Một nhà phân tích chiến lược hàng đầu của Mỹ cảnh báo, tiến bộ quân sự của Trung Quốc đồng nghĩa với việc Guam sẽ mất vị trí như một “bến cảng an toàn” cho lực lượng Mỹ tại tây Thái Bình Dương.

'Tiến bộ nhanh chóng'

    "Chúng ta không còn nằm ngoài tầm với”, Thomas Mahnken, giáo sư tại Học viện Chiến tranh hải quân Mỹ ở Rhode Island nói trong một cuộc phỏng vấn. Trong trường hợp đặc biệt, ông cho rằng, các tên lửa đạn đạo của Trung Quốc có thể dội xuống sân bay và những căn cứ khác của Mỹ trên đảo này. “Họ đã dùng rất nhiều tài nguyên vào các chương trình tên lửa”, Mahnken nhấn mạnh.

    Trung Quốc đang phát triển sức mạnh quân sự để phù hợp với vị thế một siêu cường kinh tế. Ảnh: china-defense-mashup
    Theo ông, trong khi Mỹ vướng bận cả một thập niên qua tại Afghanistan và Trung Đông thì Trung Quốc đã có tiến bộ nhanh chóng trong lĩnh vực công nghệ quân sự. "Họ tận dụng việc này”, ông nói.

    Bên cạnh tên lửa đạn đạo thông thường, Trung Quốc còn tập trung phát triển lên lửa phóng từ các tàu trên biển (cả hạt nhân và thông thường), tàu ngầm hạt nhân và diesel, tên lửa hành trình, vũ khí đạn đạo xuyên lục địa, máy bay chiến đấu, máy bay ném bom, vũ khí chống vệ tinh… Mahnken cho rằng, khả năng chiến tranh ảo cũng được chú ý.

    Theo Mahnken, quân sự Mỹ rõ ràng vẫn chiếm ưu thế, “nhưng trong một số trường hợp, lợi thế của chúng ta đang giảm sút”. Đầu tháng này, Mahnken đã đưa ra cảnh báo tương tự với Ủy ban Vũ trang Hạ viện và đại biểu của Guam tại Hạ viện Mỹ Madeleine Bordallo.

    "Đây là vấn đề cấp bách kể từ khi Trung Quốc lần đầu tiên đã tiến sát tới một khả năng quân sự có thể từ chối sự tiếp cận của Mỹ và đồng minh với hầu hết vành đai tây Thái Bình Dương”, ông nói với Ủy ban. "Giả định rằng, các căn cứ Mỹ tại Guam, Nhật Bản và những nơi khác có thể an toàn trước một cuộc tấn công giờ đây trở thành vấn đề phải hoài nghi".

    Thay đổi cán cân quyền lực

    Quân đội Trung Quốc đang phát triển hệ thống tên lửa hành trình và đạn đạo cùng một số khả năng khác được thiết kế để phá hủy hầu hết các cơ sở chủ chốt, Mahnken cảnh báo. Tuy nhiên, cho dù có tuyên bố của Mahnken, thì trong một bài phát biểu, bà Bordallo nói rằng: “Không có mối đe dọa đặc biệt nào từ Trung Quốc có thể chống lại các lợi ích Mỹ tại Guam. Việc sắp xếp lực lượng Mỹ ở Thái Bình Dương là để phản ứng tốt hơn với các mối đe dọa hoặc các cuộc khủng hoảng nhân đạo trong khu vực. Hơn nữa, quân đội của chúng ta vẫn duy trì nhiều tài sản có thể đối phó với nhiều loại vũ khí mà bất cứ quốc gia nào có thể đưa ra”.

    Bà Bordallo còn nhấn mạnh: "Mặc dù tôi chia sẻ quan ngại về mức độ đầu tư của Trung Quốc cho quân sự, cũng như sự thiếu minh bạch trong mục tiêu phát triển, nhưng tôi cũng tin tưởng rằng, quan hệ Mỹ - Trung sẽ tiếp tục cải thiện thông qua sự tương tác lớn hơn giữa quan chức quân sự hai nước cũng như các cơ hội kinh tế lớn hơn giữa hai quốc gia”.

    Kể từ Thế chiến II, Mỹ trông chờ vào một hệ thống căn cứ tiền phương để ngăn cản đối thủ và trấn an đồng minh. Mahnken cho rằng, trong hệ thống ấy, Guam thường được coi là “đầu ngọn giáo”. Ông nói với Ủy ban Vũ trang Hạ viện Mỹ: “Giả thuyết các tàu hải quân Mỹ có thể hoạt động tự do ở mọi phần của tây Thái Bình Dương là đáng nghi ngờ”.

    Câu hỏi chính là liệu Trung Quốc có coi Guam như một “vạch đỏ” mà họ không dám vượt qua vì nguy cơ đáp trả của Mỹ. Ông dự đoán, nếu xảy ra một cuộc xung đột quanh vấn đề Đài Loan, thì Guam có thể trở thành “sân chơi” với cả hai bên.

    Mahnke nhấn mạnh, Trung Quốc đã làm việc cả ngày lẫn đêm để phát triển “một chương trình làm suy giảm hay phá hủy các khả năng chỉ huy, kiểm soát và thông tin liên lạc của Mỹ cũng như hệ thống tình báo, do thám, giám sát và hàng hải vốn rất quan trọng với hoạt động quân sự Mỹ”.

    Lực lượng Mỹ sẽ khó khăn trong phòng thủ, ông nói, nhưng Trung Quốc rõ ràng đang phát triển sức mạnh quân sự để phù hợp với vị thế một siêu cường kinh tế. Tóm lại, ông tuyên bố trước các nghị sĩ: "Công cuộc hiện đại hóa quân sự của Trung Quốc có nguy cơ làm thay đổi cán cân quyền lực ở châu Á”.

    Để đối phó, theo Mahnken, Mỹ nên tăng cường các mạng lưới tình báo, do thám và giám sát ở Thái Bình Dương; củng cố và đa đạng hóa các căn cứ trong khu vực này, đặc biệt là Guam, đồng thời hỗ trợ lực lượng tàu ngầm của đồng minh, phát triển tốt hơn sự liên kết giữa họ.

    Thái An (Theo guampdn)