Theo nội dung Tờ trình về Dự án Luật Trợ giúp pháp lý (sửa đổi), để tạo thuận lợi hơn cho người dân tiếp cận và sử dụng dịch vụ trợ giúp pháp lý, Dự thảo Luật bổ sung cơ chế cho phép người được trợ giúp pháp lý gửi đơn yêu cầu trợ giúp pháp lý qua hệ thống trực tuyến điện tử để được xem xét, chấp nhận thụ lý vụ việc (khoản 2 Điều 28).
Bên cạnh đó, việc yêu cầu trợ giúp pháp lý có thể do tổ chức, cá nhân khác yêu cầu cho người được trợ giúp pháp lý (khoản 1 Điều 28); quy định phải trả lời ngay về việc thụ lý sau khi kiểm tra các nội dung yêu cầu trợ giúp pháp lý (khoản 2 Điều 29); quy định trường hợp thụ lý yêu cầu trợ giúp pháp lý khi chưa có giấy tờ chứng minh là người được trợ giúp pháp lý nếu có căn cứ đòi hỏi phải thực hiện TGPL ngay nhằm tạo cơ chế linh hoạt trong việc bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho người được trợ giúp pháp lý (khoản 3 Điều 29).
Bên cạnh đó, để kịp thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người được trợ giúp pháp lý trong quá trình tố tụng, Dự thảo Luật đã quy định trong thời hạn là 12 giờ kể từ khi nhận được đề nghị của người được trợ giúp pháp lý, cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng có trách nhiệm thông báo cho Trung tâm tại địa phương để đề nghị cử người thực hiện trợ giúp pháp lý tham gia tố tụng (khoản 3 khoản 31).
Trong thời hạn không quá 12 giờ kể từ khi thụ lý vụ việc, tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý phải cử người thực hiện trợ giúp pháp lý trong trường hợp người được trợ giúp pháp lý là người bị bắt yêu cầu trợ giúp pháp lý (khoản 2 khoản 31).
Theo bà Vũ Thị Hường, Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp, dự thảo Luật Trợ giúp pháp lý (sửa đổi) đã mở rộng nhóm cộng tác viên trợ giúp pháp lý theo hướng đương tương với trợ giúp viên pháp lý và không thuộc một trong các trường hợp:
“Đang là cán bộ, công chức; sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân; viên chức đang trong thời hạn bị xử lý kỷ luật; đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự; đã chấp hành xong bản án, quyết định về hình sự của Tòa án mà chưa được xóa án tích”.
Ngoài ra, các địa phương đều có thể có cộng tác viên trợ giúp pháp lý mà không giới hạn chỉ “vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn” như quy định của Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017.
Tại Hội đồng thẩm định dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Trợ giúp pháp lý diễn ra hôm 5/12, ông Phan Chí Hiếu - Thứ trưởng Bộ Tư pháp nhất trí về sự cần thiết phải sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 nhằm xử lý các vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, đồng thời kịp thời thể chế hóa một số chủ trương, đường lối của Đảng, nhất là chủ trương về cải cách bộ máy nhà nước, thực hiện mô hình chính quyền 3 cấp, đẩy mạnh chuyển đổi số, phân cấp, phân quyền.
Thứ trưởng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu bổ sung các nội dung lượng hóa số điều dự kiến sửa đổi, bổ sung vào Tờ trình để có cơ sở khẳng định rõ hơn là luật sửa đổi, bổ sung một số điều, không phải là sửa đổi luật.
Bên cạnh đó, tiếp tục rà soát các chủ trương của Đảng, hệ thống pháp luật hiện hành và thực tiễn hoạt động trợ giúp pháp lý, từ đó đề xuất việc sửa đổi, bổ sung thêm một số nội dung khác phù hợp và lược bỏ những nội dung không thực sự cần thiết; đối chiếu, so sánh dự thảo Luật với các văn bản pháp luật có liên quan khác, đặc biệt là Bộ luật Tố tụng hình sự, Bộ luật Tố tụng dân sự để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Theo Thứ trưởng Phan Chí Hiếu, cũng cần cân nhắc quy định bổ sung điều kiện tiêu chuẩn hoặc tiêu chí thành lập chi nhánh trợ giúp pháp lý ngay trong Luật để làm cơ sở cho Chính phủ ban hành quy định chi tiết...
T.Nhung
.svg){kind=icon}
