- Bộ phim minh chứng sức mạnh sáng tạo của ngôn ngữ điện ảnh có thể đem lại một tác phẩm tuyệt vời, ngay cả khi câu chuyện gốc mà nó chuyển thể dựa trên một tập không lấy gì làm xuất sắc trong bộ tiểu thuyết cùng tên.

Không cần phải tung chiêu dọa dẫm khán giả ngay phút đầu, Đấu trường sinh tử 2: Bắt lửa chậm rãi kể tiếp những sự kiện mà loạt phim đã bỏ lại ở phần 1. Tức sau khi Katniss Everdeen (Jennifer Lawrence) và Peeta Mellark (Josh Hutcherson) trở về từ trò chơi buộc 24 đứa trẻ từ 12 quận của vương quốc Panem phải loại trừ lẫn nhau, để người sống sót cuối cùng mới là kẻ chiến thắng.

{keywords}
Ra mắt toàn cầu ngày 22/11, The Hunger Games 2 thu về 304 triệu USD chỉ sau 3 ngày, so với kinh phí làm phim 130 triệu USD.

Sự kiện chưa từng có tiền lệ - cả Katniss lẫn Peeta cùng bước ra từ đấu trường như hai người trẻ yêu nhau đến sống chết - đã đặt Tổng thống Snow đối diện với một biểu tượng mới mang lại niềm hi vọng và sức mạnh cho quần chúng, bùng lên thành ngọn lửa cách mạng có nguy cơ lan rộng. Ông vốn là nhà độc tài đang cai trị vương quốc bằng bộ máy an ninh gieo rắc nỗi sợ hãi, tuyệt vọng. Cũng như thể hiện quyền lực tuyệt đối của thủ đô Capitol thông qua trò chơi đấu trường.

Cái nhìn về Snow, qua diễn xuất của Donald Sutherland, có sự thay đổi chút ít khi không còn thuần túy toát lên vẻ nguy hiểm trầm tĩnh ở phần đầu, mà đã thoáng thấy nỗi sợ hãi và sự hoài nghi ẩn giấu. Để giải quyết tình thế này, ông phá lệ đến quận 12 gặp Katniss để đe dọa cô phải hoàn thành tốt nhiệm vụ tuyên truyền trong chuyến diễu hành của người chiến thắng đi qua 12 quận và cho dân chúng thấy cô lẫn Peeta là những người trung thành với ông.

Nhưng tất cả lại không như mong đợi, buộc Snow từ chỗ mong muốn vô hiệu hóa Katniss như một biểu tượng nổi loạn bằng thủ đoạn vẽ vời cô như một biểu tượng của lòng trung thành, đi đến biện pháp mở ra kỳ đấu trường khủng khiếp nhất trong lịch sử vương quốc Panem. 

{keywords}
The Hunger Games đặt bối cảnh giả tưởng ở đế chế Panem, nơi từng là Bắc Mỹ suy tàn sau nhiều năm chiến tranh liên miên.

Chủ đề của câu chuyện do vậy được phóng chiếu ở tầm mức lớn hơn so với phần đầu, vốn tập trung vào một cuộc chiến sinh tồn phi nhân trên truyền hình, để làm bật lên chiến thắng của sức mạnh tình yêu và lòng nhân ái. Đạo diễn Francis Lawrence cũng mạnh dạn bỏ lại phong cách hình ảnh theo kiểu truyền hình thực tế mà đồng nghiệp Gary Ross đã làm rất xuất sắc ở phần trước, để đi tìm chất thơ và tính ẩn dụ của ngôn ngữ điện ảnh trong tất cả những khoảnh khắc biến động khôn lường của câu chuyện.

Tình yêu, tình người sâu thẳm trong cuộc sinh tồn trên bờ vực mong manh giữa sự sống và cái chết, nay trở nên phức tạp hơn khi các nhân vật gần như mắc kẹt trong ván cờ thời cuộc chính trị mới bày ra giữa phe nổi loạn và phe thống trị. Để bảo vệ mình và người yêu thương, cả Katniss lẫn Peeta hay Gale (Liam Hemsworth) còn thấy mình cần cả lý trí và sự quyết đoán, bên cạnh tình yêu cho đi, mà có lẽ là tuyệt đối.

Hai biên kịch từng đoạt giải Oscar Simon Beaufroy (phim Triệu phú khu ổ chuột) và Michael Arndt (phim Câu chuyện đồ chơi 3) đã rất xuất sắc khi lược bỏ được những kể lể rườm rà trong tác phẩm gốc, để nhặt ra được những chi tiết đắt giá nhất, chộp bắt những biến động tâm lý của các nhân vật trong tất cả sự hối thúc của hoàn cảnh.

{keywords}
Josh Hutcherson vai Peeta và Jennifer Lawrence vai Katniss trong phim. 

Cô đào 9X Jennifer Lawrence, nhìn già dặn hơn so với phần đầu, một lần nữa chứng tỏ tài năng chiếm trọn sự chú ý của khán giả bằng sự biến hóa khiến họ không thể lường trước được những biểu cảm mạnh mẽ mà cô có thể thoáng chốc mang lại cho nhân vật. Điều này khiến cô gần như lấn át bạn diễn Josh Hutcherson, anh còn khá non nớt trong cách thể hiện một nhân vật cao thượng trong tình yêu, thâm thúy trong trò chơi chính trị và là người khiến Katniss trong vô thức luôn tìm đến anh như bến bờ bình yên trong cơn đau đớn, tuyệt vọng.

Phim có dàn diễn viên phụ đáng chú ý khi bao gồm nhiều ngôi sao gạo cội từng đoạt giải hoặc được đề cử Oscar. Nổi bật nhất là Philip Seymour Hoffman, người đã mang lại cho nhân vật người điều khiển đấu trường Plutarch Heavensbee những nụ cười bí hiểm đúng như những gì mà bộ phim truyền thông "hãy nhớ ai là kẻ thù của bạn".

Riêng Elizabeth Banks trong vai Effie Trinket, trợ tá cho các thí sinh quận 12, tiếp tục mang lại những khoảnh khắc nhẹ nhõm đáng yêu và cảm động cho câu chuyện quá căng thẳng. Khoác lên những bộ trang phục sặc sỡ và hóa trang kỳ lạ như những người dân thủ đô Capitol, Trinket là hình ảnh ngây thơ đến tội nghiệp của những con người đã quen sống trong thế giới hưởng thụ vật chất. Cô vô tri về chính trị đến mức không thể thức tỉnh, hoặc nhận ra được nguồn gốc cơn giận dữ và buồn bã của mình khi tiễn Katniss ra đấu trường.

Kể từ sau loạt phim Harry Potter và Chạng vạng, Hollywood đã vài lần thất bại trong mưu tính dàn dựng những loạt phim mới dựa trên những bộ tiểu thuyết ăn khách dành cho tuổi teen, điển hình như Percy Jackson hay Vũ khí bóng đêm. Thế nên, thành công về thương mại lẫn nghệ thuật của hai phần The Hunger Games đang gieo lại niềm hi vọng mới của sự thay thế kịp thời, củng cố vị trí thống lĩnh phòng vé toàn cầu của kinh đô điện ảnh.

Minh Chánh