Bùng nổ thanh toán xuyên biên giới qua QR code

Tháng 12/2023, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Ngân hàng Quốc gia Campuchia công bố kết nối thanh toán bán lẻ song phương sử dụng QR code giữa Việt Nam và Campuchia. Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) và Ngân hàng ACLEDA của Campuchia – hai đơn vị được giao triển khai dự án đã chính thức hoàn thành thí điểm kết nối liên thông thanh toán bán lẻ sử dụng QR code giữa Việt Nam và Campuchia

Thông qua ứng dụng Bakong của Ngân hàng Quốc gia Campuchia, khách hàng của 57 ngân hàng Campuchia khi đến Việt Nam có thể quét mã VietQR tại các điểm chấp nhận thanh toán của các ngân hàng đầu tiên triển khai dịch vụ gồm BIDV và TPBank để thanh toán từ tài khoản tiền Riel Campuchia (KHR) của khách hàng.

Ngược lại, du khách Việt Nam khi sang Campuchia cũng có thể sử dụng ứng dụng di động của các ngân hàng gồm BIDV, Sacombank và TPBank để thực hiện thanh toán quét KHQR tại khoảng 1,8 triệu điểm chấp nhận thanh toán của Campuchia.

Tương tự, NAPAS và Công ty TNHH Mạng lưới thanh toán quốc gia Lào (LAPNET) đã ký kết Thỏa thuận hợp tác về nghiên cứu triển khai thí điểm kết nối thanh toán bán lẻ song phương sử dụng mã QR giữa Việt Nam và Lào.

Trước đó, NAPAS cũng đã liên kết với các ngân hàng mở rộng thanh toán bằng mã QR xuyên biên giới với Thái Lan. Theo đó, khách hàng của BVBank, Nam A Bank, Sacombank, VietinBank, Vietcombank, BIDV, TPBank… có thể thanh toán tại Thái Lan bằng mã QR trên ứng dụng ngân hàng tại các điểm chấp nhận thanh toán bằng mã QR thuộc Công ty Chuyển mạch Thái Lan (NITMX), có biểu tượng Promptpay hoặc logo của ngân hàng tại Thái Lan như Bangkok Bank, SCB Bank, KasikornBank, Krung Thai Bank, BAY. Giá trị giao dịch được quy đổi từ bath Thái sang tiền đồng theo tỷ giá quy định tại thời điểm thanh toán.

Như vậy, chỉ tính riêng khu vực Đông Nam Á, NAPAS đã triển khai hợp tác thanh toán ngoài vùng lãnh thổ với 3 đối tác quan trọng gồm Thái Lan, Lào, Campuchia.

Ông Phan Việt Hải, Phó Tổng Giám đốc BVBank cho biết trước đây, khách có nhu cầu đi du lịch hoặc công tác tại Thái Lan phải tìm cách mua, đổi ngoại tệ thì giờ đây chỉ cần có tài khoản ngân hàng và điện thoại thông minh có cài đặt sẵn ngân hàng số Digimi sẽ thanh toán dễ dàng.

Mở rộng khu vực ASEAN

Để mở rộng phạm vi thanh toán bằng đồng nội tệ ra toàn khu vực, trong khuôn khổ Hội nghị Thống đốc Ngân hàng Trung ương và Bộ trưởng Tài chính ASEAN lần thứ 10 diễn ra tại Jakarta, Indonesia vào cuối tháng 8 vừa qua, Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà đã ký biên bản ghi nhớ về hợp tác kết nối thanh toán khu vực với các ngân hàng trung ương ASEAN5, gồm: Indonesia, Malaysia, Phillipines, Singapore và Thái Lan.

Ngân hàng trung ương các nước ASEAN5 đã cam kết thúc đẩy kết nối thanh toán xuyên biên giới nhanh hơn, minh bạch, toàn diện hơn và với chi phí thấp hơn, đảm bảo quyền và lợi ích của người dùng. Các ngân hàng trung ương thành viên đã thống nhất thúc đẩy kết nối thanh toán xuyên biên giới trên cơ sở ứng dụng các phương thức thanh toán như QR Code, thanh toán nhanh và các mô hình thanh toán khác cũng như hợp tác giám sát và xây dựng cơ chế quản lý rủi ro lành mạnh, phù hợp với khuôn khổ pháp lý của các quốc gia thành viên.

Hiện nay, Ngân hàng Nhà nước đang giữ vai trò đồng chủ trì Nhóm công tác về Hệ thống Thanh toán khu vực ASEAN (WC-PSS) giai đoạn 2022 - 2024 cùng với Ngân hàng trung ương Thái Lan. Hiệp hội Ngân hàng ASEAN (ABA) cũng đang xây dựng tài liệu về các tiêu chuẩn kết nối QR và các thực tiễn hiện nay nhằm cung cấp một khuôn khổ hướng dẫn kết nối QR giữa hai quốc gia trong khu vực. Tài liệu được xây dựng trên cơ sở tổng kết kinh nghiệm từ quá trình kết nối QR song phương trong khu vực ASEAN.

Về kế hoạch tổng thể cộng đồng kinh tế ASEAN 2025 (AEC 2025), WC-PSS đã xác định một trong các biện pháp để thực hiện mục tiêu về một nền kinh tế hội nhập cao và gắn kết là tăng cường các hệ thống thanh, quyết toán thông qua thúc đẩy tiêu chuẩn hóa và xây dựng cơ sở hạ tầng thanh toán cho các hoạt động thương mại, chuyển tiền và thanh toán bán lẻ xuyên biên giới để tạo môi trường thúc đẩy các liên kết khu vực và hệ thống thanh toán an toàn, hiệu quả, cạnh tranh.

Theo ông Nguyễn Quang Minh, Tổng Giám đốc NAPAS, trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ mở rộng mạng lưới thanh toán xuyên biên giới tại nhiều quốc gia trong khu vực ASEAN. 

Hiện Ngân hàng Nhà nước xúc tiến với các thành viên và các nước trong khu vực ASEAN để thực hiện lộ trình này. Sáng kiến này được đánh giá là một bước tiến lớn trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của khu vực ASEAN, phù hợp với xu hướng đẩy mạnh kết nối thanh toán xuyên biên giới.