Đại tướng Phan Văn Giang cho biết, mục đích việc xây dựng luật nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận chiến tranh nhân dân để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc trong tình hình mới. 

Luật cũng đưa ra chính sách đối với các khu vực bị hạn chế về quyền sử dụng đất và các quyền, lợi ích hợp pháp khác do yêu cầu quản lý, bảo vệ, bảo đảm an toàn cho CTQP và KQS.

Dự thảo luật điều chỉnh, bổ sung một số khái niệm trong quản lý, bảo vệ CTQP và KQS như: "Công trình quốc phòng", "Khu quân sự", “Kho đạn dược”, “Hệ thống anten quân sự”, "Khu vực cấm", "Khu vực bảo vệ", "Vành đai an toàn", "Phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự", “Công trình lưỡng dụng”… 

Bộ trưởng Quốc phòng trình bày tờ trình.

Mọi công trình quốc phòng và khu quân sự phải được quản lý, bảo vệ theo quy định của luật.

Dự thảo luật quy định 6 hành vi bị nghiêm cấm làm cơ sở để quản lý, bảo vệ CTQP và KQS, bảo vệ bí mật nhà nước. Gồm: xâm nhập, lấn chiếm, chiếm đoạt, chiếm giữ trái phép; phá hoại, làm hư hỏng kiến trúc, kết cấu, trang thiết bị, hủy hoại tài liệu của công trình quốc phòng và khu quân sự. Thu thập trái phép, chiếm đoạt, làm lộ bí mật thông tin, tài liệu của công trình quốc phòng và khu quân sự.

Sử dụng trái phép, sai mục đích; thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng, phá dỡ, di dời công trình quốc phòng và khu quân sự trái quy định của pháp luật. Xây dựng, khai thác, đặt thiết bị trái pháp luật làm ảnh hưởng đến kiến trúc, kết cấu, công năng sử dụng, an toàn, bí mật của công trình quốc phòng và khu quân sự.

Cản trở, chống đối việc thực hiện nhiệm vụ của lực lượng quản lý, bảo vệ hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia công tác quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự. Lợi dụng, lạm dụng chức vụ, quyền hạn, nhiệm vụ được giao trong quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự để xâm hại lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân; giao công trình quốc phòng và khu quân sự cho đơn vị không đúng quy định.

Công trình quốc phòng và khu quân sự theo chức năng nhiệm vụ, mục đích sử dụng được phân loại theo các nhóm.

Loại A gồm: Nhóm đặc biệt các công trình quốc phòng, khu quân sự đặc biệt quan trọng bảo đảm cho lãnh đạo Đảng, Quốc hội, Nhà nước, Chính phủ và cơ quan, đơn vị cấp chiến lược của Bộ Quốc phòng...

Nhóm I gồm các công trình quốc phòng, khu quân sự rất quan trọng phục vụ nhiệm vụ tác chiến phòng thủ biên giới, vùng trời, vùng biển, hải đảo; nhiệm vụ quân sự, quốc phòng cấp chiến dịch; công trình sơ tán thời chiến của các ban, bộ, ngành T.Ư.

Nhóm II gồm các công trình quốc phòng, khu quân sự quan trọng phục vụ nhiệm vụ quân sự, quốc phòng cấp chiến thuật.

Nhóm III gồm các công trình quốc phòng, khu quân sự là thành cổ, pháo đài cổ, hầm, hào, lô cốt do chế độ cũ xây dựng.

Loại B gồm: Nhóm I gồm các khu quân sự là trung tâm huấn luyện quân sự quốc gia, trường bắn cấp quân khu và tương đương; trường bắn khu vực, trường bắn biển và các công trình trường bắn, thao trường huấn luyện được xây dựng tại khu quân sự.

Nhóm II gồm các khu quân sự là trường bắn cấp sư đoàn, bộ chỉ huy quân sự cấp tỉnh và tương đương; trung tâm, thao trường huấn luyện, trường bắn chuyên ngành và các công trình trường bắn, thao trường huấn luyện được xây dựng trong các khu quân sự.

Nhóm III gồm các khu quân sự là trường bắn, thao trường huấn luyện cấp trung đoàn, cấp huyện và tương đương trở xuống và và các công trình trường bắn, thao trường huấn luyện được xây dựng trong các khu quân sự.

Thao trường huấn luyện được phân vào loại B.

Loại C gồm: Nhóm đặc biệt là công trình, cơ sở nghiên cứu, sản xuất, thử nghiệm đặc biệt về vũ khí trang bị.

Nhóm I gồm các khu quân sự là kho đạn dược, vũ khí trang bị kỹ thuật, vật chất hậu cần cấp chiến lược, nhà máy, xí nghiệp sản xuất, sửa chữa vũ khí đạn dược cấp Bộ Quốc phòng, khu vực thử nghiệm, xử lý, tiêu hủy vũ khí, đạn dược và các công trình quốc phòng Loại C được xây dựng trong các khu quân sự.

Nhóm II gồm các khu quân sự là kho đạn dược, vũ khí trang bị kỹ thuật, vật chất hậu cần cấp chiến dịch, nhà máy, xí nghiệp sản xuất, sửa chữa vũ khí đạn dược cấp quân khu, quân đoàn, quân binh chủng, nhà máy sản xuất hàng quốc phòng và các công trình quốc phòng Loại C được xây dựng trong các khu quân sự.

Nhóm III gồm các khu quân sự là kho đạn dược, vũ khí trang bị kỹ thuật, vật chất hậu cần cấp chiến thuật và các công trình quốc phòng Loại C được xây dựng trong các khu quân sự.

Loại D gồm: Nhóm I gồm các khu quân sự là trụ sở làm việc cơ quan Bộ Quốc phòng và công trình quốc phòng Loại D được xây dựng trong các khu quân sự.

Nhóm II gồm các khu quân sự là trụ sở làm việc cơ quan quân khu, quân đoàn, quân chủng, binh chủng và tương đương; công trình quốc phòng Loại D được xây dựng trong các khu quân sự.

Nhóm III gồm các khu quân sự là khu quân sự là trụ sở làm việc cơ quan cấp sư đoàn, bộ chỉ huy quân sự cấp tỉnh và tương đương trở xuống; học viện, nhà trường, viện nghiên cứu, bệnh viện, bệnh xá, khu an dưỡng quân đội; trung tâm văn hóa, thể thao quốc phòng; khu nhà công vụ; bảo tàng quân sự; trại giam quân sự và công trình quốc phòng Loại D được xây dựng trong các khu quân sự.