng mất hút.

Tất cả những gì Leverkusen thể hiện là một hàng thủ gồng mình chống áp lực. Kết quả, Lookmann ghi 2 bàn sau chưa đầy nửa tiếng đồng hồ (12' và 26'), rồi ấn định kết quả 3-0 giữa hiệp 2 (75').

3. Mùa giải 2023-24, Leverkusen nổi tiếng với thứ bóng đá tốc độ và những màn ngược dòng ngoạn mục ngay cả khi trận đấu chỉ còn tính bằng giây.

Ở Dublin, những điều tốt nhất mà thầy trò Xabi Alonso thể hiện trong suốt 9 tháng qua hoàn toàn biến mất. Leverkusen như rơi vào vũng lầy ngay trước vòng cấm của mình và không thể thoát ra.

Gasperini Atalanta Leverkusen.jpg
Gasperini có trận đấu cao tay hơn Alonso

Các trung vệ của Leverkusen từng rất chắc chắn trong 51 trận trước đó trở nên mất tự nhiên bởi tính linh hoạt mà Atalanta triển khai.

Hệ thống 4 trung vệ của Alonso là bệ phóng giúp Leverkusen vượt qua Bayern Munich và vô địch Bundesliga. Giờ đây, trước Atalanta, cũng với cách bố trí quen thuộc, những người này rơi vào tình huống không tự nhiên và trở thành trở ngại về mặt tổ chức chiến thuật.

Khi các trung vệ bối rối và bộc lộ nhiều khuyết điểm, các tuyến của Leverkusen cũng bị ảnh hưởng. Từng vị trí trở nên bất an và lúng túng mỗi khi Atalanta lên bóng.

"Chúng tôi không tìm thấy khoảng trống. Atalanta có thể lực tốt hơn, tranh chấp tốt hơn. Nói cách khác, họ giỏi hơn trong trận này", Xabi Alonso thừa nhận.

Atalanta đã hạ knock-out Leverkusen, buộc đối thủ quỳ gối. Vinh quang cho Gasperini dũng cảm, tác giả câu chuyện cổ tích kỳ diệu mà "Nữ thần" là nhân vật chính.